word
stringlengths 2
77
| meaning
stringlengths 0
255
| province
stringclasses 42
values | sentence_example
listlengths 0
36
|
|---|---|---|---|
ม๊ากินตำส่มเ แซบอีหลีเด้อ ม๊าๆ
|
มากินส้มตำ อร่อยจริงๆนะ
|
มหาสารคาม
|
[
{
"sentence": "ม๊ากินตำส่มเ แซบอีหลีเด้อ ม๊าๆ",
"translated": "มากินส้มตำ อร่อยจริงๆนะ"
}
] |
ดึก
|
ขว้าง ปา
|
ขอนแก่น
|
[
{
"sentence": "น้องกระแต : พี่หน่อขา น้องกระแตอยากกินหมากสีดาม่งจ้า น้องกระแตใช้พี่ดลให้ไปขึ้นมาให้แล้ว แต่พี่ดลเพิ่นขี้คร้าน... พี่หน่อ ขา.. พี่หน่อไปขึ้นหมากสีดาม่งมาให้น้องกระแตกินแหน่เด้อจ้า\nบ่าวหน่อ : หมากสีดาม่ง มีแต่หน่วยอยู่ม่อๆ... อ้ายบ่กล้าขึ้นไปเก็บเด้หล่า ย่านตก แต่คันอยากกินอีหลี เพื่อน้องกระแตแล้ว อ้ายหน่อ สิหาค้อนไปดึกมาสู่กินดอก",
"translated": "น้องกระแต : พี่หน่อขา น้องกระแตอยากกินฝรั่งสุกค่ะ น้องกระแตวานพี่ดลให้ไปเก็บมาให้แล้ว แต่พี่ดลขี้เกียจ... พี่หน่อ ขา.. ช่วยไปเก็บฝรั่งสุกมาให้น้องกระแตกินหน่อยนะคะ\nบ่าวหน่อ : ฝรั่งลูกสุกๆ มีแต่อยู่ปลายๆ สูงๆ... พี่ไม่กล้าปีนไปเก็บหรอก กลัวตก แต่ถ้าอยากกินจริงๆ เพื่อน้องกระแตแล้ว พี่หน่อ จะหาไม้ค้อน ไปขว้างมาให้กินนะ"
}
] |
ซอก
|
ค้น รื้อค้น
|
ขอนแก่น
|
[
{
"sentence": "บ่ว่าสิเอาไหหมักเหล้าโทไปเซี่ยงไว้ดีปานได๋ บ่าวหน่อเลา สินำไปซอกหาจนพ้อ แล้วกะลักกินน้ำหยั่น",
"translated": "ไม่ว่าจะเอาไหหมักสาโทไปซ่อนไว้ดีแค่ไหนก็ตาม หนุ่มหน่อ จะตามไปค้นหาจนพบ แล้วแอบกินน้ำต้อย"
},
{
"sentence": "พ่อใหญ่ซาน เก็บเมี่ยนของเลาไว้อย่างดีเป็นระเบียบเรียบร้อย แล้วกะนอนหลับ ลูกสาวเลา ผัดไปซอกออกมาเล่นเหมิดเอาโหลด",
"translated": "พ่อใหญ่ชาญ เก็บข้าวของไว้อย่างเป็นระเบียบเรียบร้อยดี จากนั้นก็หลับ ลูกสาวแก กลับไปรื้อค้นออกมาเล่นกระจัดกระจายหมด"
}
] |
ข่อยฮักเจ้า
|
ฉันรักเธอ
|
ยโสธร
|
[
{
"sentence": "น้องนา...ข่อยฮักเจ้าหลาย",
"translated": "น้องนาฉันรักเธอมาก"
}
] |
สอนควม
|
ว่าตามหลัง, พูดทีหลังแต่คำเดิม.
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "อ้ายดล เจ้าบ่ต้องสอนควมบ่าวหน่อดอก เจ้าอยากเว้าแนวใด๋ จะเว้ามาโลด",
"translated": "อ้ายเอ้ย น้องนี้บ่แมนคนที่หลงคารมเป็นคนเป็นมื้อๆ นางคือเอาความจริงใจตั๊วหล่ะอ้าย คันฮักนางอีหลี อย่ามาเว้าเล่น ตั๋วให้หลงไปซือๆ บอกอีพออีแมมาขอนางน้องกะบ่วาดอกอ้ายเอ๋ย"
},
{
"sentence": "บ่าวหน่อ : อ้ายดลเจ้าเว้าบ่เก่ง คารมบ่ดี เอาจั่งซี้ ข่อยสิส่ำเจ้าเด้อ เจ้าเว้านำก้นข่อยเด้อ ข่อยเว้าจั่งใด๋ เจ้าวาจั่งซั้น",
"translated": "บ่าวหน่อบ่ฮุ้สิซอยจั่งใด๋ กะเลยบอกอ้ายดลวา"
}
] |
บักอึ
|
ฟักทอง
|
ชัยภูมิ
|
[
{
"sentence": "ลูกฟักทอง",
"translated": ""
}
] |
คักน้อ
|
ดูดี แบบเว่อๆ
|
ขอนแก่น
|
[
{
"sentence": "ดูสิ..ผู้หญิงคนนั้นทำทรงผมนั้นแปลกนะ.....คือสิว่าตัวเองคักน้อ",
"translated": ""
}
] |
พ่อออกแม่ออก
|
เป็นคำที่พระใช้เรียกญาติโยม/ญาติโยม/โยม (โยมผู้ชายเรียกพ่อออก ผู้หญิงเรียกแม่ออก)
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "มื้อนี้ พ่อออกแม่ออกมาวัดหลายเนาะ",
"translated": "วันนี้ญาติโยมมาวัดเยอะเนาะ"
}
] |
จ้อ
|
กระชั้นชิด/ใกล้ๆ
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "มื่องานบุญบ้านเฮากะจ้อเข้ามาแล่ว",
"translated": "วันงานบุญบ้านเราก็ใกล้จะมาถึงแล้ว"
},
{
"sentence": "นัดประชุมก็นัดแบบจ้อ",
"translated": "นัดประชุมก็นัดแบบกระทันหัน"
}
] |
ต่ำหูก
|
ทอผ้า
|
บุรีรัมย์
|
[
{
"sentence": "มื้อนี้แม่ยากต่ำหูกคือสิบ่ได้ไปตลาดนำดอก",
"translated": "วันนี้แม่คงยุ่งทอผ้าคงไม่ว่างที่จะไปตลาดด้วยหรอกนะ"
}
] |
วี
|
พัด(นาม กริยา)/โบก/ขว้างปา
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "เจ้าเอาวีที่พ่อใหญ่ซื้อให่มาวีให่แม่สูแหน่ เบิ่งแหน่ แม่สูวีข้าวของย้อนวาฮ้อน",
"translated": "เจ้าเอาพัดที่พ่อซื้อให้มาพัดให้แม่เจ้าหน่อย ดูซิ แม่ของเจ้าขว้างปาข้าวของอยู่นั่น เพราะว่าร้อนมาก"
}
] |
เฮียม
|
คำ แทนตัวของผู้พูด (เป็นคำเก่า พบได้ในผญา)/ผม ข้า ฉัน
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "เฮียมนี้ เปรียบดังนกกระจอกน้อย",
"translated": "ตัวข้านี้ เปรียบเหมือนดังนกกระจอกตัวน้อย"
}
] |
เฮียน
|
บ้าน
|
ขอนแก่น
|
[
{
"sentence": "ค่อยอยากเมียเฮียนแล้ว",
"translated": ""
}
] |
สนติ้ว
|
มากกว่าสนใจ/มากกว่าละเลย
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "ข่อยบ่สนติ้วเจ้าดอก",
"translated": "ผมไม่สนใจคนเลยแม่แต่น้อย"
}
] |
ง่วย
|
คำอุทานของอิสาน
|
กาฬสินธุ์
|
[
{
"sentence": "ง่วย! สูมาเว้ายากแท้",
"translated": ""
}
] |
โฮงเฮียน
|
โรงเรียน
|
อุบลราชธานี
|
[] |
ย้อนว่า
|
เพราะว่า
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "ย้อนว่าบ่ทำงาน มันกะเลยบ่มีเงิน",
"translated": "เพราะไม่ทำงาน มันก็เลยไม่มีเงิน"
}
] |
เบิ่ดทอนั่น
|
Absolutely!
|
อุดรธานี
|
[
{
"sentence": "บักคำหลาไปเอาบุญแม่นบ่มื้อคืน",
"translated": "คำหล้าไปเที่ยวงานวัดใช่ไหมเมื่อคืน"
},
{
"sentence": "เบิ่ดทอนั่น",
"translated": "จริงแท้แน่นอน"
}
] |
สื้อ(ออกเสียงซือ)
|
ตรง/เฉยๆ/ไม่มีรสชาติ
|
อีสานทั่วไป
|
[
{
"sentence": "ยูซือๆ คือ อยู่เฉยๆ,อยู่ว่างๆ",
"translated": "อยู่เฉยๆ,อยู่ว่างๆ"
},
{
"sentence": "ไม่ล้ำซือ คือ ไม้ลำตรง",
"translated": "ไม้ลำตรง"
},
{
"sentence": "แก่งนี่ซือๆยู บ จ่าง บ เค้ม คือแกงนี้จืดชืดไร้รสชาติ",
"translated": "แกงนี้จืดชืดไร้รสชาติ"
}
] |
อ้ำ
|
อับ/ทึบ/แคบ
|
มหาสารคาม
|
[
{
"sentence": "คออ้ำ",
"translated": "คนที่มีคอสั้นๆ ทำให้เหงื่อออกอับทึบได้ง่าย"
},
{
"sentence": "เฮียนอ้ำ",
"translated": "บ้านที่มีลักษณะอับทึบ"
}
] |
มุ่นอุ้ยปุ้ย
|
เละตุ้มเป๊ะ
|
อุดรธานี
|
[] |
หมากมี่
|
ขนุน
|
นครพนม
|
[
{
"sentence": "เฮือนข่อยมีต้นหมากมี่หนังกำลังซุก",
"translated": ""
}
] |
ยัวะ
|
พูดปลอบปะโลม/ล่อหลอก/หลอกเรียก
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "ไผไปยัวะมันมาล่ะ",
"translated": "ใครไปล่อมันออกมาว่ะ"
}
] |
อีเกียแดง
|
ค้างคาวแดง
|
บุรีรัมย์
|
[] |
หมู่
|
เพื่อน/หมู่พวก
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "มันเป็นคนมีหมู่หลาย",
"translated": "มันเป็นคนที่มีเพื่อนมาก"
},
{
"sentence": "หมู่ฮัก",
"translated": "เพื่อนรัก"
}
] |
โตน
|
กระโดดลง
|
หนองคาย
|
[
{
"sentence": "อ้ายๆมาเบิ่งน้ำของหม่องนี้เปนตาเล่นแท้วะ",
"translated": "พี่ครับมาดูน้ำโขงตรงนี้น่าเล่นจังฮะ"
},
{
"sentence": "คันอยากเล่นกะโตนเอาโลด โตนลงไปโลด",
"translated": "ถ้าอยากเล่นก็โดดลงไปเลย โดดลงไปเล่นเอาเลย"
}
] |
มาย
|
สอดส่อง/แอบสอดส่อง
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "มื่อนี้บ่าวหน่อ บ่ได้ไปมายสาวบ่ ซุมื้อ คือจั่งไปดีแท้",
"translated": "วันนี้บ่าวหน่อไม่ไปแอบมองสาวหรือ ไม่ได้ไปหรอก เพราะสาวหน้าตาไม่ดีเลย"
}
] |
ด่องไหม
|
ล้างไหมด้วยน้ำด่าง
|
บุรีรัมย์ @ขอนแก่น
|
[] |
อ้ายเขย
|
พี่เขย
|
มุกดาหาร
|
[] |
ควย
|
โยกเยก คอน ใกล้จะหลุด
|
อุดรธานี
|
[
{
"sentence": "อย่าควยแฮงหลายมันสิหลุดหั่นหนะ",
"translated": ""
}
] |
แข่ว
|
ฟัน
|
มหาสารคาม
|
[
{
"sentence": "แข่วหัก",
"translated": "ฟันหัก"
}
] |
ตอดเงา
|
สัปหงก
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "สาวนางเลาไปเถิดเทิงมา (ร้านอาหารอีสาน แถวปิ่นเกล้า) พ้อผู้บ่าวเลาหมอลำบาดหลงคารมว่าซั่นกว่าสิกลับจากไปเที่ยวกะตี 4 มาคือเดิกคักแท้ เลามาเฮ็ดงานแล้วง่วงเหงาหาวนอนตอดเงาอยู่เหมิดมื้อเอาโลด เป็นไผกะง่วงคือกัน",
"translated": "สาวนาง (คนเก่า..อยากได้เบอร์โทรติดต่อหลังไมค์) แกไปเที่ยวเถิดเทิงมา เจอหนุ่มหมอลำคารมดีเลยหลงคารมเขา กว่าจะกลับจากเที่ยวก็ ตี 4 ซึ่งดึกมาก พอวันรุ่งขึ้นแกมาทำงานก็เกิดอาการง่วงเหงาหาวนอน นั่งสัปหงกทั้งวัน เป็นใครก็ต้องง่วงครับ"
}
] |
วาซั่น
|
งั้นหร๋ฮ
|
เลย
|
[] |
เหิ่ม
|
ห่าม
|
อุบลราชธานี
|
[
{
"sentence": "บักหุ่งหน่วยนิกำลังเหิ่ม อีกสองสามมื้อกะกินได้แล้ว",
"translated": "มะละกอลูกนี้กำลังห่าม อีกสองสามวันก็สุกแล้ว"
}
] |
บักหุง
|
มะละกอ
|
ยโสธร
|
[
{
"sentence": "กินตำบักหุงบ่",
"translated": ""
}
] |
ขี้กะยือ
|
โรคหอบหืด
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "อย่าไปใกล้บักต๊อกเด้อ เลาเป็นขี้กะยือ ขี้กะเทอเลาสิมาติดเอา",
"translated": "อย่าเข้าใกล้บักต๊อกนะ แกเป็นโรคหอบหืด เดี๋ยวสะเหลดจะมาติดเอา"
}
] |
ยะ
|
เผยอ แตกออก ผละออกจากัน แตกออก
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "บักเขียบหน่วยนั้นแก่แล้วตามันสิตี่ และกะยะออกจากกัน พวกเฮาให้ฟ้าวบิดไปบ่มเด้อ อย่าให้สันสุกคาต้น เดี๋ยวสิเสร็จอีเกียดังวีกเด้อ..",
"translated": "น้อยหน่อผลนั้นแก่แล้ว ผิวที่เปลือกมันจะขยายออก แยกแตกออกจากกัน พวกเราให้รีบเก็บไปบ่มนะ เดี๋ยวค้างคางจมูกแหว่งมันจะเอาไปกิน"
}
] |
มอ ,หม่อ
|
ริม/อยู่ไกล้ริม/ชิดขอบ
|
มหาสารคาม
|
[
{
"sentence": "พ่อใหญ่บัติ พาลูกซายไปเบิ่งน้ำมาก อยู่ฝั่งห่วย ลาวเลยบอกลูกว่า บักหล่า อย่าสะไปยืนอยู่ \"มอ\" หลายเด้อ เดี๋ยวมันสิหัวสักตกน้ำ ตายน้ำ พ่อซ่อยบ่ทันเด้",
"translated": "คุณตาบัติ พาลูกซายไปดูน้ำหลาก ที่ริมฝั่งห้วย แกเลยบอกกับลูกว่า หนู อย่าไปยืนอยู่ \"ริมฝั่ง\" มากนักนะ เดี๋ยวจะหัวคะมำตกน้ำ จมน้ำตาย พ่อซ่วยไม่ทันนะ"
},
{
"sentence": "ไปไป ซิ่ง โตไปขึ้นบักค้อมากินกับแจ่วแหน่ อย่าสะไต่ไป \"มอ\" หลายเด้อ เดี๋ยวง่ามันสิพาลิเด้ ตกต้นค้อ ขาหักขาห่าน เด้",
"translated": "ไปไป ซิ่ง ช่วยไปปีนต้นสะคร้อ เก็บลูกสะคร้อมากินกับน้ำพริกหน่อย อย่าไต่ไป \"ชิดขอบ\" เหยียบกิ่งเล็กๆ นะ เดี๋ยวมันจะฉีกขาด ตกต้นสะคร้อ ขาหัก นะ (จะบอกให้)"
}
] |
งมงัว
|
อยู่กับที่/รออยู่
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "บักสี มึงมางมงัวเฮ็ดหยัง",
"translated": "คุณสี คุณมารออยู่ทำอะร"
}
] |
ขี้กะปอม
|
กิ้งก่า
|
ขอนแก่น
|
[] |
สัตว์ + แมงต่างๆ
|
สัตว์ + แมลงต่างๆ
|
อีสานทั่วไป
|
[] |
บักทุยน้อย-บักหำ
|
ลูกชายคนเล็ก
|
นครพนม
|
[] |
ขัว
|
สะพาน
|
อุบลราชธานี
|
[
{
"sentence": "ข้วมขัว",
"translated": "ข้ามสะพาน"
}
] |
ม้าง
|
ค้น/รื้อ
|
หนองคาย
|
[
{
"sentence": "อาจารย์:หญ่า โตม้างออกให้เหมิด บ่ผ่าน",
"translated": "อาจารย์:หญ้าไม่ผ่าน รื้อออกให้หมด"
},
{
"sentence": "นักเรียน:เอ้า คือเป็นจั่งซั่น",
"translated": "นักเรียน:ทำเป็นอย่างงั้นล่ะครับ"
}
] |
ขี้ตะโหลก
|
พื้นดินที่ไม่เรียบ/ตะปุ่มตะป่ำ/ก้อนดินที่เกิดจากการไถนา
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "นาเจ้าคือมีตะก้อนขี้ตะโหลกแท้ คือบ่เอาคราดมาคราดลงหล่ะ มันสิได้เรียบๆ ต้นข้าวจั่งสิได้เกิดส่ำๆกัน บ่มีต้นใด๋ใหญ่กว่ากัน",
"translated": "ที่นาของคุณ มีแต่ก้อนดินที่ไม่เรียบ ทำไมไม่เอาคราดมาคราดลงซะหล่ะ จะได้ เรียบๆเสมอกัน ต้นข้าวก็จะได้เกิดเสมอกันด้วย ไม่มีต้นใดต้นหนึ่งใหญ่กว่ากัน"
},
{
"sentence": "หน้าเจ้าคือเป็นขี้ตะโหลกจั่งซี้ บ่เบิ่งแยงหน้าตาจะของบ๊อ",
"translated": "ใบหน้าคุณทำไม่เรียบอย่างนี้ ไม่ดูแลรักษาหน้าตาหรือไง"
}
] |
ญาคู/ญาชา
|
พระภิกษุ
|
มุกดาหาร
|
[] |
ฮัก
|
รัก
|
กาฬสินธุ์
|
[
{
"sentence": "ความฮักเป็นสิ่งที่บ่แน่นอน..ลางคนอาจสิฮักแค่ปาก..ลางคนกะฮักเบิ๊ดใจ",
"translated": "ความรักคือสิ่งไม่แน่นอน..บางคนก็บอกว่าแต่ว่ารักแต่ความจริงไม่มีแม้จะคิด..บางคนก็รักหมดใจและทุ่มเทให้"
}
] |
แล่นกลาย
|
วิ่งเลยไป ผ่านไป/ หรือทำอะไรแบบลวกๆ ขอไปที เช่นคำว่า แล่นกลายน้ำ หมายถึง อาบแบบนิดหน่อย อาจเกิดจากหนาวจัดหรือขี้เกียจประมาณนี้
|
มุกดาหาร
|
[] |
ภายลุน
|
ภายหลัง/ทีหลัง/ทีต่อไป/ทีหลัง
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "เฮ็ดเป็นตัวอย่างไว้ ภายลุนเขาสิได้ฮู้จัก",
"translated": "ทำเป็นตัวอย่างไว้ ภายหลังเขาจะได้รู้จัก"
}
] |
เหิง
|
ยาวนาน
|
นครพนม
|
[
{
"sentence": "นาย ก.หมู่เฮาคือบ่มาจักเทื่อ ท่าเหิงแล้วได๋นิ",
"translated": ""
}
] |
ขั่ว
|
ทำให้สุก โดยการ ผัด ,ทอด
|
ขอนแก่น
|
[
{
"sentence": "อ้ายหน่อแข่วดีหลายหย่ำไนบักขามขั่วก้วดก้วด ได่ยินแล้วเข็ดแข่วอีหลี้",
"translated": "พี่หน่อมีฟันที่แข็งแรงเคี้ยวเม็ดมะขามที่เอาไปผัดจนสุกแล้วเสียงดัง ได้ฟังแล้วเสียวฟัน จริงๆ"
},
{
"sentence": "ปาดพ่อใหญ่บูลย์ เฒ่าแล้วขบไนบักขามขั่วบ่ได่ เพิ้นย้านแข่วเพิ้นร่อน",
"translated": "แต่ผู้เฒ่าบูลย์ แก่แล้วฟันฟางไม่ดีกัดเม็ดมะขามที่ผัดแล้วไม่ได้ เพราะกลัวฟันหักหลุดออกมา"
}
] |
แก่
|
ลากหรือเคลื่อนย้ายสิ่งของ
|
อำนาจเจริญ
|
[
{
"sentence": "เด็ก....เอ้าๆๆๆ..พ่อใหญ่มื้อนี่แก่อิหยังเข้ามาบ้านเฮา",
"translated": ""
},
{
"sentence": "พ่อใหญ่... แก่เฟืองแห่งเอาไปให้งัว-ค.... มันกินบักหล่า",
"translated": ""
},
{
"sentence": "เด็ก.... แก่เฟืองสั้นตี้",
"translated": ""
}
] |
จั๊กมื้อ
|
สักวัน
|
กาฬสินธุ์
|
[
{
"sentence": "จำไว้จั๊กมื้อรางวัลเวทีนี้สิเป็นของเฮา",
"translated": "จำไว้สักวันรางวัลเวทีนี้สิเป็นของเฮา"
},
{
"sentence": "จั๊กมื้อเฮาอาจสิได้เป็นศิลปินกะได้จงจำคำครูไว้เด้อ",
"translated": "สักวันเฮาอาจสิได้เป็นศิลปินกะได้จงจำคำครูไว้เด้อ"
}
] |
ฮุง
|
สว่าง
|
หนองคาย
|
[
{
"sentence": "ไฟฟ้านี่คือฮุงดีแท้หนอ",
"translated": "ไฟฟ้านี้สว่างดีจังเลย"
}
] |
แม่นบ่บุ๊
|
ใช่หรือเปล่าไม่รู้
|
บุรีรัมย์ @ขอนแก่น
|
[
{
"sentence": "อ้าวจารย์ใหญ่ผู้นั่นแม่นน้องซายน้องจีจ้าแม่นบ่บุ๊หนิ",
"translated": "เอ้อ จารย์ใหญ่ผมไม่แน่ใจเหมือนกันว่าผู้ชายคนนั้นใช่น้องชายน้องจีจ้าหรือเปล่าไม่รู้สิ"
}
] |
คือ
|
เหมือน
|
มหาสารคาม
|
[
{
"sentence": "คือกัน",
"translated": "เหมือนกัน"
}
] |
ก้าน (คำกิริยา)
|
ส่องสัตว์
|
สกลนคร
|
[
{
"sentence": "ก้านกบ ก้านเขียด ก้านหนู",
"translated": "ส่องกบ ส่องเขียด ส่องหนู"
}
] |
กาย
|
ผ่าน
|
101
|
[
{
"sentence": "มื้อก่อน บ่าวหน่อ ขี่รถจักรยานกายหน้าเฮือนข่อย",
"translated": "วันก่อน บ่าวหน่อ ขี่รถจัรยานผ่านหน้าบ้านผม"
}
] |
บักหุ่ง
|
มะละกอ
|
สกลนคร
|
[
{
"sentence": "ข่อยสิอยากกิ๋นบักหุ่ง",
"translated": "ฉันอยากกินมะละกอ"
}
] |
ขอด
|
มัดให้เป็นปม
|
มหาสารคาม
|
[
{
"sentence": "ยามพ่อใหญ่บัติเป่าลูกโป่งให้ลูกเล่น ลาวหายางมามัดปากลูกโป่งบ่ได้ ลาวกะเลยใช้วิธีหยืดลูกโป่ง \"ขอด\" ปากเอาเลย ง่ายดี",
"translated": "เวลาที่คุณตาบัติแกเป่าลูกโป่งให้ลูกเล่น แกหายางสะติ๊กมามัดปากลูกโป่งไม่เจอ แกก็เลยใช้วิธียืดลูกโป่งออกแล้วก็ \"ผูกมัดให้เป็นปม\" เอาเลย ง่ายดี"
}
] |
มื่อเพ็ง
|
วันเพ็ญ, วันขึ้น 15 ค่ำ
|
มหาสารคาม
|
[
{
"sentence": "มื่อนี่กะฮอดเดือนสิบสองเพ็งแล้ว อ้ายหน่อกะได้แต่ถ่าว่ายามได๋สิฮอดเดือนสามเดือนสี่จักเทือ เพราะว่า มื่อเดือนสี่ออกใหม่หกค่ำ กะจั่งค่อยสิได้มื่อดีไปขอน้องพอลล่า",
"translated": "วันนี้ก็วันเพ็ญเดือนสิบสองแล้ว อ้ายหน่อก็ได้แต่ตั้งตาคอยว่าเมื่อไหร่จะถึงเดือนสามเดือนสี่สักทีเพราะว่า วันขึ้นหกค่ำเดือนสี่ ถึงจะเป็นวันดีไปสู่ขอน้องพอลล่าแต่งงาน"
}
] |
โกน
|
โพรงไม้, รูตามต้นไม้, หรือ โพรง
|
สกลนคร
|
[
{
"sentence": "โกนไม้ โกนห้วย โกนหลักฮั้ว",
"translated": "โพรงไม้ โพรงห้วยตรงก้นห้วยที่แห้ง เสาไม้ที่ปักเป็นรั้วมีโพรง"
}
] |
ดับเเนว
|
สูญพันธุ์
|
มุกดาหาร
|
[] |
เพอะ/เว้าเพอะ
|
หยาบ/ลามก/พูดหยาบคาย/ลามก
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "บักดำ มันมักเว้าเพอะ",
"translated": "ไอ้ดำมันชอบพูดลามก หยาบคาย"
}
] |
อันเผอ
|
อะไร
|
อำนาจเจริญ
|
[
{
"sentence": "เจ้าเว้าอันเผอ",
"translated": "คุณพูดอะไร"
}
] |
ซนลน ( ซะลน)
|
ซน/วุ่นวาย/บอกไม่ฟัง
|
สกลนคร
|
[
{
"sentence": "บักน้อย.ไปเฮือนเพิ่น อย่าซนลนเด้อ ลักอายเพิ่น",
"translated": "ไอ้หนู ไปบ้านท่าน อย่าซนวุ่นวายนะ อายคนอื่นเขา"
}
] |
จ่ง
|
เหลือไว้
|
มหาสารคาม
|
[
{
"sentence": "จ่งข้าวไว้ไห่ลูกกินแน่เด้อ",
"translated": "ให้เหลือข้าวไว้ให้ ลูกกินด้วยนะ"
}
] |
เสีย
|
หาย
|
สารคาม
|
[
{
"sentence": "มื่อวาน ไปกินดองทางบ้านหนองเสี้ยว กินเหล่าเมาหลาย เกิบเสีย หาจั่งได๋ กะบ่เห็น",
"translated": "เมื่อวาน ไปงานแต่งงานที่บ้านหนองเสี้ยว ดื่มสุราจนเมา รองเท้าหาย หายังไงก็ไม่เจอ"
}
] |
เอาบุญแอว
|
งานแต่งงาน/งานมงคลสมรส
|
มหาสารคาม
|
[] |
ว้อ
|
บ้า
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "หมอว้อโตนี้มันสิกัดเอาเด้ อย่าเข้าไปใกล้มันเด้อ",
"translated": "สุนัขบ้าตัวนี้มันจะกัดเอานะ อย่าเข้าใกล้มัน"
}
] |
แมงฮ้น
|
แมลงวัน
|
กาฬสินธุ์
|
[] |
พอกะจา
|
ไม่ได้เรื่อง/รู้ไม่จริง/รู้เล็กๆน้อย/ไม่ชำนาญ
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "บักขาว มันสิเฮ็ดหยังได้ มันกะฮู้พอกะจานี้",
"translated": "ไอ้ขาว มันจะทำอะไรได้ มันก็รู้เล็กๆน้อยเอง"
}
] |
แว
|
เลี้ยว , แวะ
|
สกลนคร
|
[
{
"sentence": "ควายบักตู้เล็มหญ้าอยู่ดีๆ ก็ แว ลงไปกัดต้นข้าว",
"translated": "ควายตัวผู้เขาเก เล็มหญ้าอยู่ดีๆ ก็ แวะลงไปกัดกินต้นข้าว"
},
{
"sentence": "ขี่รถดีๆ เด้อ อย่าแว ลงข้างทางหละ",
"translated": "ขับรถดีๆ หละ อย่าเลี้ยวลงข้างทางนะ"
}
] |
ฮ่ำฮอน
|
คิดใคร่ครวญ/พิจารณา/ไต่ตรองดู
|
มุกดาหาร
|
[] |
ซูน
|
สัมผัส/แตะต้อง
|
ทั่วไป
|
[
{
"sentence": "ให้ขอซูนคิงเจ้าจักหน่อยสิได้บ่ พอได้ใจอ้ายเซาฮ้อนซุ่มเย็น",
"translated": ""
}
] |
รำเเต้ๆ
|
อร่อยจริงๆ
|
กาฬสินธุ์
|
[] |
หมากขามแป
|
มะขามเทศ
|
อุดรธานี
|
[] |
คกมอง
|
ครกกระเดื่อง
|
มหาสารคาม
|
[
{
"sentence": "ครกกระเดื่องที่ชาวบ้านใช้ตำข้าวสมัยก่อนนั่นแหละครับ",
"translated": ""
}
] |
ขัดพาเข่า
|
ไม่ยอมกินข้าว ลักษณะออกอาการน้อยใจ
|
บุรีรัมย์
|
[
{
"sentence": "น้องจีจ้าเคียดหยั๋งน้อ คือจั่งขัดพาเข่าจั่งซี้ฮึ๊",
"translated": "น้องจีจ้าน้อยใจเรื่องอะไรเนี่ยะ ถึงไม่ยอมมาทานข้าว"
}
] |
กะซาง
|
ไม่แคร์/ไม่สนใจใยดี/แล้วแต่คุณ/ไม่มีความรู้สึกร่วม
|
ศรีสะเกษ
|
[
{
"sentence": "แม่: \"อีเหี่ยนถ่ามึงบ่กลับมาอยู่บ้าน มึงอย่าหวังว่าสิได้เด้อมูลมัง ฮั่ว ไฮ่ นา สวน กูนี่\"",
"translated": "แม่: \"หากลูกไม่กลับมาอยู่บ้าน ก็อย่าหวังว่าจะได้รับการดูแลเรื่องที่ดินนาสวนแม่เลย\""
},
{
"sentence": "ลูก: \"กะซ่างเจ้าตี๋ล่า ข่อยสิอยู่กุงเทพ ข่อยซิหผัวฟะหลั่งกะได้\"",
"translated": "ลูก: \"ให้พ่อแม่ไปหัวเราะ ข่อยจะอยู่กรุงเทพฯ ข่อยจะหาเงินเองก็ได้\""
}
] |
บ่หัวซา
|
ไม่ใส่ใจ/ไม่สนใจ/ไม่อาลัยไยดีด้วย /ไม่เอาใจใส่
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "บอกแล้วมันบ่หัวซา กะปล่อยมันไป",
"translated": "บอกแล้วมันไม่สนใจ ก็ปล่อยมันไป"
}
] |
ไง่
|
พลิก/งัด/ดีด
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "ดินแตกเขิบแบบนี้เป็นตาไง่หากบดีแท้",
"translated": "ดินแตกะแหงแบบนี้ น่างัดดินหากบใต้ดินมาก"
}
] |
ท่าว,ถ่าว
|
ขนาดปานกลาง size M
|
มหาสารคาม
|
[
{
"sentence": "ควยเถิกท่าว",
"translated": "ควายตัวผู้ขนาดตัวพอประมาณ ยังไม่โตเต็มที่"
},
{
"sentence": "ไก่ถ่าว",
"translated": "ไก่หนุ่มสาวขนาดปานกลาง"
},
{
"sentence": "บักแตงโมหน่วยถ่าว",
"translated": "แตงโมผลขนาดปานกลาง"
},
{
"sentence": "อีหล่า กระแตเอ้ย เอาเกินไปก่ายขึ่นเล้า ตักเข่าให่ซุมหมอลำที่มาลำมื่อคืนนี่แหน่เด้อ บ่ต้องตักให่หลายปานได๋กะได้ดอก เขาลำบ่ค่อยม่วนปานได๋ เอาจักเต็ม \"กระต่าถ่าว\" กะพอดอก",
"translated": "นี่หนู กระแต เอาบันไดไปปีนขึ้นยุ้งข้าว ตักข้าวเปลือกให้คณะหมอลำที่มาลำเมื่อคืนนี้หน่อยนะ ไม่ต้องตักให้มากเกินไปก็ได้หรอก เขาลำไม่ค่อยเพราะเท่าไหร่ เอาสักเต็ม \"ตะกร้าขนาดกลาง\" ก็พอ"
}
] |
ดังไฟ
|
ก่อไฟ
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "อีนาง ดังไฟให่พอแน พ่อสิจี่หนังงัว",
"translated": "ลูกเอย ก่อไฟให้พ่อหน่อย พ่อจะเผาหนังวัว"
}
] |
ฮื่อ ( ฮ นกฮูก)
|
ไม่ (ปฏิเสธ)
|
ยโสธร
|
[
{
"sentence": "เมือยโสนำสาวส่าบ่อ้าย",
"translated": "อย่าชวนสาวส่าไปกับอ้าย"
},
{
"sentence": "กลับยโสธรกับสาวส่าไหมพี่",
"translated": "กลับยโสธรกับสาวส่าไหมพี่"
}
] |
ปาน
|
เหมือนกับ/หยั่งกับ
|
หนองคาย
|
[
{
"sentence": "ปี้น้อยโตฮั่นปานกระดาษเซดดากเนาะ",
"translated": "โพยแกเหมือนกระดาษชำระว่ะ"
}
] |
คึดฮอดหลาย
|
คิดถึงมาก
|
มหาสารคาม
|
[] |
บักนาว, หมากนาว (ผลไม้)
|
มะนาว
|
ขอนแก่น
|
[] |
เฮี้ย
|
รกร้าง ไม่ได้ทำประโยชน์
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "ฮกปานนาเฮี้ย",
"translated": "รกเหมือนที่นาที่ปล่อยทิ้งร้าง ไม่ได้ทำประโยชน์"
}
] |
ตำอิด,ตำก่อ
|
แต่ไหนแต่ไร/นามมาแล้ว
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "ตำอิดตำก่อ บ่าวหน่อเพิ่นผู้ฮ้ายคือจังหยังนี่ แต่เดี๋ยวนี้เพิ่นผู้จบคือจังหยังนี่",
"translated": "แต่ก่อนแต่ไร บ่าวหน่อคนี้ขี้เหล่มาก แต่ตอนนี้เขาดูดีมาเลยที่เดียว"
}
] |
ฮาน
|
ตัด(ตัดต้นไม้ใหญ่ๆ ,ตัดกิ่งใหญ่ๆ)
|
ศรีสะเกษ
|
[
{
"sentence": "มื้ออื่นว่าสิไปฮานต้นบักขามลงมาเฮ็ดเขียง",
"translated": "พรุ้งนี้ว่าจะไปตัดต้นมะขามมาทำเขียง"
},
{
"sentence": "ฮ้านเอาแต่ง่าใหญ่",
"translated": "ตัดเอาแต่กิ่งใหญ่ๆ"
}
] |
จอลอหรือจอล่อ
|
พร้อมที่จะออก
|
มหาสารคาม
|
[
{
"sentence": "ดอกจอลอ หมายถึง ดอกกำลังผลิ",
"translated": "ดอกกำลังผลิ"
},
{
"sentence": "แค้นคอจอลอ หมายถึง แค้นอยู่ต้อคอ",
"translated": "แค้นอยู่ต้อคอ"
},
{
"sentence": "โอ้ยแค้นคอจอลอแท่น้อ เอกำลังตีกลางหลังให้แนสู",
"translated": "โอ้ยแค้นอยู่ต้อคอแท้น้อ เอกำลังตีกลางหลังให้แนสู"
}
] |
ไคเติบ
|
ดีมาก/ดีขึ้นมาก/ค่อยยังชั่ว หมายถึง อะไรที่ดีขึ้นกว่าเดิม
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "ขายของมื้อนี้ ไคเติบกว่ามื้อวานอยู่",
"translated": "วันนี้ขายของดีขึ้นกว่าเมื่อวานหน่อย"
}
] |
ส่ง
|
กางเกง
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "แพรมนผืนนี้อ้ายจกออกมาจากถงส่ง",
"translated": "ผ้าเช็ดหน้าผืนนี้ พี่ล้วงออกมาจากประเป๋ากางเกง"
}
] |
มูนมัง
|
มรดก/มรดกตกทอด/ของเก่าแก่
|
มุกดาหาร
|
[] |
ฮำ
|
ม้วน/มวน
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "ฮำยามาสูบแหน่",
"translated": "มวนยา(ยาเส้น)มาสูบหน่อย"
}
] |
หมั่นจ่ม
|
ชอบบ่น/คนขี้บ่น/บ่น
|
มุกดาหาร
|
[] |
เขี่ยน
|
เปลี่ยน -ย้าย-หรือทำให้เป็นฝอยเส้นเล็กเส้นน้อย
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "บักหล้า ไปเขี่ยนควายให้แหน่เด้อ หรือ บักหล้าไปย้ายควายให้แหน่",
"translated": "หนูไปย้ายที่ผูกควายใหม่ให้หน่อย"
}
] |
จ้อ
|
ไกล้/กระชั้นชิด
|
มหาสารคาม
|
[
{
"sentence": "บ่าวหน่อขับรถนำก้นรถแท๊กซี่ เข่าไปในซอย อยู่ดีๆรถแท๊กซี่กะเบรค เฮ็ดให้บ่าวหน่อต้องเหยียบเบรคอย่างแฮง จนน้องกระแตที่นั่งมานำหัวดวนไปข้างหน้า บ่าวหน่อลาวสูนหลาย กะเลยลงรถไปฮ้ายให่คนขับแท๊กซี่ว่า \"ขับรถภาษาอีหยังวะ ขับอยู่ดีๆกะมาเบรคเอา \"จ้อๆ\" ไคแหน่ตั๊ว ข่อยเบรคทัน คันจั่งสั้นรถได้ตำดากกันแล้ว\" คนขับแท๊กซี่กะลงมาเถียงว่า \"เจ้ากะคือกันนั่นหละ ขับรถมา \"จ้อ\" ดากรถข่อยปานนี่ มันกะกดดัน สั่นตั๊ว\"",
"translated": "บ่าวหน่อแกขับรถตามก้นรถแท๊กซี่ เข้าไปในซอย อยู่ดีๆรถแท๊กซี่ก็เบรค ทำให้บ่าวหน่อต้องเหยียบเบรคอย่างแรง จนน้องกระแตที่นั่งมาด้วยหัวคะมำไปข้างหน้า บ่าวหน่อแกโมโหมาก ก็เลยลงรถไปด่าให้คนขับแท๊กซี่ว่า \"ขับรถภาษาอะไรวะ ขับอยู่ดีๆกะมาเบรคอย่าง \"กระชั้นชิด\" นี่ดีนะที่เราเบรคทัน ไม่งั้นรถได้ชนตูดกันแล้ว\" คนขับแท๊กซี่ก็ลงมาเถียงว่า \"คุณก็เหมือนกันนั่นหละ ขับรถมา \"ชิด\" ก้นรถฉันขนาดนี้ มันกดดัน รู้ไหม\""
},
{
"sentence": "บ่าวหน่อลาวมานั่งจ่มเรื่องผู้สาว ว่า ออกพรรษานี่ น้องกระแตกะสิให่ไปขอไปแต่งให้มันเรียบร้อย ลาวกะเลยคึดยากว่า มาบอกกัน \"จ้อๆ\" จั่งซี่ สิไปหาเงินค่าดองทันบ่น๊อ เวลากะ \"จั้นจ้อ\" เข่ามาซุมื่อ เทิงหมู่พวกกะสิว่าให่ ว่าบอกข่าวงานกินดอง \"จ้อ\" โพด ตัดชุดใหม่ใส่บ่ทัน",
"translated": "บ่าวหน่อแกมานั่งบ่นเรื่องแฟนสาวให้ฟังว่า ออกพรรษานี้ น้องกระแต ก็จะให้ไปสู่ขอ ไปแต่งงานให้มันเรียบร้อย แกก็เลยหนักใจว่า มาบอกกัน \"ไกล้ๆ\" อย่างนี้จะไปหาเงินค่าสินสอดทันไหม เวลาก็ \"กระชั้นชิด\" เข้ามาทุกที ทั้งเพื่อนฝูงก็จะว่าให้ ว่า มาบอกข่าวงานแต่งงาน \"กระชั้นชิด\" เกินไป ทำให้ตัดชุดใส่ไปงานไม่ทันเลย"
}
] |
ฮด
|
รด ถ้าอีสาน พูดออกเสียงเป็น หด /รดน้ำ สาดน้ำ
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "มื้อนี้ ไปฮดผักเด้อ",
"translated": "วันนี้ ไปรดน้ำผักนะ"
},
{
"sentence": "ฮดสรง",
"translated": "การสรงน้ำ"
}
] |
Subsets and Splits
No community queries yet
The top public SQL queries from the community will appear here once available.