word
stringlengths 2
77
| meaning
stringlengths 0
255
| province
stringclasses 42
values | sentence_example
listlengths 0
36
|
|---|---|---|---|
โต่ง
|
รอง
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "เอาคุมาโต่งน้ำแหน่",
"translated": "เอาถังมารองน้ำหน่อย"
}
] |
หลุ่ย
|
ไม่คม/ไม่เข้า
|
ร้อยเอ็ด
|
[] |
ตุ้ย
|
อ้วน (คนอ้วน เรียกว่าคนตุ้ย)
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "พ่อใหญ่นั้นเผิ่นตุ้ยหลาย",
"translated": "พ่อใหญ่คนนั้นแกอ้วนมาก"
}
] |
เงี่ยน,เงื่อน,เงียน,เงือน
|
อาหารที่เหลือจากการกิน/สิ่งที่เหลืออยู่
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "อย่าเอาอาหารเงื่อนกินตนแล้วไปทานให้แก่พระสังฆะเจ้า และเอาไว้ให้ผัวกินจะ กายเป็นบาปได้ อันใดในชาติหน้าก็มีแต่แนวบ่ดี",
"translated": "อย่าเอาอาหารที่เฮากินแล้วไปถวายพระและให้ผัวกิน มันสิบาป เกิดชาติหน้ามีแต่สิ่งไม่ดีเข้ามาในชีวิต"
},
{
"sentence": "ปรกติแล้ว งัวน้อยสิบ่กินน้ำที่เป็นเงียนงัวโตอื่น เด้ คันบ่หิวอีหลี",
"translated": "ปรกติแล้วลูกวัวจะไม่กินน้ำที่เหลือจากตัวอื่น ถ้าไม่หิวจริงๆ"
}
] |
หนักขี้ไก่เดียม
|
จั๊กจี๊
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "อย่ามาจี้เอวซิมันจั๊กจี๊นะ",
"translated": ""
}
] |
วั่นเถาะ
|
อย่างนั่นแหละ/อย่างนี้นั่นเอง/ก็เพราะว่าอย่างนี้
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "บ่าวหน่อ เลาเป็นคนหล่อ วั่นเถาะ เลากะเลยมีแต่คนงามๆ มามัก",
"translated": "ก็เพราะบ่าวหน่อแกเป็นคนหล่อ ก็เลยมีแต่คนสวยๆมาชอบ"
}
] |
เงื่อน
|
เป็นของเหลือ(ทำให้เน่าเสีย)
|
หนองคาย
|
[] |
มื้อโฮม
|
วันรวม/วันก่อนวันงาน
|
มุกดาหาร
|
[] |
ปืด
|
แง้ม หรือ ค่อยๆเปิด
|
สกลนคร
|
[
{
"sentence": "เซียงน้อย กำลังหาเลาะ ปืดเขียด",
"translated": "เซียงน้อยกำลังเสาะหา แง้มเปิดหาเขียด"
},
{
"sentence": "แม่ใหญ่สอง บอกให้จันเพ็ญ หาปืดเอากระเป๋าเงิน อยู่กองซิ่น",
"translated": "ยายสองให้จันเพ็ญ หาเปิดหากระเป๋าเงิน ที่กองผ้าถุง"
}
] |
แลน,แล่น
|
วิ่ง
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "เจ้ามาคือแลนหันแท้",
"translated": "ท่านทำไมวิ่งเร็วอย่างนี้"
}
] |
อุกอั่ง
|
อึดอัด (ใช้กับการแสดงออกถึงความไม่สบายใจหรือหนักใจ)
|
สกลนคร
|
[
{
"sentence": "ข่อยอุกอั่งแฮงฮ้าย มีลูกซายเดียวกะบ่มีหยัง เอาแต่กินเหล้าเมายาเวียกบ่การงานบ่ซ่างนำหมู่...",
"translated": "ผมรู้สึกอึดอัดมาก มีลูกคนเดียวแล้วก็ไม่มีอะไร เอาแต่กินเหล้าเมายาไม่ทำมาหากินไม่ดูแลครอบครัว..."
}
] |
อิหยัง
|
อะไร
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "อิหยัง",
"translated": "อะไร"
}
] |
ขี้โค้
|
ยางของต้นพลวง
|
หนองบัวลำภู
|
[
{
"sentence": "เอาขี้โค้มาให้พ่อออยไฟเเน",
"translated": ""
}
] |
เด่.โด่
|
ยื่นออกมา
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "เจ้าอย่าเด่มือ ออกมานอกรถเด้อ มันสิถืกรถคันอื่นตำเอาเด้",
"translated": "คุณอย่ายื่นมือออกนอกรถนะ เดี๋ยวก็โดนรถคันอื่นชนเอาหรอก"
}
] |
งอนต่อ
|
ท้ายทอย
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "บ่าวโต้ง มาเฮ็ดจั่งซี้มันบ่ดีเด้ จังใด๋มาจอบบ้อน ผู้สาวบ่าวสัน เดี๋ยวกะโดนเตะ เข้างอนต่อสั่นดอก",
"translated": "หนุ่มโต้ง มาทำอย่างนี้มันไม่ดีนะ มาแอบลักลอบแผนของหนุ่มสัน เดี๋ยวจะโดนเตะเข้าท้ายทอยนะ"
}
] |
เหน็ก
|
กด, กดทับ, Fixed, กดทับแบบไม่ให้ขยับเคลื่อนไหว
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "บ่าวสนกับบ่าวเหลื่อม ซกมวยไทยอยู่กลางเวที บ่าวเหลื่อมตีเข่าเข้าบักแอวบ่าวสน แล้วย้านบ่าวสนสวนคืน กะเลยเอาเข่าเหน็กไว้บักแอว บ่าวสนบ่ฮู้สิเฮ็ดจั่งใด กะเลย เตะตัดขาบ่าวเหลื่อมปิ้นท้องหลายเงิบ บัดเดียวนึง",
"translated": "บ่าวสน กับ บ่าวเหลื่อม ชกมวยไทยอยู่กลางเวที บ่าวเหลื่อมแทงเข่าเข้าไปที่เอวของบ่าวสน แล้วกลัวว่า บ่าวสนจะสวนคืนบ้าง ก็เลยเอาเข่ากดไว้ที่เอวไม่ให้บ่าวสนเขยื้อน บ่าวสนไม่รู้จะทำอย่างไร ก็เลย เตะตัดขาบ่าวเหลื่อม หงายท้อง เลยทีเดียว"
}
] |
ข่มเหงเต็งเตก
|
ข่มเหงรังแก/เบียดเบียนรังคราญ
|
มุกดาหาร
|
[] |
ไปไหม
|
ไปไหน
|
บุรีรัมย์
|
[
{
"sentence": "ไปไหม",
"translated": ""
}
] |
ซุมนี้
|
พวกนี้่
|
กาฬสินธุ์
|
[
{
"sentence": "ทิตเอ้ยทิตมาจับปลาซุมนี้ให้พ่อแหน่เร็วบักหล่า",
"translated": "ทิตๆ มาจับปลาพวกนี้ให้พ่อหน่อยสิ"
},
{
"sentence": "แล้วอิพ่อสิเอาปลาซุมนี้ไปเฮ็ดหยั๋งคับ..มันบ่แม้นปลาเด้นี่..มันเป็นฮ้วกตั้วนี่",
"translated": "แล้วพ่อจะเอาปลาพวกนี้ไปทำอะไรคับ..มันไม่ใช่ปลานะนี่..พวกนี้คือลูกอ๊อด"
}
] |
จั๊กอิหยั๋งบุ๊
|
อะไรก็ไม่รู้
|
บุรีรัมย์ @ขอนแก่น
|
[
{
"sentence": "บักนี่จักอิหยั๋งบุ๊ย่างไปดีๆกะบ่",
"translated": "เจ้านี่อะไรของมันก็ไม่รู้ จะเดินไปดีๆไม่ได้หรือไง"
}
] |
ล่อน
|
วุ้นเส้น
|
มหาสารคาม
|
[
{
"sentence": "ล่อน คนอีสานบ้อนเฮา มักสิเอามาแกง ใส่ เนื้อสัตว์ เช่น แกงล่อนใส่ไก่ แกงปลาไส่ล่อน แกงปลากระป๋องใส่ล่อน",
"translated": "วุ้นเส้น คนอีสานบ้านเรา มักจะเอาไปแกง ใส่ เนื้อสัตว์ เช่น แกงวุ้นเส้นใส่ไก่ แกงปลาใส่วุ้นเส้น แกงปลากระป๋องใส่วุ้นเส้น"
},
{
"sentence": "น้องพอลล่า : (พูดไทย) คุณยายคะ ทานข้าวกับอะไรคะ\nคุณยาย : (คุณยายกลัวว่าถ้าพูดอีสานแล้วน้องพอลล่าจะไม่เข้าใจก็เลยพูดไทยตอบไป) ไม่ได้ทานข้าวหรอก กำลังกินข้าว กับ แกงล้อน",
"translated": "น้องพอลล่า : (พูดไทย) คุณยายคะ ทานข้าวกับอะไรคะ\nคุณยาย : (คุณยายกลัวว่าถ้าพูดอีสานแล้วน้องพอลล่าจะไม่เข้าใจก็เลยพูดไทยตอบไป) ไม่ได้ทานข้าวหรอก กำลังกินข้าว กับ แกงวุ้นเส้น"
}
] |
หมั่น
|
ไม่ขาดง่าย/มั่นคง/แข็งแรง
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "เซือกที่เจ้าผูกเส้นนั่นมันบ่ค่อยหมั่นปานได๋",
"translated": "เชือกเส้นที่คุณมัดมันไม่ค่อยมั่นคงสักเท่าไหร่"
}
] |
บ่ปาก
|
ไม่พูด/ไม่ยอมพูด/ไม่ยอมตอบ
|
มุกดาหาร
|
[] |
ฮุนหวย
|
หงุดหงิด
|
อุบลราชธานี
|
[
{
"sentence": "อย่ามากวนหลายแฮ่งกำลังฮุนหวย",
"translated": "อย่าเพิ่งมากวนใจตอนนี้หงุดหงิด"
}
] |
โสก
|
แอ่งน้ำที่เกิดจากการกัดเซาะของน้ำ
|
มหาสารคาม
|
[
{
"sentence": "ปีนี่ฝนตกแฮงคัก น้ำมากผ่านนาพ่อใหญ่บัติ น้ำไหลแฮงคัก พัดคันแทขาด หมุนตาไก่ หล่วยๆ พัดไฮ่นาของพ่อใหญ่บัติเป็น \"โสก\" บักใหญ่ เลิ๊กท่วมหัว คันสิไปหาดินมาถม \"โสก\" กะสิยากหลายเติบ พ่อใหญ่บัติกะเลย หาหมู่มาก่นให่มันเป็น \"ส่าง\" ซะเลย",
"translated": "ปีนี้ฝนตกหนักมาก น้ำหลากผ่านทุ่งนาของคุณตาบัติ น้ำไหลเชี่ยวมาก พัดคันคันนาขาด น้ำหมุนวน พัดทุ่งนาของตาบัติเป็น \"แอ่งน้ำ\" ขนาดใหญ่ ลึกท่วมหัว ถ้าจะไปหาดินมาถม \"แอ่ง\" ก็คงจะยุ่งยากพอสมควร ตาบัติก็เลย เกณฑ์คนมากขุดต่อให้มันเป็น \"บ่อน้ำ\" ซะเลย"
}
] |
อวย
|
เลี้ยว
|
มหาสารคาม
|
[
{
"sentence": "อวยมาทางนี้ก่อนน้า ให้เบิ่งชัด ชัดก่อนนะ บ้าดทิโท้ หัวเจ้าหงอกละตัวนี่แมะ เฮ้อ เฮยยย",
"translated": ""
}
] |
สำนั้น
|
เท่านั้น
|
สกลนคร
|
[] |
สุบ
|
สอดใส่/สวมใส่/ครอบ
|
หนองคาย
|
[
{
"sentence": "กินเข่าอิ่มแล้ว กะหาแนวมาสุบใส่แหน่",
"translated": "กินข้าวอิ่มแล้ว หาไรมาปิดมาครอบหน่อย"
}
] |
แยงเงา
|
ดูเงา/มองเงา (การส่องกระจก เรียกว่า แยงแว่น)
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "สิเฮ็ดหยัง แยงเงาเจ้าของแหน่",
"translated": "จะทำอะไร ดูเงาตัวเองบ้าง"
}
] |
งับ
|
ปิด
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "งับฝักตูให้เน",
"translated": "ปิดประตูให้หน่อย"
}
] |
แดงจื่งขื่ง
|
แดงละลานตา/แดงฉาน
|
ขอนแก่น
|
[
{
"sentence": "มดแดง แดงจึ่งขึ่ง",
"translated": "มดแดง แดงยั้วเยี้ย เต็มไปหมด"
},
{
"sentence": "เลือดแดงจึ่งขึ่ง",
"translated": "เลือดแดงฉาน"
}
] |
จักเทื่อ
|
กี่ครั้ง/กี่ที/ซักที/ซักครั้ง
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "ไปกรุงเทพฯจักเทื่อแล้ว",
"translated": "ไปกรุงเทพฯกี่ครั้งแล้ว"
},
{
"sentence": "ขอจักเทื่อแหน่",
"translated": "ขอซักทีดิ๊"
}
] |
ตามกะเยิม
|
เรื่อยๆ ตามมีตามเกิด
|
บุรีรัมย์
|
[] |
อุกอั่ง
|
กลุ้มใจ
|
อุบลราชธานี
|
[
{
"sentence": "อุกอั่งเด้",
"translated": "กลุ้มใจจัง"
}
] |
ก่ำก่า
|
ทำอะไรเป็นได้แค่พอทำได้/ไม่ชำนาญ/รู้แบบงู ๆ ปลา
|
หนองคาย
|
[
{
"sentence": "บักหมานพอก่ำก่า",
"translated": "คุณหมานเป็นคนที่ทำอะไร หรือรู้อะไร แบบงู ๆ ปลา ๆ"
}
] |
ขัว,ข่วม
|
ขัว=สะพานเล็กๆที่ไว้เดินข้ามคลองหรือห้วยที่ไม่กว้านัก,ข่วม=ข้าม
|
ศรีสะเกษ
|
[
{
"sentence": "คั่นสิไปน้าข่อยกะย่างข่วมขัวไปกะถึงแล้ว",
"translated": "ถ้าจะเดินไปนาฉัน(เรา,ข้า,ตู)ก็ข้ามสะพานเล็กๆก็ถึงแล้ว"
}
] |
ตันดัง
|
คัดจมูก
|
ชัยภูมิ
|
[
{
"sentence": "เป็นหวัด หันใจบ่ออก ตันดัง",
"translated": "เป็นหวัด หายใจไม่ออก คัดจมูก"
}
] |
หุนหวย
|
รำคาญ/ไม่พอใจ
|
หนองคาย
|
[
{
"sentence": "ฮ่วยอย่าเล่นเสียงดังติหล่ะแมหุนหวย",
"translated": "ลูกอย่าเล่นกันเสียงดังแม่รำคาญ"
}
] |
เจิด
|
ลอย, กิริยาการส่งของแบบเขวี้ยงจากตนไปหาผู้อยู่ใกล้ ๆ ซึ่งคว้าสิ่งของไม่ถึง โดยมากใช้กับของมีลักษณะบางแบน
|
_มณฑลเทศาภิบาลอุดร_
|
[
{
"sentence": "เจิดจานใบนั้นมาให้เอื้อยแหน่",
"translated": "ส่งจานใบนั้นให้พี่(สาว)หน่อย"
}
] |
หลับตาซัง
|
ลักษณะอาการที่แสดงออกทางสายตา มองเมื่อไม่สบอารมณ์(ไม่ควรทำ)
|
บุรีรัมย์
|
[] |
นาลปุ่ยหลุ่ย
|
นวลเนียน
|
ขอนแก่น
|
[
{
"sentence": "บ่าวหน่อ : น้องกะแต สิไปเที่ยวไสน้อ คือจั่งทาแป้งแต่งโต หน้านวลปุ่ยหลุ่ย เป็นตาฮักแท้",
"translated": "บ่าวหน่อ : น้องกะแต จะไปเที่ยวไหนเหรอ จึงทาแป้งแต่งตัว หน้านวลเนียน น่ารักจัง"
},
{
"sentence": "บ่าวหน่อ : อ้าย ไปหม่นป่ากล้วย ตัดใบตองกล้วย สิมาเฮ็ดกะทงไปลอยกับน้องกะแตนี่ล่ะ กะเลยเอาใบตองทาหน้า พอสิได้หน้าขาวนวลปุ่ยหลุ่ย ซั่นดอก เป็นจั่งได๋ หล่อบ่?",
"translated": "บ่าวหน่อ : พี่ลุยเข้าไปในสวยกล้วย ตัดใบตอง ว่าจะมาทำกระทงไปลอยกับน้องกระแตนี่แหละ ก็เลยเอาใบตองทาหน้า เพื่อจะได้หน้าขาวนวลเนียน น่ะสิ เป็นไง หล่อมั๊ย?"
}
] |
ปลา ชนิดต่างๆ
|
จะยกตัวอย่างให้ดูนะ
|
ขอนแก่น
|
[
{
"sentence": "ปลาค่อ = ปลาช่อน",
"translated": "ปลาค่อ = ปลาช่อน"
},
{
"sentence": "ปลาลูกคอก = ลูกปลาช่อนที่ตัวเล็กๆ, ตัวอ่อนปลาช่อน",
"translated": "ปลาลูกคอก = ลูกปลาช่อนที่ตัวเล็กๆ, ตัวอ่อนปลาช่อน"
},
{
"sentence": "ปลาเข็ง = ปลาหมอ",
"translated": "ปลาเข็ง = ปลาหมอ"
},
{
"sentence": "ปลาจิ๊เดิด = ปลากราย (ชนิดหนึ่ง)",
"translated": "ปลาจิ๊เดิด = ปลากราย (ชนิดหนึ่ง)"
},
{
"sentence": "ปลาขาว = ปลาตะเพียนขาว",
"translated": "ปลาขาว = ปลาตะเพียนขาว"
},
{
"sentence": "ปลาตอง = ปลากราย",
"translated": "ปลาตอง = ปลากราย"
},
{
"sentence": "ปลาฝา = ตะพาบน้ำหางยาวๆ",
"translated": "ปลาฝา = ตะพาบน้ำหางยาวๆ"
},
{
"sentence": "ปลาอีฮือ = ปลาหมึกแห้ง",
"translated": "ปลาอีฮือ = ปลาหมึกแห้ง"
},
{
"sentence": "ปลาจ่อม = ปลาหมักดองมีรสเปรี้ยว ทำจากปลาตัวเล็กๆ เช่นปลาซิว",
"translated": "ปลาจ่อม = ปลาหมักดองมีรสเปรี้ยว ทำจากปลาตัวเล็กๆ เช่นปลาซิว"
},
{
"sentence": "ปลาแดก = ปลาร้า",
"translated": "ปลาแดก = ปลาร้า"
}
] |
คู่มื้อ/สู่มื้อ
|
ทุกวัน
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "คู่มื้อนี้ คนเฮาบ่คือเก่า",
"translated": "ทุกวันนี้ คนเราไม่เหมือนแต่ก่อน"
}
] |
ตู๊ดลูด
|
เป็นกริยา ลักษณะถูไถไปกับพื้น (เลื่อนไปตามพื้น)
|
อำนาจเจริญ
|
[
{
"sentence": "เช่น อีหล่าอย่ามานังเบียดแม่ตู๊ดลูดไปอีกจักนอยแน",
"translated": "นังหนูอย่ามานั่งเบียดแม่มากกระเถิบ(เลื่อนก้น)ไปอีกนิดนึง"
}
] |
ขี้กะตู่
|
คางคก
|
สกลนคร
|
[
{
"sentence": "บึย...ก้านเขียด พ้อแต่ ตาขี้กะตู่",
"translated": ""
}
] |
แต้มแก่
|
การกระทำของผู้อ่อนวัยแต่ทำเหมือนสูงวัย/ไม่ให้ความเคารพ
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "บ่าวต้อย อายุซ่ำนี้จั่งใด๋มาเอิ้นบ่าวหน่อ ปานเสี่ยว น้อ แสดงว่าแต้มแก่เด้นิ",
"translated": "บ่าวต้อย อายุเท่านี้ ทำไมมาเรียกบ่าวหน่อยังกะเป็นเพื่อนกัน แสดงว่า ไม่เคารพนะนี่"
}
] |
หย่าย(ออกเสียงเอกในภาษาอีสาน
|
แจกจ่าย/แบ่งกระจายไป
|
หนองคาย
|
[
{
"sentence": "มื้ออื่นเซ้าเฮาสิเฮ็ดจังหันเฮือน เฮากะสิแต่งพาเข้าละกะหย่ายกับข้าวแนวกินสู่พระเพิ่นเด้อลูกหล่าเด้อ",
"translated": "พรุ่งนี้เช้าจะทำบุญถวายภัตรหารเช้า เราก็จะพากันแต่งสำรับกับข้าวแล้วก็จัดแบ่งอาหารให้พระท่านฉัน นะลูกนะ"
}
] |
อึง
|
ดื้อมาก/ดื้อรั้น/สอนยาก/คนมึน
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "หมอนี้ อึงหลาย",
"translated": "ไอ้นี่ มันมึนจริงๆ"
}
] |
จอบเบิ่ง
|
แอบมอง/ถ้ำมอง/แอบดู
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "บักซีเด๋อ ไปเล่นยู่ข้างๆ ส่วม เพิ่นหละได้งิน เสียงอาบน่ำ เพิ่นคึดว่าเป้นผู้สาวกะเลยเข้าไปจอบเบิ่ง บัดแม้นแท้ เป้นผู้เถ่าซ่ำ",
"translated": "นายซีเด๋อ เล่นอยู่ใกล้ๆ ห้องน้ำ และได้ยินเสียงอาบน้ำ ก็เลยคิดว่าเป็นสาววัยรุ่นอาบน้ำ ก้เลยเข้าไปแอบดู แต่แล้วกับเป็นคนแก่"
}
] |
ฝุ่น
|
ป๋ยคอก (โดยเฉพาะขี้วัว)
|
มหาสารคาม
|
[
{
"sentence": "บักหำไปเอาฝุ่นบ้านลุงมาใส่ผักแหน่เด้อ",
"translated": "ไอ้หนูไปเอาปุ๋ยขี้วัวที่บ้านลุงมาใส่ผักด้วย"
}
] |
ห่ำฮอน/ฮ่ำฮอน
|
คิดใคร่ครวญ/ครวญคิด/คิดตรองดู/ใคร่ครวญดู/คิดพิจารณา
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "ฟังแล้วให้ห่ำฮอนเด้อ",
"translated": "ฟังแล้วให้คิดใคร่ครวญดู"
}
] |
โพด
|
มากเกินไป/เกินไป/เกินพอดี
|
ขอนแก่น
|
[
{
"sentence": "หนาวโพด... น้ำกะเย็นโพด เลยบ่อาบฮอดน้ำ... สิกินกาแฟฮ้อนๆ มันกะฮ้อนโพด เลยลวดลิ้นจ้อย.. ชงกาแฟกิน กะบ่แซบ ใส่น้ำตาลหลาย มันเลยหวานโพด...",
"translated": "หนาวเกินไป... น้ำก็เย็นเกินไป เลยไม่อาบน้ำเลย... จะกินกาแฟร้อนๆ มันก็ร้อนเกินไป จึงลวกลิ้น.. ชงกาแฟกิน ก็ไม่อร่อย ใส่น้ำตาลมาก มันเลยหวานเกินไป..."
},
{
"sentence": "สรุปแล้ว มีแต่แนวโพดๆ ขนาดความหล่อของผู้เว้า กะยังหล่อโพด เด้เดียวเนี่ย...",
"translated": "สรุปแล้ว มีแต่สิ่งเกินๆ แม้แต่ความหล่อของผู้พูด ก็ยังหล่อเกินขนาด นะจะบอกให้..."
}
] |
จังได๋
|
ไม่รู้ว่ามันเป็นยังไง
|
อีสานทั่วไป
|
[
{
"sentence": "จังได๋",
"translated": "ไม่รู้ว่ามันเป็นยังไง"
}
] |
หม่อน
|
ง่าย/ลื่น/สะดวก/ง่ายดี
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "รถคันนี้ขับหม่อน",
"translated": "รถคันนี้ขับง่ายดี"
}
] |
ฮ้าง
|
ชำรุด เสื่อมโทรม
|
มหาสารคาม
|
[
{
"sentence": "มอเตอร์ไซด์ฮ้าง",
"translated": "รถมอไซด์ที่เก่าแก่ ใช้งานยาก"
}
] |
ซ้น
|
มุด/หลบซ่อน/อาการเคล็ด เส้นเอ็นพลิก/แพลง
|
สกลนคร
|
[
{
"sentence": "ยามแดดฮ้อนๆ กบ มันซ้น อยู่ตามใต้ใบไม้",
"translated": "ยามแดดร้อนๆกบมักจะหลบซ่อนตามใต้ใบไม้"
},
{
"sentence": "ตกคันแทนา ขาซ้น",
"translated": "ตกคันนา ขาเคล็ด"
}
] |
ห่าวด่องด๊อง
|
อาการที่แสดงออกถึงความชดชื่นกระปรี้กระเปร่า
|
บุรีรัมย์
|
[] |
ถั่ง/ทั่ง
|
กระทุ้ง/กระแทก/แทง
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "อย่ามาใกล้หลาย ศอกทั่งเอาเด๊",
"translated": "อย่าเข้ามาใกล้มาก เดียวโดนศอกแทง"
}
] |
จกตา
|
มั่วๆซั่วๆ
|
กาฬสินธุ์
|
[
{
"sentence": "อ้ายๆเขียวเจ้าเล่นพิณเป็นบ่ โอ๋..เฮากะเล่นได้พอจกตานั่นล่ะ",
"translated": "พี่เล่นพิณเป็นไหม อ๋อพี่ก็เล่้นพอมั่วๆเอานี่ล่ะ"
}
] |
คิงฮ้อน
|
ตัวร้อน(ไข้ขึ้น)
|
หนองคาย
|
[] |
ไคแน
|
ดีขึ้น ค่อนข้างดี
|
มหาสารคาม
|
[
{
"sentence": "อาการป่วยของแม่เจ้าไคแน แล้วบ้อ?",
"translated": "อาการป่วยแม่ของคุณดีขึ้นหรือยัง"
}
] |
เกิบ
|
รองเท้า
|
กาฬสินธุ์
|
[
{
"sentence": "ปั๊ดโท๊ะ มื้อนี้ปกรณ์ใส่เกิบสีแดงง้ามงาม",
"translated": "โห! วันนี้คุณปกรณ์ใส่รองเท้าสีแดงสวยมากเลย"
}
] |
เงื่อน
|
อาหารเป็นเดน
|
บุรีรัมย์ @ขอนแก่น
|
[] |
ย้าน
|
การกลัว
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "ย้านเด้... ย้านบุญอ้ายบ่สมเจ้า นางหล่า",
"translated": "กลัวมากเลย กลัวว่าพี่ชายจะมีบุญวาสนาไม่ถึงน้องนาง"
}
] |
แพง
|
หวง
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "นางเอย...อ้ายมาฮักแพงเจ้าแฮงๆ",
"translated": "น้องนางเอ๋ย พี่นี้ทั้งรักทั้งหวงเจ้ามากเลยนะ"
}
] |
ไห่
|
ร้องไห้
|
หนองคาย
|
[
{
"sentence": "อย่าซึไห่เด้อหล่า เซาสา อย่าซึไห่เด้อลูก",
"translated": "อย่าร้องแงไห้นะคนดี เงียบซะ"
}
] |
โตต่อน
|
หัวหน้า/ผู้นำ
|
สกลนคร
|
[
{
"sentence": "อ้ายจารย์ใหญ่เล้าเว้าให้ตะน้องๆ ว่ามักข้าวหวาน กะโตต่อนเล้าฮั่นหล่ะเป็นหัวโจ่กหมู่",
"translated": ""
}
] |
หลูด
|
หลุด คลายออก
|
อีสานทั่วไป
|
[
{
"sentence": "พ่อใหญ่ดล เอาควายไปล่ามไว้เทิงโนน จากนั้น กะมานั่งโอ่นโหล่นซาเล่นกับน้องพอลล่าอยู่ใต้ต้นบักขาม เลาผูกเชือกบ่ดี เชือกกะเลยหลูด น้องพอลล่า กะเลยตกโอ่นโหล่นซา ก้นขี้ทั่ง... ขณะที่พ่อใหญ่ดลกำลังออยน้องพอลล่าอยู่นั้น ควายที่เลาล่ามไว้ กะหลูดไปกินกล้าขาเจ้า แค้นเกือบตาย กะยังว่า",
"translated": "พ่อใหญ่ดล เอาควายไปล่ามไว้ที่ดอน จากนั้น ก็มานั่งชิงช้าเล่นกับน้องพอลล่าอยู่ใต้ต้นมะขาม แกผูกเชือกไม่ดี เชือกก็เลยหลุด ทำให้น้องพอลล่าตกชิงช้า ก้นกระแทกพื้น... ขณะที่พ่อใหญ่ดลกำลังโอ๋น้องพอลล่าอยู่นั้น ควายที่แกล่ามไว้ ก็หลุดไปกินข้าวกล้าคนอื่น ข้าวกล้าติดคอ เกือบตาย น้อ..."
}
] |
งะ/ยะ
|
แง้มออก/ขยายออก/ผลักออก/แยกออก/ดันออก
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "งะประตูออกจักหน่อยแหน่",
"translated": "แง้มประตูออกหน่อยสิ"
}
] |
น้าบ่าว
|
น้าผู้ชาย(น้องแม่)
|
มุกดาหาร
|
[] |
อิดอ่อน
|
เมื่อยล้า/อิดโรย /เหนื่อย/อ่อนล้า
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "ทำงานหนักหลาย คนเฮามันก็อิดอ่อนล้าคือกัน",
"translated": "ทำงานหนักมาก คนเรามันก็อิดโรยได้เหมือนกัน"
}
] |
รับประทาน
|
คนอีสานพูดคำว่ารับประทานอย่างไร
|
อีสานทั่วไป
|
[] |
แอ้มแป๋
|
พึ่งพาอาศัย/รับฟรี/กินฟรี
|
ขอนแก่น
|
[
{
"sentence": "มื้อนี้ อ้ายหน่อไปงานพาแลงบ่อคับ... ว่าสิขอแอ้มแป๋ จักหน่อย นั่นหนา",
"translated": "วันนี้ พี่หน่อจะไปงานพาแลงไหมครับ... ว่าจะฝากท้องกับพี่หน่อ สักหน่อย (หรือหมายถึง ว่าจะขอติดรถไปด้วย ก็ได้)"
},
{
"sentence": "หมอนี้แมะ เงินกะมีหลาย ถ่าแต่แอ้มแป๋ผู้อื่น ฮู้จักซื้อกินเองแหน่แหม",
"translated": "ไอ้หมอนี่ เงินก็มีมาก คอยแต่ขอกินกับคนอื่น รู้จักซื้อกินเองบ้างสิ"
}
] |
แนม
|
มอง/มองดู
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "แนมเบิ่งคักๆ",
"translated": "มองดูให้ดีๆ"
}
] |
เขิง
|
กระด้งใบเล็กๆเรียกว่า เขิง ใบใหญ่ เรียกว่า กระด้ง
|
มุกดาหาร
|
[] |
หน่อไม่ส้ม
|
หน่อไม้ดอง
|
สกลนคร
|
[
{
"sentence": "อีแม่แกงไก่ใส่หน่อไม้ส้ม",
"translated": "แม่แกงไก่ใส่หน่อไม้ดอง"
}
] |
อย่าเส
|
พอเถอะ/เลิกเถอะ/พอที (ภาษาผู้ไท อีสานว่า เซาสา/เซาซะ)
|
มุกดาหาร
|
[] |
ซิด
|
สะบัด/แกว่ง/กระตุก
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "มื้อนี้อ้ายเห็นหมาอีด่างมันคาบกระดูกมาแต่ตลาดพู้น คันมาฮอดตะพาน มันเห็นเงามีกระดูกใหญ่กว่า มันเลยซิดกระดูกนั่นทิ้ม แล้วกระโดดลงน้ำต้าม บัดเดี๋ยวนึง",
"translated": "วันนี้พี่เห็นหมาอีด่าง มันคาบกรพดูกมาจากตลาด เมื่อมาถึงสะพาน มันเห็นเงามีกระดูกใหญ่กว่า มันเลยสะบัดกระดูกนั้นทิ้ง แลเวกระโดดลงน้ำ ไปเลย"
},
{
"sentence": "อ้ายกระบี่โลหิต เลาไปขุดกะปูอยูไฮนา ขุดไปได้บ่พอคาว เลากะเอามือจกฮูกะปู กะปูเลยงับเอามือเลา เอาตกคะมะอย่างแฮง แล้วเลาซิดบักใหญ่นึง ก้ามกะปูจั่งหลุดออกจากมือเลา พอคราวนึงมือเลาใคขึ้นใคขึ้น โปลกปก",
"translated": "พี่กระบี่โลหิต แกไปขุดปูอยู่ท้องนา ขุดไปได้ไม่นานเท่าไหร่ แกก็เอามือล้วงไปที่รูปู ปูมือหนีบเอามือแก แกตกใจอย่างมาก แล้วแกก็สะบัดอย่างแรง ก้ามปูจึงได้หลุดออกจากมือแก สักพัก นิ้วมือแกเริ่มบวมขึ้นบวมขึ้น บวมจนน่ากลัว"
}
] |
ข่อย
|
ฉัน, ข้าพเจ้า, สรรพนามบุรุษที่ 1
|
ขอนแก่น
|
[
{
"sentence": "ข่อยฮักเจ้าหล๊ายหลาย",
"translated": "ฉันรักเธอมาก"
}
] |
เคียด
|
โกรธ
|
อุบลราชธานี
|
[
{
"sentence": "เฮาเคียดโต",
"translated": "ฉันโกรธคุณ"
}
] |
หมูบ
|
หมอบ (ต่ำมาก ๆ ชนิดว่าทุกส่วนของร่างกายสนิทกับพื้น)
|
สกลนคร
|
[
{
"sentence": "คำว่า หมูบ แปลว่า หมอบต่ำมาก ๆ ชนิดว่าติดพื้นดิน ( เพราะกลัว หรือมีความกดดัน )",
"translated": "คำว่า หมูบ แปลว่า หมอบต่ำมาก ๆ ชนิดว่าติดพื้นดิน ( เพราะกลัว หรือมีความกดดัน )"
},
{
"sentence": "คำว่า เหมบ ก็แปลว่า หมอบ แต่อาการจะแค่นอนคว่ำหน้า ( ไม่มีอะไรกดดัน)",
"translated": "คำว่า เหมบ ก็แปลว่า หมอบ แต่อาการจะแค่นอนคว่ำหน้า ( ไม่มีอะไรกดดัน)"
}
] |
ตู้ดลูด
|
การเคลื่อนที่จากที่หนึ่งไปยังที่หนึ่งโดยใช้ตูดหรือดากพาไป(ลื่นไถลโดยมีก้นเป็นตัวลื่นไถล)
|
มหาสารคาม
|
[
{
"sentence": "บ่าวเล็ก เพิ่นแอบมักสาวเชอรี่ กะเลยสิไปจีบสาวเชอรี่ ยาามเพิ่นไปแก่น้ำอยู่หนองสาประจำหมู่บ้าน ไปใหม่ๆเพิ่นกะนั่งอยู่ไกลๆ เว่าไปเว่ามา บ่าวเล็กกะค่อยๆ \"ต้อด\"เข่าไปหาสาวเชอรี่ไกล้ๆ บัดพอบ่าวเล็ก \"ต้อด\" เข่าไปไกล้ สาวเชอรี่กะ \"ต้อด\"หนี บ่าวเล็กกะต้อดนำไป บัดคูหนองขั่นซั้น ซัน ซัน ต่งหลิ่ง บ่าวเล็กกะเลย หมื่น \"ตู้ดลูด\" ลงคูหนอง ตกน้ำ ต้าม...",
"translated": "หนุ่มเล็ก แกแอบไปชอบสาวเชอรี่ ก็เลยจะไปจีบสาวเชอรี่เวลาแกไปตักน้ำ ที่สระน้ำประจำหมู่บ้าน ตอนแรกๆแกก็นั่งอยู่ห่างๆ แต่พอพูดไปพูดมา หนุ่มเล็กก็ค่อยๆขยับเข้าไปหาน้องเชอรี่ไกล้ๆแต่พอหนุ่มเล็ก \"ขยับ\" เข้าไปไกล้ น้องเชอรี่ก็ขยับหนี หนุ่มเล็กก็ขยับตามไป แต่คันของสระน้ำกลับชัน ชันมาก หนุ่มเล็ก แกก็เลย ลื่น \"ไถล\" ลงสระน้ำ ตกน้ำ ต้าม...."
}
] |
ไอ่ยะ
|
อะไรว่ะ
|
บุรีรัมย์
|
[
{
"sentence": "ไอ่ยะ!มันคือเป็นจั๋งซี่",
"translated": "อะไรว่ะ!ทำไมมันถึงเป็นอย่างนี้"
}
] |
สุบ
|
การสวม เข้าหากัน
|
สกลนคร
|
[
{
"sentence": "เอาท่อน้ำมาสวมยัดใส่เข้าข้างใน (อันเล็กใส่ในอันใหญ่)",
"translated": ""
}
] |
มุ่นปานเตะเห็ด
|
มั่วเหมือนเห็ดที่ถูกเตะกระเด็นกระจายไม่เป็นชิ้นเป็นอัน
|
ขอนแก่น
|
[] |
เงิก
|
การผักออกไป/หรือการดึงออกจากตำแหน่งเดิม
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "กินข้าวแล้ว ก่อนเข้านอน เงิกหัวกะใด แน่เด้ออีหล้า",
"translated": "กินข้าวแล้ว ก่อนเข้านอน ยกหัวขึ้นไปที่ใด แน่เด้ออีหล้า"
},
{
"sentence": "แอ็ดอัหยังบ่อเป็น ได้แต่เงิกเทอเล่อ",
"translated": "ไม่มีอะไรไม่เป็น ได้แต่ยกเทอเล่อ"
}
] |
ซองลอง
|
เรียงอย่างเป็นระเบียบ/เรียงกันอย่างสวยงาม/เรียงกันอย่างน่ารัก
|
อีสานทั่วไป
|
[
{
"sentence": "กระต่าย 2 ตัวมาคือนั่งเฮียงกันอยู่ซองลองดีแท้ เบิ่งแล้วเป็นตาฮัก",
"translated": "กระต่าย 2 ตัวมานั่งเรียงกันน่ารักจังเลย"
}
] |
ลมหัวกุด
|
ลมหมุน
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "เขาวา วาตะเห็นลมหัวกุดให่กองดากแนมลอดขาสิเห็นผี แมนบ่",
"translated": "เขาเล่าว่า หากเห็นลมหมุนให้กองก้นมองลอดหว่างขาจะเห็นผี ใช่ไหม"
}
] |
คาย
|
คันคาย/คาย/ค่าบูชาครูหรือสิ่งของที่ใช้ในการบูชาครูก่อนที่จะศึกษาเล่าเรียน วิชาการต่างๆจากครูอาจารย์
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "ค่าคายมีหยังแหน่",
"translated": "ค่าครูมีอะไรบ้าง"
}
] |
ตายคาป้อ
|
อาการของไข่ที่เป็นตัวสมบูรณ์แล้ว แต่ฟักไม่ออก ตายอยู่ในไข่
|
สกลนคร
|
[
{
"sentence": "ทิดมี เลือกเอาไข่ไก่จ้างฮัง และลักหลอยเอาเฉพาะ ไข่ตายคาป้อ",
"translated": "ทิดมี เลือกเอาไข่ที่แม่ไก่ฟักไม่ออก และแอบซ่อนเอาเฉพาะ ไข่ที่เป็นตัวสมบูรณ์แล้วแต่ฟักไม่ออก"
},
{
"sentence": "จารย์ใหญ่เอ้ย..อย่ามาท้าแข่งยิงหนังสติ๊ก กันถ่อน ฝีมือคือเจ้า กะ ตายคาป้อ พุ้นแหล่ว",
"translated": "ครูใหญ่เอ้ย..อย่ามาท้าแข่งยิงหนังสติ๊ก กันถ่อน ฝีมือคือเจ้า ก็ แพ้ตั้งแต่ในมุ้ง อยู่แล้ว"
}
] |
คนมะลำมะลอย
|
คนไม่น่าเชื่อถือ
|
บุรีรัมย์
|
[
{
"sentence": "โตอย่าเฮ็ดพอปานคนมะลำมะลอยหลายแหมะ",
"translated": "คุณอย่าทำตัวเป็นเหมือนคนไม่น่าเชื่อถืออย่างนั้นสิครับ"
}
] |
บ่หันบ่แฮง
|
ไม่ค่อยแข็งแรง เจ็บป่วยอยู่เรื่อย
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "ป้าเผิ่นบ่หันบ่แฮงปานใด๋",
"translated": "ป้าแกไม่ค่อยแข็งแรงเท่าไร"
}
] |
ญ่าง
|
เดิน
|
สุรินทร์
|
[
{
"sentence": "ญ่างไวๆแน",
"translated": ""
}
] |
แป่ด
|
โผล่นิดหน่อย/แหลมออกมานิดหน่อย
|
ขอนแก่น
|
[
{
"sentence": "หำแป่ด",
"translated": "หมายถึง ไข่โผล่ให้เห็นนิดหน่อย"
},
{
"sentence": "ผู้บ่าวดล โกนหนวดโกนเคราออกเรียบร้อย ปะแป้งแต่งโตปลอมเป็นผู้ญิง ใส่ชุดเกาะเอิ่ก เท่อย่างคัก เบิ่งบ่ออกเลยล่ะว่าเป็นผู้ซาย มีอยู่ช่วงนึง เลายกแก้วน้ำขึ้นกินน้ำ ขนขี้ตะแร้เลาแป่ด กะยังว้ากะยังว่า",
"translated": "หนุ่มดล โกนหนวดโกนเคราออกเกลี้ยงเกลา ปะแป้งแต่งตัวปลอมเป็นผู้หญิง ใส่ชุดเกาะอก เท่มาก ดูไม่ออกเลยล่ะว่าเป็นผู้ชาย มีอยู่ช่วงหนึ่ง แกยกแก้วน้ำขึ้นดื่มน้ำ ขนรักแร้แกโผล่พลอมแพลมออกมา น่ะสิ???"
}
] |
ม้ม
|
การหลุดพ้น/ตลอดรอดฝั่ง
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "เจ้าคือสิอยู่ม้มปีเน๊าะ ข่อยคือสิอยู่บ่ม้มดอก บักนายลูกซายข่อย มันเอาตัวจะของบ่ม้ม",
"translated": "คุณคงจะอยู่รอดตลอดปีนะ ผมคงอยู่ไม่ถึง เพราะบักนาย (บัก ไว้เรียกผู้ชาย) มันเอาตัวไม่รอด"
}
] |
ข่อย
|
ฉัน
|
อุบลราชธานี
|
[
{
"sentence": "โอ้ยข่อยละอุกอั่งเอ้า",
"translated": "โอ้ยฉันละกลุ้มใจ"
}
] |
ตั๊บโต้
|
ตุ๊กแก
|
ชัยภูมิ
|
[
{
"sentence": "ตั๊บโต้ โตใหญ่เกาะอยู่กกหมากม่วง",
"translated": ""
}
] |
บักโม, หมากโม (ผลไม้)
|
แตงโม
|
ขอนแก่น
|
[] |
ส่อ
|
ก. ซักถาม, ซักไซ้ไล่เรียง
|
ยโสธร
|
[
{
"sentence": "จันแรมเป็นเด็กน้อยขี้สงสัยที่มักส่อมักถาม",
"translated": "จันแรมเป็นเด็กขี้สงสัยที่ชอบซักชอบถาม"
}
] |
แป
|
แบนราบ/ขื่อแป
|
มุกดาหาร
|
[] |
Subsets and Splits
No community queries yet
The top public SQL queries from the community will appear here once available.