word
stringlengths 2
77
| meaning
stringlengths 0
255
| province
stringclasses 42
values | sentence_example
listlengths 0
36
|
|---|---|---|---|
บ่
|
ไม่
|
บุรีรัมย์
|
[
{
"sentence": "บ่เอาดอก",
"translated": "ไม่เอหรอก"
}
] |
ก้อง
|
ใต้(ข้างใต้)
|
หนองคาย
|
[
{
"sentence": "อาจารย์:นายซัย โตฟ้าวเมี้ยนก้องโต๊ะโตไวๆ มันหมุ่นโพดนา",
"translated": "นายชัย เธอช่วยเก็บของใต้โต๊เร็ว มันเละเทะเกิน"
}
] |
ถิ่มแข่ว
|
ลักษณะคำพูดที่เกี่ยวกับการเกิดอุบัติเหตุ
|
บุรีรัมย์
|
[
{
"sentence": "มื้อคืนนี้นักเรียกบ้านกุดสะแทดถิ่มแข่วอยู่แถวสะพานมูลนั่นตั๊ว",
"translated": "เมื่อคืนนี้นักเรียนหมู่บ้านกุดสะแทด รถเกิดอุบัติเหตุบริเวณสะพานข้ามลำน้ำมูล"
}
] |
ฝนตกริน
|
ฝนตกริน
|
ขอนแก่น
|
[
{
"sentence": "ฝนตกรินแซะ ๆ อยู่ อย่าฟ้าวไปแล่นเล่นทางนอก",
"translated": "ฝนตกปรอย ๆ อย่าเพิ่งไปวิ่งเล่นข้างนอกนะ"
}
] |
หม่น,บู๋
|
อาการลอดทะลุทะลวง
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "เจ้าไปหม่น(ใช้บู่ก็ได้)ป่ามาบ่ มาคือเสื้อขาดจั่งซี้",
"translated": "คุณไปมุดเข้าป่ามาเหรอ เสื้อผ้าถึงได้ขาดอย่างนี้"
}
] |
ซะซูดซะซาย
|
กระจัดกระจาย/ระเกะระกะ
|
มณฑลเทศาภิบาลอุดร
|
[
{
"sentence": "ฮื้อกองหนังสือจนซะซูดซะซาย",
"translated": "รื้อกองหนังสือจนกระจัดกระจายไปหมด"
}
] |
ย้านหลื่น/ย้านได้หลื่น
|
กลัวคนอื่นได้หน้าเกิน หรือได้ดีกว่าตัวเอง กลัวคนอื่นจะได้ดีกว่า
|
มุกดาหาร
|
[] |
ขะลำ, คะลำ
|
ข้อห้ามที่ผิดแปลกแหกประเพณี
|
ร้อยเอ็ดและอื่นๆ
|
[
{
"sentence": "เจ้าจั่งใด๋มานั่งอยู่หัวบันไดจั่งสิ๊ ฮุ้บ่ เฮ้ดจั่งสิ๊มันขำละฮู้บ่",
"translated": "ทำไมคุณมานั่งที่หัวบันไดอย่างนี้ รู้ไหม การทำแบบนี้เป็นการทำผิดผีบ้านผีเรือนรู้ไหม"
}
] |
พันพรือ
|
สบายดีมั้ย
|
เลย
|
[
{
"sentence": "ผมม่ายช้ายคนอีสาน เเต่ผมเป็นคนใต้ครับพี่น้อง พันพรือพี่น้องภาคอีสานทั้งหลาย",
"translated": ""
},
{
"sentence": "บายดีม่ายครับ เด็กใต้คนนี้ขอขอบคุนสําหรับเเรงใจที่ช่วยเหลือพี่น้องชาวใต้",
"translated": ""
},
{
"sentence": "โบ๋เราอาจมีความขัดเเย้งกันบ้างหนาเกี่ยวกะการเมือง เเต่ไม่ว่าจะพันพรือเราก็ภาคเดียวกานนะครับ",
"translated": ""
}
] |
เอียบเกีย
|
หมักเกลือ ส่วนมากจะใช้กับประเภทปลา
|
บุรีรัมย์
|
[
{
"sentence": "น้องจีจ้าเอาปลาเอียบเกียไว้ทอดมื้ออื่นเซ้าแนเด้อ",
"translated": "น้องจีจ้าเอาปลาออกมาหมักเกลือไว้ทอดพรุ่งนี้เช้าด้วยนะ"
}
] |
เว้าขวัญ
|
กล่าวขวัญ พูดลับหลังในทางใดทางหนึ่ง คำพูดติเตียน มีความหมายเดียวกับคำว่า เว้าพื้น
|
มุกดาหาร
|
[] |
ตะลูด
|
เลื่อน..เคลื่อนไปโดยเร็ว..
|
บุรีรัมย์ @ขอนแก่น
|
[
{
"sentence": "ภารโรงต้องแล่งดวงดีคักตะลูดจากภารโรงซี5ไปเป็นซี11",
"translated": "ภารโรงต้องแล่งแกเป็นคนโชคดีจริงๆ ถูกปรับตำแหน่งเลื่อนขั้นจากระดับซี5ขึ้นไปที่ระดับซี11เลย"
}
] |
อาการเจ็บป่วย
|
-
|
มหาสารคาม
|
[
{
"sentence": "วิน------วิงเวียน",
"translated": "วิงเวียน"
},
{
"sentence": "ฮาก------อาเจียน",
"translated": "อาเจียน"
},
{
"sentence": "คือจั่งสิฮาก-------คลื่นไส้",
"translated": "คลื่นไส้"
},
{
"sentence": "ปุ้นท้อง------มวนท้อง,คลื่นไส้",
"translated": "มวนท้อง,คลื่นไส้"
},
{
"sentence": "ขี่ไหล-------ท้องเสีย,ท้องเดิน",
"translated": "ท้องเสีย,ท้องเดิน"
},
{
"sentence": "ขี้หยอด------อุจจาระไม่ปกติ ถ่ายบ่อยๆกะปริดกะปรอย",
"translated": "อุจจาระไม่ปกติ ถ่ายบ่อยๆกะปริดกะปรอย"
},
{
"sentence": "แสบบักหูก--------อาการปวดแสบปวดร้อนบริเวณลิ้นปี่ไปหาลำคอ เนื่องจากมีกรดในกระเพาะอาหารมากเกินไป",
"translated": "อาการปวดแสบปวดร้อนบริเวณลิ้นปี่ไปหาลำคอ เนื่องจากมีกรดในกระเพาะอาหารมากเกินไป"
},
{
"sentence": "ปวดเปี้ยง--------ปวดไหล่ทางด้านหลัง",
"translated": "ปวดไหล่ทางด้านหลัง"
},
{
"sentence": "ปวดแอว--------ปวดเอว",
"translated": "ปวดเอว"
},
{
"sentence": "บีแข้งปั้น-------ตะคริวที่น่อง",
"translated": "ตะคริวที่น่อง"
},
{
"sentence": "ขาหลุดโบก---------ข้อขาหลุด",
"translated": "ข้อขาหลุด"
},
{
"sentence": "ขี่มูกย้อย--------น้ำมูกไหล",
"translated": "น้ำมูกไหล"
},
{
"sentence": "ตันดัง--------คัดจมูก",
"translated": "คัดจมูก"
},
{
"sentence": "ถือคีงไข่-------ครั่นเนื้อครั่นตัวเหมือนจะเป็นไข้",
"translated": "ครั่นเนื้อครั่นตัวเหมือนจะเป็นไข้"
},
{
"sentence": "ปวดแข่ว------ปวดฟัน",
"translated": "ปวดฟัน"
},
{
"sentence": "แข่วเป็นแขแม-------ฟันผุ",
"translated": "ฟันผุ"
},
{
"sentence": "เยี่ยวหยัด-------ปัสสาวะขัด",
"translated": "ปัสสาวะขัด"
},
{
"sentence": "ขาบาด--------มีแผลที่ขา",
"translated": "มีแผลที่ขา"
},
{
"sentence": "คอเค่น-------คอเคล็ด",
"translated": "คอเคล็ด"
},
{
"sentence": "คอโต้------คอพอก",
"translated": "คอพอก"
}
] |
ขอน
|
ลักษณะนามขอนรองเท้า
|
นครราชสีมา
|
[
{
"sentence": "รองเท้า1คู่ เท่ากับ เกือก2ขอน",
"translated": ""
}
] |
จังหัน
|
ภัตตาหารเช้า (ใช้กับพระภิกษุ-สามเณร ครับ)
|
บุรีรัมย์
|
[] |
มวน
|
พวก
|
ขอนแก่น
|
[
{
"sentence": "เป็นหยังจั่งบ่เอาของมวนนี้ออกไป",
"translated": "ทำไมไม่เอาของพวกนี้ออกไป"
}
] |
แจบใจ
|
มั่นใจ/เชื่อใจ/สนิทใจ
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "อ้ายต้อมเลาตกลงปลงใจกับสาวกระแต เรียบร้อยแล้ว สัญญากันเป็นมั่นเป็นเหมาะ จนบ่าวต้อมแจบใจน้องกระแต แล้วเหตุการณ์กะเหลี่ยนแปลงไป ย้อนวา สาวกระแต เห็นอ้ายบ่าวหน่อ มาคือหล่อคักแท้ กะเลยแลนนำอ้ายบ่หน่อ สั่นแหลว",
"translated": "พี่ต้อมได้ตกลงปลงใจกับน้องกระแตเรียบร้อยแล้ว สัญญากันเป็นมั่นเป็นเหมาะ จนพี่ต้อมสนิทใจ เชื่อใจมาตลอด แล้วเหตุการณ์ก้เปลี่ยนไป เมื่อน้องกระแต ได้พบกับพี่บ่าวหน่อ เพราะว่า น้องกระแต เห็นพี่บ่าวหน่อ หล่อกว่า จึงได้หนีตามกันไป"
}
] |
คือบ่
|
เหมือนไหม/ดีไหม/ทำไม
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "คือบ่ไปนำเขาล่ะ",
"translated": "ทำไมไม่ไปกับเขาล่ะ"
},
{
"sentence": "ข้อยเฮ็ดจั่งซี้ สิคือบ่",
"translated": "ผมทำอย่างนี้ จะดีไหม"
}
] |
ฟ้าว
|
รีบ
|
กาฬสินธุ์
|
[
{
"sentence": "โอ้ยนอ ..สูๆ ฟ้าวแหน่อย่าอืดอาดยืดยาดหลายเวลามันบ่ถ่าไผเด้",
"translated": "โถ่ พวกนั้นน่ะ รีบๆหน่อยชักช้าอยู่ได้เวลาไม่รอใครนะ"
}
] |
จำปอก
|
มิดด้าม/สุด
|
หนองคาย
|
[
{
"sentence": "เบิ้นรถแบบจำปอก ให้มันแฮง-บีดคันเร่งแบบสุดคันเร่ง ใหม้ันแรง",
"translated": ""
}
] |
กะหย่า/กะซ่าง
|
ก็ช่าง/ช่างเถอะ/ช่างมัน
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "ไปเฮาไปก่อน มันบ่ไปกะหย่ามัน",
"translated": "พวกเราไปกันก่อน มันไม่ไปก็ช่างมัน"
}
] |
แคะ
|
ไม่เชื่อง(ไม่เชื่องในลักษณะเข้าไกล้ไม่ได้จะวิ่งหนี)
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "ไก่ของเจ้าโตนี่คึแคะแถะ",
"translated": "ไก่ของคุณตัวนี้ทำไมมันไม่เชื่องเอาซะเลย"
}
] |
มะเขอเคอ
|
มะเขือเทศ
|
สกลนคร
|
[
{
"sentence": "อีแม เอามะเขอเคอมาเส่อตำบักหุ่งแหน่",
"translated": "คุณแม่เอามะเขือเทศมาใส่ตำมะละกอหน่อยนะ"
}
] |
มิดอิมซิม
|
เงียบกริบ/เงียบหาย
|
ขอนแก่น
|
[
{
"sentence": "ตะผัดพ่อใหญ่ดล เลาไปเฮ็ดงานอยู่ซาอุ เลาบ่ส่งข่าวมาเลย มิดอิมซิมเลย",
"translated": "ตั้งแต่พ่อใหญ่ดลแกไปทำงานที่ซาอุ แกไม่ส่งข่าวมาเลย หายเงียบไปเลย"
},
{
"sentence": "มื้อนี้คนไปไสเหมิดน้อ บ่มีไผอยู่จักคน ชมรมมิดอิมซิมเลย",
"translated": "วันนี้ คนไปไหนหมดเนี่ย ไม่มีใครอยู่สักคน ชมรมเงียบกริบเลย"
}
] |
อย่าปาก
|
เงียบ/ให้เงียบ/หุบปาก
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "สาวจ๋อมกับหมูลาว ไปจอบเบิ่งผู้บ่าวนั่งขี้อยู่คันแทนา พอดีหมู่ลาวตด สั่นแหล่ว ลาวกะหัวร่อ กิ๊ก กิ๊ก แล้วกะบอกว่าตดหมู่ลาวเหม๊น เหม็น หมู่ลาวกะเลยวา เซาแหน่สู อย่าปาก เดี๋ยวฮูดากสิได้ยิน ผู้บ่าวสิฮู้โต",
"translated": "คุณจ๋อมกับเพื่อนไปแอบดูหนุ่มถ่ายอจจาระที่คันนา พอดีเพื่อนแกผายลมออกมา แกเลยหัวเราะ และบอกว่า ตดเพื่อนแก เหม๊นเหม็น เพื่อนแกเลยบอกว่า ให้หยุด เงียบ ให้เงียบ เดี๋ยวตูดจะได้ยิน เพราะหนุ่คนนั้นจะรู้ตัว"
}
] |
สายแนน
|
สายใยแต่ชาติก่อน
|
หนองบัวลำภู
|
[
{
"sentence": "คั้นแม้นสายแนนซักมักกันคือซิได้หน่อนางหน่อ",
"translated": "ถ้าสายใยแต่ปางก่อนผูกพันธ์เรารักกันก็คงจะได้กันล่ะน้องเอย"
}
] |
ซาม
|
ในขณะที่, ระหว่างที่รอ(เวลา)
|
มหาสารคาม
|
[
{
"sentence": "บ่าวหน่อเอ้ย ให่เจ้าฟ่าวเอาลูกเอาเมีย เด้อ \"ซาม\" บ่ทันเฒ่า บัดห่าโดนกว่านี่ เป็นผู้บ่าวเฒ่า สิหาเมียยากเด้",
"translated": "บ่าวหน่อ ให้คุณรีบแต่งการแต่งงาน ซะนะ \"ในระหว่างที่\" ยังไม่แก่ ถ้าปล่อยให้เนิ่นนานไปกว่านี้ เป็นผู้บ่าวเฒ่า จะหาสาวมาทำเมียยากนะ"
},
{
"sentence": "พ่อใหญ่บัติลาวไปนั่งถ่าเมียอยู่หน้าปากซอย กะเลยสั่งเบียร์มานั่งกินถ่า \"ซาม\" เมียมาพะนะ ซั่วว่าเมียมาฮอด พ่อใหญ่บัติเมาเบียร์ฟ้อนแอ๋ฟ้อนแอ่น ลืมไปเลยว่ามานั่งถ่าเมีย",
"translated": "พ่อใหญ่บัติแกไปนั่งรอภรรยาอยู่หน้าปากซอย ก็เลยสั่งเบียร์มานั่งดื่มรอ \"ในระหว่างที่\" ภรรยาจะมา กว่าภรรยาแกจะมาถึง พ่อใหญ่บัติเมาเบียร์จนฟ้อนรำปร๋อ ลืมไปเลยว่ามานั่งคอยภรรยา"
}
] |
อีหลี
|
จริงๆ / แน่นอน
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "แซบอีหลีเด้อ........อร่อยจริงๆนะ",
"translated": "อร่อยจริงๆนะ"
},
{
"sentence": "ฮักเจ้าอีหลีเด้อ.....รักเจ้าจริงๆ",
"translated": "รักเจ้าจริงๆ"
}
] |
บ่เป็นตาเบิ่ง
|
ไม่น่าดู
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "หนังเรื่องนี้ บ่เป็นตาเบิ่ง",
"translated": "หนังเรื่องนี้ ไม่น่าดู"
}
] |
ก้ำ/ก้ำฝ่าย
|
แห่งหน/ฝ่ายพวก/พวก
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "ก้ำฝ่ายนั้นเขาว่าจั่งได๋",
"translated": "พวกนั้นเขาว่ายังไง"
},
{
"sentence": "อยู่ไกลกันคนละก้ำ",
"translated": "อยู่ไกลกันคนละแห่ง"
}
] |
ส่อ
|
ซักไซร้ไล่เรียง/ช่างถามแซกซอก
|
สกลนคร
|
[
{
"sentence": "จันแรม . อีหยังนิ อีพ่อ\nพ่อ ขวดโหล\nจันแรม เอาไว้ใส่หยัง\nพ่อ บ๊ะ..คือมามัก ส่อ แท้ อีนี่ ฮึ",
"translated": "จันแรม อะไรนี่พ่อ\nพ่อ ขวดโหล\nจันแรม เอาไว้ใส่อะไรหละ\nพ่อ เอ..ทำไม ชอบซักไซร้ไล่เรียง จัง เด็กคนนี้"
}
] |
ถุงฟ่อแฟ่
|
ถุงหูหิ้วพลาสติก
|
มหาสารคาม
|
[
{
"sentence": "แม่พูดกับทิดหลอดว่า \"ทิดเอาขนมใส่ถุงฟ่อแฟ่ใฟ้แม่แน่\"",
"translated": "แม่พูดว่า \"ทิดเอาขนมใส่ถุงให้แม่หน่อย\""
}
] |
มึน, หน่ามึน
|
ดื้อ/ดื้อด้าน
|
ขอนแก่น
|
[] |
แซแล
|
กาฬสินธุ์
|
[] |
|
เฮ็ดซาบลาบ
|
เป็นคำพูดที่พูดในลักษณะมองเห็นเป็นจำนวนมากๆ
|
หนองคาย
|
[
{
"sentence": "ป๊าด....คนมาถ่าเอาของแจก..ยืนกันซาบลาบเลย",
"translated": ""
}
] |
ขัว
|
การใช้เสียมขุดดินเบาๆเพื่อหาอะไรสักอย่าง
|
สารคาม
|
[
{
"sentence": "-ขัวหอย",
"translated": "ขุดหอยเบาๆ"
},
{
"sentence": "-ขัวเขียดจินา",
"translated": "ขุดหาเขียดจินาเบาๆ"
}
] |
อ้าย
|
พี่ชาย
|
กาฬสินธุ์
|
[
{
"sentence": "อ้ายๆๆมื้อนี่อ้ายสิไปซ้อมดนตรีบ่",
"translated": "พี่ๆ(ผู้ชาย) /(พี่ชาย) วันนี้พี่จะไปซ้อมดนตรีไหม?"
}
] |
เซา
|
หยุด
|
กาฬสินธุ์
|
[
{
"sentence": "สูมาตีกันอยู่โรงเรียนเฮ็ดหยั๋ง เซาๆๆๆ",
"translated": "พวกคุณมาตีกันอยู่โรงเรียนทำไมหยุดเถอะๆๆ"
}
] |
เป็นตาน่าย
|
ไม่ชอบ/ไม่อยากพูดถึง/น่าเบื่อหน่าย/น่ารำคราญ/ไม่เอาไหน/เห็นแล้วไม่สบายใจ(คำอีสานหนึ่งคำจะมีความหมายมาก)
|
สุรินทร์
|
[
{
"sentence": "จั๊กแล่ว....ข่อยเห็นมันยามใดมัน \"เป็นตาน่าย\" ยามนั้น",
"translated": "งั้นเถอะ...ฉันเห็นมันเวลาใดมัน \"เป็นตาน่าย\" เวลานั้น"
}
] |
เคิก#2
|
การเสียเวลา
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "ฟ้าวแหน่เปี๋ยง ผู้บ่าวนพกร คาตะเคิกเวียกเคิกงานอยู่หั่น",
"translated": "รีบหน่อยนะ คุณนพกร มัวแต่เสียเวลากับงานอยู่นั่นแหละ"
}
] |
พาเข้า
|
กับข้าว
|
กาฬสินธุ์
|
[
{
"sentence": "โฮ้แม่ใหญ่ว่าจั๊งได๋ล่ะ...มื้อนี้ได้พาเข้าหยั๋งกิน",
"translated": ""
}
] |
หงิ่น
|
เท/ริน
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "หงิ่นน้ำให้ข่อยกินแน",
"translated": "รินน้ำให้ฉันกินหน่อย"
}
] |
บ่มีหยัง/บ่มีอิหยัง/บ่มีสัง/บ่มีเผียง/บ่มีพิสัง
|
ไม่มีอะไร
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "ไปโลด บ่มีหยังหรอก",
"translated": "ไปเลย ไม่มีอะไรหรอก"
}
] |
โญ่น
|
ไกว
|
อีสานทั่วไป
|
[
{
"sentence": "แม่ : ซิ่งเอ้ย เอาน้องไปนอนอู่แหน่หล่า มันอยากนอนแล้วหนิ\nซิ่ง : ครับแม่\nแม่ : อย่าลืม โญ่นอู่นำเด้อหล่า น้องจั๋งหลับเร็ว",
"translated": "แม่ : ซิ่ง เอาน้องไปนอนเปลหน่อยซิลูก น้องง่วงแล้ว\nซิ่ง : ครับแม่\nแม่ : อย่าลืมไกวเปล ด้วยนะลูกน้องจะได้หลับเร็ว"
}
] |
ยัก
|
ย้าย เปลี่ยนที่
|
สกลนคร
|
[
{
"sentence": "ญาอ้ายจารย์ เจ้ามายัก 6สูงข้อยเฮ็ดหยัง",
"translated": "ญาอ้ายจารย์ เจ้ามายัก 6สูงข้อยเฮ็ดหยัง"
},
{
"sentence": "โอ้ย มันบ่ถึกดอก กูสิเอามาเต็งต่ำหนิ",
"translated": "โอ้ย มันบ่ถึกดอก กูสิเอามาเต็งต่ำหนิ"
}
] |
หลุบทึน
|
ขาดทุน, ทุนหายกำไรหด
|
ขอนแก่น
|
[
{
"sentence": "บ่าวหน่อมียาง 100 เส้น ไปเล่นเป่ายางกับพ่อใหญ่ดล จนดังดำปี้ปี้ เล่นไปเล่นมา เด็กน้อยมาหล็อยเอายางไปทีละเส้นสองเส้น สุดท้าย หลุบทึนเทิงสองคน กะยังว้ากะยังว่า",
"translated": "บ่าวหน่อมีหนังยาง 100 เส้น ไปเล่นเป่าหนังยางกับพ่อใหญ่ดล จนจมูกดำปิ๊ดปี๋ เล่นไปเล่นมา เด็กๆแอบมาจิ๊กเอาหนังยางไปทีละเส้นสองเส้น สุดท้าย ขาดทุนทั้งสองคน ... กะยังว้ากะยังว่า"
}
] |
เจี้ย
|
กระดาษ(เป็นคำเก่า ที่ลาวยังใช้อยู่)
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "เอาเจี้ยมาให้แหน่",
"translated": "เอากระดาษมาให้หน่อย"
}
] |
หลอย
|
แอบไป.../ขโมยไปหรือทำ
|
มหาสารคาม
|
[
{
"sentence": "มื่อนี้พ่อห้ามไปเบ่งหมอลำแต่มันกะหลอยไปเบ่งกับผู้สาวมัน.....พ่อย่านมันถืกตีนั่นน่า",
"translated": ""
}
] |
หล่า
|
ช้า/ล่าช้า
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "น้องหล่า",
"translated": "น้องคนเล็ก หมายถึงน้องที่เกิดมาล่าช้ากว่าพี่ๆ"
},
{
"sentence": "เฮ็ดนาหล่า",
"translated": "ทำนาล่าช้ากว่าปกติของฤดูกาลนั้น"
}
] |
มู่
|
บูด/เน่า/หรือขึ้นรา
|
มหาสารคาม
|
[
{
"sentence": "เข่าเหม่าเฮ็ดไว้โดนหลายบ่มีคนกิน มันเลย \"มู่\" เหมิด",
"translated": "ข้าวเม่า ทำไว้นานมากแล้วไม่มีคนกิน มันเลย \"ขึ้นรา\" หมด"
},
{
"sentence": "บ่าวหน่อ: น้องพอลล่า เป็นหยังมื่อนี่สังมานั่ง \"หน้ามู่บูดหยูด\" อยู่จั่งซั่น",
"translated": "บ่าวหน่อ: น้องพอลล่า ทำไมวันนี้ถึงมานั่ง \"หน้าบูดหน้าบึ้ง\" อยู่อย่างนั้น"
},
{
"sentence": "หม้อหุงเข่า กะบ่ล้างจักเทือ จนเข่า \"มู่\" เหม็นหึ่ง เหมิดแล้ว เสื่อผ่าที่นุ่งแล้วกะบ่ซัก กองไว่จนมัน \"มู่\" เกิดเห็ด จนสิได้เก็บไปแกงแล้ว",
"translated": "หม้อหุงข้าว กะไม่ล้างสักที จนข้าว \"เน่า\" เหม็นหึ่ง หมดแล้ว เสื้อผ้าที่นุ่งแล้วกะไม่ซัก กองไว้จนมัน \"ขึ้นรา\" เกิดเห็ด จนจะได้เก็บไปแกงแล้ว"
}
] |
เข่าขอดหม้อ
|
ข้าวหมดไม่มีจะกินแล้ว
|
บุรีรัมย์
|
[] |
เซาจุ๊ดปุ๊ด
|
หยุดทันที
|
บุรีรัมย์ @ขอนแก่น
|
[
{
"sentence": "ยานี้ดีขนาด กินลงไปบ่มีถ่าย เซาจุ๊ดปุ๊ดเลย",
"translated": "ยาขนานนี้ดีมากๆ กินลงไปแป๊บเดียวหยุดถ่ายในทันทีเลย"
}
] |
หง่อนต่อ
|
ท้ายทอย
|
มุกดาหาร
|
[] |
บักขี้เกี้ยม
|
จิ้งจก
|
ชัยภูมิ
|
[
{
"sentence": "อีพ่อเก็บบักบักขี้เกี้ยม ให้อีเฒ่าเล่น",
"translated": ""
}
] |
โดน
|
นาน/ใช้เวลาเยอะ
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "บ่าวหน่อ : สาวบุษบา เจ้ามาอยู่กรุงเทพฯ โดนแล้วบ่",
"translated": "บ่าวหน่อ : สาวบุษบาครับ คุณมาอยู่ที่กรุงเทพฯนานหรือยัง"
},
{
"sentence": "สาวบุษบา : โดนแล้วอ้าย อยู่บ้านข่อยอยู่ได้บ่โดนดอก มันฮ้อน",
"translated": "สาวบุษบา : นานแล้วพี่ ฉันอยู่บ้านได้ไม่นานหรอก มันร้อน"
}
] |
ฮอม
|
เกือบ (จะถึง)
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "พ่อใหญ่บัติ :: บ้านเจ้า เกี่ยวเข่าแล้ว แล้วไป่น้อ\nบ่าวหน่อ :: ฮอมแล้วหละ อ้าย",
"translated": "พ่อใหญ่บัติ ::บ้านคุณเกี่ยวข้าวเสร็จหรือยัง (เสร็จหรือยัง)\nบ่าวหน่อ :: .ใกล้เสร็จแล้ว (เกือบเสร็จแล้ว)"
}
] |
แล่นหันๆ
|
วิ่งเร็วๆ
|
บุรีรัมย์ @ขอนแก่น
|
[
{
"sentence": "จารย์ใหญ่เจ้าแล่นหันๆแนเป็นหยั๋ง มันสิบ่ทันรถ",
"translated": "จารย์ใหญ่คุณวิ่งเร็วๆหน่อยสิครับ เดี๋ยวจะไม่ทันรถเอานะ บุ๊ยยย"
}
] |
มีท่าง/นูท่าง/ยูท่าง
|
จะทำอะไรก็สะดวกสบาย/สบายไปหมด/สบาย/ไม่มีปัญหาขัดข้อง(เป็นคำเก่า พบมากในกลอนผญา)
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "เผิ่นรวยหลาย มีท่างกินมีท่างใช้",
"translated": "แกรวยมาก จะกินจะใช้สบายไปหมด(ใช้เพลิน)"
}
] |
ตูด
|
เคลื่อนที่ไปทีละน้อย แต่จะมากกว่าคำว่าตูด
|
อุดรธานี
|
[
{
"sentence": "ข่อยซิไปตูดกินงานแต่ง",
"translated": ""
}
] |
แคดแลด
|
โผล่ออกมา/แพมออกมา/ส่วนเกินที่ยื่นออกมา
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "มื้อวานอ้ายบ่าวหน่อไปเที่ยวบุญบั้งไฟ เห็นพ่อใหญ่ดลไปเที่ยวงานใส่ส่งยีนส์ลีวายอย่างดี พอดีส่งเลาขาดดาก เลาบ่แนมเบิ่งของจะของ เห็นส่งลิงเลาตะโผล่แคดแลด ออกมา บ่าวหน่อเห็นแล้วแลน คุบนำกะบ่ทัน ย้านมันแคดแลดหลายกั่วนี่",
"translated": "เมื่อวานบ่าวหน่อไปเที่ยวงานประเพณีบุญบั้งไป เจอคุณตาดลไปเที่ยวงานใส่กางเกงยีนส์ลีวาย อย่างดี พอดีกางเกงแกมีรอยขาดตรงก้น แกไม่ได้มองดูตัวเอง เห็นกางเกงในสีแดงโผล่ออกมา บ่าวหน่อเห็นเลยวิ่งตะคุบกลัวไม่ทัน กลัวมันจะโผล่มามากกว่านี้"
}
] |
ป่อง
|
เก่ง/ชำนาญ
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "หล่าเอย...ไปเรียนหนังสือกะขอให้ป่องๆเด้อ",
"translated": "หลานๆเอย...ไปเรียนหนังสือก็ขอให้เรียนเก่งนะ"
}
] |
มะเขอเคอ
|
มะเขือเทศ
|
นครพนม
|
[] |
บ่พอคราว
|
ชั่วเวลาแป๊บเดียว/ครู่เดียว/ชั่วครู่/ไม่นาน
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "ยืนถ้าอยู่นี้เด้อ เฮาไปบ่พอคราวเดี๋ยวกะมาหรอก",
"translated": "ยืนรออยู่นี่นะ ฉัน/เราไปครู่เดียวเดี๋ยวก็มาหรอก"
}
] |
เซียบ
|
หลับไปเล็กน้อย
|
บุรีรัมย์
|
[
{
"sentence": "กินข้าวเที่ยงแล้วไปหลอยเซียบจักคาวก่อนน๊า",
"translated": "กินข้าวเที่ยงเสร็จแล้วแอบไปงีบหลับสักหน่อยดีกว่าเรา"
}
] |
เสื่อง
|
ซ่อน
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "เจ้าเอาเงินไปเสื่องใว้ไส",
"translated": "คุณเอาเงินไปซ่อนไว้ไหน"
}
] |
กุ่น ๆ
|
ฝุ่นตลบ/รีบร้อน
|
สกลนคร
|
[
{
"sentence": "จารย์ใหญ่ แล่นหนีกุ่น ๆ เลย",
"translated": "จารย์ใหญ่ วิ่งหนีฝุ่นตลบ เลย"
},
{
"sentence": "เซียงรุทธิ์ ฟ้าว ญ่างหนี กุ่นๆ",
"translated": "เซียงรุทธิ์ รีบเดินหนีอย่างรีบร้อน"
}
] |
คีงฮ้อน
|
ตัวร้อน หรือร่างกายร้อนเหมือนจะเป็นไข้ อีกความหมายหนึ่ง หมายถึง ร้อนตัว
|
มุกดาหาร
|
[] |
หัวขวน
|
หัวเราะ
|
บุรีรัมย์
|
[
{
"sentence": "น้องอั้ม นั่งหัวขวนหยั๋ง",
"translated": "น้องอั้ม นั่งหัวเราะอะไรเหรอครับ"
}
] |
จ่ม
|
บ่น
|
ชัยภูมิ
|
[
{
"sentence": "แม่เฒ่าจ่มให่ลูกเขย",
"translated": "ยายแก่บ่นให้ลูกเขย"
}
] |
หย่าง
|
เดิน
|
ขอนแก่น
|
[
{
"sentence": "อี่แม่ขี่ไก๋เดีอนไต่ตีนข่อย",
"translated": "ใส้เดือน"
}
] |
โคเล ( cole )
|
กวนให้ผสมปนเป / คนให้เข้ากัน
|
สกลนคร
|
[
{
"sentence": "(ตัวอย่าง )ลาบปลาตอง ต้องเอาเข๋าคั่วลง โคเล",
"translated": "ลาบปลากราย ต้องเอาข้าวคั่วลง คนให้เข้ากัน"
}
] |
อยากไล
|
หนวกหู/รำคาญหู
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "พ่อใหญ่ดล เลาไปเบิ่งคอนเสิร์ตฟิล์ม รัฐภูมิ ฮ้องอีหยังกะบ่อฮู้ ดิ้นด่าวๆเธอกะดิ้นด้าวๆ บ่มวนเลย เสียงกะดังคือจั่งรถขายน้ำปลา เลาหล่ะอยากไลอีหลี ฮู้จั่งซี้ไปฟังเพลงจากโปงลางจุฬา ดีกั่ว มวนกะมวน นักดนตรีกะหล่อ นางรำกะงาม",
"translated": "พ่อเฒ่าดล แกไปดูคอนเสิร์ตฟิล์ม รัฐภูมิ ร้องอะไรก้ไม่รู้ ดิ้นด่าวๆเธอกะดิ้นด้าวๆ ไม่สนุกเลย เสียงก็ดังยังกะรถขายน้ำปลา แกรำคาญมากจริงๆ รู้อย่างนี้ไปฟังเพลงจากโปงลางจุฬาฯดีกว่า สนุกก็สนุกกว่า นักดนตรีก็หล่อ นางรำก็สวย"
}
] |
จืงคืง
|
แป๊ด/เข้มจัด (สี) ใช้กับสีโทนแดง ใช้ทำนองเปรียบเทียบมากกว่าใช้กับความเป็นจริง
|
_มณฑลเทศาภิบาลอุดร_
|
[
{
"sentence": "เคยเห็นตาพญานาคนำ เป็นสีแดงจืงคืงอยู่(สมมติ)",
"translated": "เคยเห็นตาพญานาคด้วย สีแดงสดเลยล่ะ"
}
] |
ขอน
|
ลักษณะนามขอนรองเท้า
|
นครราชสีมา
|
[
{
"sentence": "รองเท้า1คู่ เท่ากับ เกือก2ขอน",
"translated": ""
}
] |
ไท/ไทบ้าน
|
ชาว(บ้าน)
|
หนองคาย
|
[
{
"sentence": "เจ้าเปนไทบ้านใด๋",
"translated": "คุณเป็นคนบ้านไหน(เขตอะไร)"
},
{
"sentence": "ข่อยเปนไทกองนาง",
"translated": "ฉันเป็นชาวบ้านกองนาง เป็นต้น"
}
] |
แหย่
|
เบียด ชิดกัน ใกล้กันมาก
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "อ้ายบัติ ให้ฟ้าวหยับไปทางพู้นแหน่ ทางนี้เพิ่นฮุ๊ทางแหย่กันคือจังหยังนี่",
"translated": "พี่บัติ ให้รีบขยับไปด้านโน้นหน่อย ทางนี้ดท่าทางเบียดกัน ยังกะอะไรดี"
}
] |
หนหวย
|
รำคาญ
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "มื้อนี้ อากาศฮ้อนๆมาหนหวยแท้น้อ....เฮ็ดหยังบ่ได้เลย",
"translated": "วันนี้ อากาศร้อนมาก ทำให้รำคาญจังเลย ทำอะไรก็ไม่ได้เลย"
}
] |
มอน
|
ใกล้จะมอด/ใกล้ดับ/ลดแสงลงช้าๆ(ใกล้ดับ)
|
สกลนคร
|
[
{
"sentence": "กองไฟที่ก่อไฟ กำลังมอน",
"translated": "กองไฟที่ก่อไว้กำลังใกล้จะมอด"
},
{
"sentence": "แสงเทียนมอนแสงลง",
"translated": "แสงเทียนลดแสงลงช้าๆ"
}
] |
ตกกะเทิน
|
ไหนๆก็ไหนแล้ว
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "ตกกะเทินได้กิน กะกินให้เหมิดเลย",
"translated": "ไหนๆก็กินแล้ว ก็กินให้หมดเลย"
}
] |
บักเขือเทศ
|
มะเขือเทศ
|
อีสานทั่วไป
|
[] |
ตู้
|
ควายตู้/โง่เหมือนควายตู้/คิดเองไม่เป็น
|
สุรินทร์
|
[
{
"sentence": "ตู้ เป็นภาษาโคราช แปลว่า ควายตู้(คือควายที่มีเขาสั้นๆคนอีสานเรียกว่าควายตู้) คำว่า ตู้ เป็นคำด่า ในกลุ่มเพื่อนๆถ้าเรียกว่า ตู้ คือคำด่า เช่น ตู้ใหญ่,ไอ้บ้าใหญ่,ไอ้จัญไรใหญ่",
"translated": "ตู้ เป็นภาษาโคราช แปลว่า ควายตู้ (คือควายที่มีเขาสั้นๆ คนอีสานเรียกว่าควายตู้) คำว่า ตู้ เป็นคำด่า ในกลุ่มเพื่อนๆ ถ้าเรียกว่า ตู้ คือคำด่า เช่น ตู้ใหญ่, ไอ้บ้าใหญ่, ไอ้จัญไรใหญ่"
}
] |
ป้อม
|
การจับยัดเข้าใส่/การเห็นด้วย/พร้อมด้วย
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "บ่าวหน่อ เลาตัดสินใจซื้อเครื่องซักผ้า ย้อนว่า เลาบ่มีเวลามาซัก ซื้อมามื้อแรก เลาบ่ถ่าอีหยังอีกแล้ว จับเสื้อผ้าเทิงเหบิด ป้อมเข้าเครื่อง หมุนติลิ่ว ติ๊ลิว อย่างสะใจ 555",
"translated": "บ่าวหน่อ แกตัดสินใจซื้อเครื่องซักผ้า เพราะว่า แกไม่มีเวลามาซัก พอซื้อมาวันแรก แกไม่รอช้าอีกแล้ว จับเสื้อผ้าที่มีอยู่ทั้งหมด ยัดเข้าเครื่องซักผ้า เครื่องซักผ้า หมุนอย่างสะใจ 555"
}
] |
อุก
|
หนักใจ/การทุกข์ใจ
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "โอ๊ย... อุกใจคักแน คำแพงงบ่แล",
"translated": "หนักใจอย่างมากเลยที่น้องงนางงไม่หันมามอง"
}
] |
งึด
|
คาดไม่ถึง/แปลกประหลาด/น่าอัศจรรย์ใจ
|
อีสานตอนกลาง
|
[
{
"sentence": "โอ น้อ... บ่าวหน่อคนนี้คือหล่อเป็นตางึดแท้น้อ แมนเฮ็ดการงานสร้างอีหยังจังได้หล่อปานนี้",
"translated": "นายหน่อคนนี้ ช่างน่าอัศจรรย์ใจ ทำไมหล่อได้อย่างนี้ ทำการทำงานอะไรเหรอ"
}
] |
คือแหน่/คือแหน่จักหน่อย
|
เข้าท่า หรือ ดีขึ้นมาหน่อย ดีขึ้นกว่าเดิม ดูดีขึ้น
|
มุกดาหาร
|
[] |
แงง เบิ่งแงง
|
ดู ดูอย่างพินิจ พิจารณา เบิ่งแงง = ดูแล
|
อุดรธานี
|
[
{
"sentence": "ฝากยาเอื้อยยาอ้ายซอยกันเบิ่งแงงชมรมอีสานจุฬาฯนำแหน่เด้อ",
"translated": "ฝากพี่น้องช่วยกันดูแลชมรมอีสานจุฬาฯด้วยนะ"
}
] |
ขี้เดือด, ขี้เดียด
|
รังเกียจ/น่าขยะแขยง
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "เจ้าคือมาเฮ็ดโตขี้เดือดแท้",
"translated": "ทำไมคุณทำตัวน่ารังเกียจอย่างนี้"
}
] |
ซกลกซนลน
|
อาการอยู่ไม่เป็นสุข/ดื้อ ซน
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "บักนี่อย่าแม่นซกลกซนลนเนาะย่างตำพู่นตำพี่",
"translated": "ไอ้นี่มันดื้อมันซนมากเดินชนโน่นชนนี่"
}
] |
ขี้โผ่ปาก
|
บุคคลที่ชอบพูดมาก
|
บุรีรัมย์
|
[] |
สักกะโยง
|
เต้นแร้งเต้นกา
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "กระบี่สุริยัน : กระบี่หรรษา เจ้าคือมาเต้นสักกะโยงอยู่หม่องนี่ บ่อายเขาบ๊อ",
"translated": "กระบี่สุริยัน : กระยี่หรรษา ทำไมคุณมาเต้นแรงเต้นการอย่างนี้ ไม่อายเขาเหรอ"
},
{
"sentence": "กระบี่หรรษา : กะซาง บ่งึด ข่อยมักมวน",
"translated": "แระบี่หรรษา : ก็ช่างสิ ไม่สนใจหรอก ฉันรักสนุก"
}
] |
ต่ง
|
1.การรอง 2.การดักสัตว์น้ำจากน้ำที่ไหลโดยใช้อวน 3.ใหญ่พอสมควร 4.ลักษณะนามของผ้าถุงหรือสะโหร่ง
|
มหาสารคาม
|
[
{
"sentence": "ฝนตกแฮงแล่ว อีหล่าเอาคุไป \"ต่ง\" น้ำฝน ไปใส่แอ่งไว่ถ่ากินแหน่",
"translated": "ฝนตกหนักแล้ว หนูเอาถังไป \"รอง\" น้ำฝน ไปใส่หม้อดินไว้ดื่ม หน่อยนะ"
},
{
"sentence": "บ่าวหน่อเห็นรูปน้องกระแตตอนถ่ายแบบแล้ว น้ำลายเหยียยโหยดๆอยู่นั่น เอามือ \"ต่ง\" ไว่แหน่เด้อ เดี๋ยวน้ำลายสิย้อยลงถ่วยป่นเด้",
"translated": "บ่าวหน่อมองเห็นรูปน้องกระแตตอนถ่ายแบบแล้ว น้ำลายไหลย้อยเลยนะนั่น เอามืด \"รอง\" ใว้หน่อยนะ เดี๋ยวน้ำลายจะหยดลงถ้วยป่นนะ"
},
{
"sentence": "เวลาน้ำมาก ล้นท่างน้ำ ให้เอาดางไป \"ต่ง\" เอกุ้ง เอาซิว มาใว่เฮ็ดส้มปลาน้อยแหน่เด้อ",
"translated": "เวลาน้ำหลาก น้ำล้นทางน้ำไหล ให้เอาอวนไป \"ดัก\" เอกุ้ง เอาปลาซิว มาใว้ทำปลาจ่อมหน่อยนะ"
},
{
"sentence": "พ่อใหญ่บัติบอกเมียว่า บักสีดาอยู่ต้นหลังบ้าน มีตะหน่วย \"ต่งๆ\" แล้ว แมสูเก็บไปวัดแหน่เด้อ มื่ออื่น",
"translated": "คุณตาบัติบอกแก่ภรรยาว่า ฝรั่งที่อยู่ต้นหลังบ้าน ลูกมัน \"โตพอสมควร\" แล้วนะ พรุ่งนี้ให้คุณเก็บไปใส่บาตรที่วัดหน่อยนะ"
},
{
"sentence": "พ่อใหญ่หน่อฮ่ายให่เด็กน้อยว่า เด็กน้อยหมู่นี่ หำ \"ต่ง\" ไป่หนิ สังมาดื้อแท่ เดี๋ยวสิจับไปตอนให่เหมิดเลย",
"translated": "คุณตาหน่อดุให้เด็กๆว่า เด็กพวกนี้ อัณทะ \"โต\" หรือยัง ทำไมซุกซนจังเลย เดี๋ยวจับไปทำหมันให้หมดเลย"
}
] |
ไปกะเหลอ
|
ไปไหน
|
นครพนม
|
[
{
"sentence": "ไทโตซิพากันไปกะเหลอ",
"translated": "พวกเธอจะพากันไปไหน"
}
] |
พ้อว้อ
|
ช่วยแปลหน่อย
|
อีสานทั่วไป
|
[] |
กะญอน
|
มิน่าหล่ะ
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "กะญอน! ตำบักหุ่งครกนี้เป็นหยังคือบ่แซ่บ เป็นย้อนบ่ได้ใส่ปลาแดกตั้วนี่",
"translated": "มิน่าหล่ะ! ส้มตำครกนี้ทำไมถึงไม่อร่อย เป็นเพราะไม่ได้ใส่ปลาร้านี่เอง"
}
] |
คำแพง
|
ผู้ซึ่งเป็นที่รักหรือ แก้วตาดวงใจของพ่อแม่
|
อุดรธานี
|
[
{
"sentence": "เป็นหยัง คือเส่า คือโสก แท้ คำแพง ของแม",
"translated": "ทำไมถึงเศร้าโศกอย่างงี้ สุดที่รักของแม่"
}
] |
ว่าติ ติ๊ ตี้ / บ้อ เบาะ ซั่นบ้อ ซั่นเบาะ
|
เป็นคำสร้อยท้ายประโยค ประมาณว่าใช้ในเวลาถาม หรือไม่เข้าใจ ความหมายคือ ใช่หรือ จริงหรือ ยังงั้นหรือ
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "เขาเว้าจั่งซี้ว่าติ",
"translated": "เขาพูดยังงี้หรือ"
},
{
"sentence": "บ่ไปตี้",
"translated": "ไม่ไปหรือ"
},
{
"sentence": "บ่มาบ้อ",
"translated": "ไม่มาหรือ"
},
{
"sentence": "บ่ไปบ้อ",
"translated": "ไม่ไปหรือ"
}
] |
บักสีดา
|
ฝรั่ง
|
ยโสธร
|
[
{
"sentence": "อยากกินบักสีดาเด้!!!!!",
"translated": "อยากจะกินฝรั่ง(ผลไม้)"
}
] |
น้ำมันฟ้ง
|
น้ำมันกระเด็น
|
มหาสารคาม
|
[] |
เฮ็ด
|
ทำ
|
บุรีรัมย์
|
[
{
"sentence": "เฮ็ดงาน คือทำงาน",
"translated": "ทำ"
}
] |
เหลือโตน,ลุโตน
|
สงสาร
|
ศรีสะเกษ
|
[
{
"sentence": "เป็นตาเหลือโตนแท้เมียป๋า",
"translated": "น่าสงสารจังเมียขอเลิก"
},
{
"sentence": "ลุโตนซาตเด้",
"translated": "โธ่ น่าสงสาร"
}
] |
Subsets and Splits
No community queries yet
The top public SQL queries from the community will appear here once available.