text
stringlengths
4
24.9k
title
stringlengths
1
51
url
stringlengths
31
327
wikicode
stringclasses
1 value
iso639-3
stringclasses
1 value
script
stringclasses
1 value
Владимир – Урыстәыла ақалақь.
Владимир (ақалақь)
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B8%D0%BC%D0%B8%D1%80%20%28%D0%B0%D2%9B%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D2%9B%D1%8C%29
ab
abk
Cyrl
Палтога – Урыстәыла ақыҭа.
Палтога
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BB%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%B0
ab
abk
Cyrl
Саратов – Урыстәыла ақалақь.
Саратов
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%B2
ab
abk
Cyrl
Берлин () – Германиа иаҳҭнықалақьыуп.
Берлин
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B5%D1%80%D0%BB%D0%B8%D0%BD
ab
abk
Cyrl
Данте Алигьери (; 1265 ш., Флоренциа — † Цәыббрамза 14 1321 ш., Равенна) — еицырдыруа апоет. Ашәҟәыҩҩцәа 1265 шықәсазы ииз 1321 шықәсазы иԥсыз Цәыббрамза 14 рзы иԥсыз
Данте Алигьери
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%B5%20%D0%90%D0%BB%D0%B8%D0%B3%D1%8C%D0%B5%D1%80%D0%B8
ab
abk
Cyrl
Мошчена (, ) — Украина ақыҭа. Украина ақыҭақәа
Мошчена
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D1%88%D1%87%D0%B5%D0%BD%D0%B0
ab
abk
Cyrl
Фанипаль () — Белоруссиа ақалақь. Азхьарԥшқәа Саит А-фотографиа Белоруссиа ақалақьқәа
Фанипаль
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D1%8C
ab
abk
Cyrl
Рyднo () — Польша ақыҭа. Польша ақыҭақәа
Рудно
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D1%83%D0%B4%D0%BD%D0%BE
ab
abk
Cyrl
Тенчинек () — Польша ақыҭа. Польша ақыҭақәа
Тенчинек
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D1%87%D0%B8%D0%BD%D0%B5%D0%BA
ab
abk
Cyrl
Рудава () — Польша ақыҭа. Польша ақыҭақәа
Рудава
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D1%83%D0%B4%D0%B0%D0%B2%D0%B0
ab
abk
Cyrl
Бакы (1967): Бакынтәи аметрополитен — ҩ-цәаҳәак, 36,7 км, 25-станциак Ереван (1981): Еревантәи аметрополитен — 1 линия, 12,1 км, 10-аангыларҭак Минск (1984): Минсктәи аметрополитен — 2 линии, 30,3 км, 25 станций, внутригородская электричка Минска (2011) — 2 линии, 67 км, 17 станций. Гомель (планируется внутригородская электричка) Алма-Ата (2011): Алма-Ататәи аметрополитен — 1 линия, 8,56 км, 7 станций Нур-Султан (LRT ииргылара): Нур-Султантәи атрамваи лас — 1 линия, 9,5 км, 12 станций Бишкек (планируется лёгкое метро): Бишкектәи аметро Кишинёв (планируется полностью наземное метро (городской поезд), совмещённое с пригородной ЖД): Кишинёвское метро Москва (1935): Москва аметрополитен (также обслуживает Красногорск, Реутов) — жәеиҩа-махәҭак, 313,1 км, шәи ԥшьынҩажәеи аа-аангыларҭак. Санқт-Петербург (1955): Петербургский метрополитен (также обслуживает Мурино) — хә-махәҭак, 113,6 км, 67-аангыларҭак. Нижни Новгород (1985): Нижегородский метрополитен — 2 линии, 15,5 км, 13 станций Новосибирск (1986): Новосибирский метрополитен — 2 линии, 16 км, 13 станций Самара (1987): Самарский метрополитен — 1 линия, 10,2 км, 9 станций Волгоград (1985): Волгоградский метротрам — 1 линия, 17,3 км, 22 станции Иекатеринбург (1991): Екатеринбургский метрополитен — 1 линия, 12,7 км, 8 станций Казан (2005): Казан аметрополитен — 1 линия, 15,8 км, 10-аангыларҭак строятся или проектируются Омск (строится метро, открытие планируется не ранее 2016): Омский метрополитен Красноиарск (строится метро, открытие планируется не ранее 2016): Красноярский метрополитен Челиабинск (строится метро, открытие планируется после 2016—2017): Челябинский метрополитен Уфа (начавшееся строительство метро прекращено; планируется городской поезд): Уфимский метрополитен, Уфимское наземное метро Перм (планировалось метро): Пермский метрополитен Ростов-Донтә (планируется метро, открытие после 2020): Ростовтәи аметрополитен Воронеж (планируется скоростной трамвай-метротрам или лёгкое метро): Воронежский скоростной трамвай, Воронежское лёгкое метро Улиановск (ранее планировалось метро, ныне — лёгкое метро): Улиановское лёгкое метро Барнаул (планируется метротрам): Барнаульский метротрам Саратов (планируется метротрам или метро): Скоростной транспорт в Саратове Шәача (планировалось легкое метро, идея отложена; строится пригородно-городской поезд): Сочинское легкое метро Краснодар (планируется легкое метро): Краснодарское лёгкое метро Хабаровск (планировалось метро, идея отложена): Хабаровский метрополитен Владивосток (планировалось метро, идея отложена; планируется скоростной пригородно-городской поезд агломерации): Владивостокский метрополитен Тула (скоростной трамвай-метротрам планировался в 70-х гг. ХХ в., а также планируется вновь) Туркмения Ашхабад (планируется открыть не ранее 2030 года) Ташкент (1977): Ташкентский метрополитен — 3 линии, 36,2 км, 29 станций Самарканд (планируется открыть не ранее 2030 года) Кыив (1960): Кыив аметрополитен — х-махәҭак, 65,18 км, 50 аангыларҭак, Киевский скоростной трамвай (1978) — 1 линия, 10 км, 11 станций. Киевская городская электричка(2009)-1 линия, 50,8 км, 14 станций Харков (1975): Харьковский метрополитен — 3 линии, 38 км, 29 станций Днепропетровск (1995): Днепропетровск аметрополитен — 1 линия, 7,1 км, 6 станций Кривои Рог (1986, метротрам): Кривои Рог аметротрам — 1 линия, 11 станций строятся или проектируются Донецк (строится метро, открытие планируется после 2012): Донецкий метрополитен Одесса (ранее планировалось метро, ныне — лёгкое метро): Одесское лёгкое метро Запорожье (ранее планировалось метро, ныне — лёгкое метро): Запорожское лёгкое метро Лвов (ранее строился метротрам, ныне — лёгкое метро): Львовское лёгкое метро Иалта (планируется открыть лёгкое метро не ранее 2025 года): Ялтинское лёгкое метро Уба нас Московская монорельсовая транспортная система (2004) — 1 линия, 4,7 км, 6 станций Волгоградский скоростной трамвай (1984) — 2 метроучастка, 7,1 км, 6 станций Афон Ҿыц аҳаԥытә метро (1975) — 1 линия, 1291 м, 3-ангыларҭақәа Железногорская метроэлектричка (1958) — 1 линия, 30 км (5 км в туннеле), 3 станции (1 подземная) Европа вне СНГ Вена (1976) — Венатәи аметрополитен — 5 линий, 68 км, 101 станция Зерфаус (1985) — адгьылҵаҟатәи аихамҩа шьҭрак измо — 1 линия, 1 км, 4 станции Бриуссель (1976) — Брюссельский метрополитен — 4 линии, 38 км, 59 станций Антверпен (1975, так называемое пре-метро (pre-metro), фактически — подземный трамвай) Шарлеруа (1983, так называемое Лёгкое метро Шарлеруа (métro lèger), фактически — скоростной, частично подземный, трамвай) Софиа (1998) — Софиатәи аметрополитен — 1 махәҭа, 18 км, 14 аангыларҭак Лондон (1863) — Лондон аметрополитен 11 линий, 408 км, 260 станций Ливерпул (1893—1956, затем 1970) — Ливерпульский метрополитен — 2 (из 3-х) линии пригородно-городской метроэлектрички Глазго (1896) — Глазго аметрополитен — 1 линия, 10 км, 15 станций Ниукасл-апон-Таин, Сандерленд (1980) — метрополитен Тайна и Уира — 2 линии, 78 км, 60 станций Будапешт (1896) — Будапешт аметрополитен — х-цәаҳәак, 32 км, 40-станциак Берлин (1902) — Берлинский метрополитен — 9 линий, 152 км, 173 станции Билефельд (1991) (ақалақьтә аихамҩа) Бохум (1979) (городская железная дорога линия U35, Бохум, Кверенбург — Херне, замок «Штрункеде» и подземные участки трамвая) Вуппертал (1901) — Вуппертальская подвесная дорога — 1 линия, 13,3 км, 20 станций Гьелзенкирхен (1979) (подземные участки трамваи) Гамбург (1912) — Гамбург аметрополитен — х-цәаҳәак, 101 км, 89-станциак Ганновер (1975) — Ганноверская городская электричка (городская железная дорога) Дортмунд (1983) — Дортмунд аметротрам (городская железная дорога) Диуссельдорф (1981) — Диуссельдорф аметротрам (городская железная дорога) Кьолн/Бонн (1968) — Кьолн аметротрам (городская железная дорога) Леипцыг (ииргылара) Миунхен (1971) — Миунхен аметрополитен — 6 линий, 103 км, 100 станций Ниурнберг (1972) — Нюрнбергский метрополитен — 3 линии, 38,3 км, 49 станции Штутгарт (1985) (ақалақьтә аихамҩа) Франкфурт-Маинтә (1968) — Метрополитен Франкфурта-на-Майне — 7 линий, 59 км, 85 станций Херне (1979) (ақалақьтә аихамҩа, линия U35, Бохум, Кверенбург — Херне, замок «Штрункеде») Ессен (1967) — Эссенский метротрам (ақалақьтә аихамҩа) Карлсруе (планируется открыть к 2016 году) Афины (1904) — Афины аметрополитен — х-махәҭак, 53 км, 52 аангыларҭак Салоники (иргыло) — Салоники аметрополитен Қарҭ (1966): Тбилисский метрополитен — 2 линии, 26,3 км, 22 станции Копенгаген (2002) — Копенгагенский метрополитен — 2 линии, 21 км, 22 станции Дублин (планируется) — Дублинский метрополитен Мадрид (1919) — Мадридский метрополитен — 16 линий, 310 км, 320 станций Барселона (1924) — Барселонский метрополитен — 9 линий, 158 км, 209 станций Валенсия (1988) — метрополитен Валенсии (Испания) — 10 линий, 144 км (24 км под землёй), 171 станция (31 подземная станция) Бильбао (1995) — метрополитен Бильбао — 2 линии, 38 км, 36 станций Пальма (город) (2007) — метрополитен Пальма-де-Мальорки — 1 линия, 7 км, 9 станций Севилья (2009) — Севильский метрополитен — 1 линия, 19 км, 22 станции Аликанте — метротрам Аликанте (преобразован из трамвая с 2010) Малага — метротрам Малаги (будет преобразован из трамвая к 02.2013) Урым (1955) — Урымтә метрополитен — 2 линии, 60 км, 74 станций Милан (1964) — Миланский метрополитен — 4 линии, 100 км, 113 станций; также пиплмувер Генуиа (1990) — Генуэзский метрополитен — 1 линия, 7,1 км, 8 станций Наполи (1993) — Неаполитанский метрополитен — 7 линий, 73 км, 70 станций (в значительной степени наземное) Катаниа (1999) — метрополитен Катании — 1 линия, 4 км, 6 станций Турин (2006) — Туринский метрополитен — 1 линия, 15,1 км, 23 станций Перуџа (2008) — Миниметро Перуджи (пиплмувер) — 1 линия, 3,2 км, 7 станций (2 подземные) Венециа (2010) — Миниметро Венеции (пиплмувер) — 1 линия, 853 м, 3 станции Сан-Кристина (2004) — Гардена Ронда Экспресс (подземный фуникулёр) — 1 линия, 1244 м, 2 станции Болониа (строится) Брешиа (строится) Рига — Рижский метрополитен (Строительство метрополитена начато, но отменено — планируется метротрам) Вилниус — Вильнюсское метро (планируется) Роттердам (1968) — Роттердамский метрополитен Амстердам (1977) — Амстердамский метрополитен — 4 линии, 42 км, 52 станции Гаага (метротрам) Осло (1966) — метрополитен Осло — 6 линий, 84 км, 105 станций Варшава (1995) — Варшавский метрополитен — 1 линия, 23 км, 21 станция Краков — 2 подземные станции трамвая. Лиссабон (1959) — Лиссабонский метрополитен — 4 линии, 38 км, 46 станций Порту (2002) — Метрополитен Порту — 5 линий, 60 км, 68 станций Бухарест (1979) — Бухарестский метрополитен — 5 линий, 67 км, 48 станций Белград — Белградская метроэлектричка — 1 линия, 8 км, 5 станций (пущена 01.09.2010 из задела метрополитена, который планировался и планируется) Братислава (проектируется) Хельсинки (1982) — метрополитен Хельсинки — 1 линия, 21 км, 17 станций Париж (1900) — Парижский метрополитен — 16 линий, 213 км, 300 станций Лион (1978) — Лионский метрополитен — 4 линии, 30 км, 39 станций Марсел (1977) — Марсельский метрополитен — 2 линии, 19 км, 24 станции Лилл (1983) — Лилльский метрополитен — 2 линии, 45 км, 60 станций Тулуза (1993) — Тулузский метрополитен — 2 линии, 28 км, 37 станций Ренн (2002) — Реннский метрополитен — 1 линия, 9 км, 15 станций Загреб — Загребское лёгкое метро (планируется) Прага (1974) — Пражский метрополитен — 3 линии, 59 км, 57 станций Лозанна (1991) — Лозаннский метрополитен — 2 линии, 14 км, 29 станций Цурых — несколько подземных станций городской электрички (S-bahn) Саас-Фе (1992) : Метро Альпин (подземный фуникулёр) — 1линия, 1749 м, 2 станции Стоқҳолм (1950) — Стоқҳолм аметрополитен — 3 линии, 106 км, 100 аангыларҭақәа Таллин (в советское время планировался метротрам. Идея отложена) Азия (кроме СНГ) Дакка (планируется) Вьетнам Ханои (планируется) Хошымин (планируется) Хайфа «Кармелит» (1959) (подземная рельсовая система под горой Кармель, принцип действия — фуникулёрный) Тель-Авив (Легкорельсовая транспортная система Тель-Авива система с подземными участками и трамвайным подвижным составом, строится, планируемое открытие — 2012). Иерусалим (планируется) Джакарта (планируется) Дели (2002) — Метрополитен Дели — 3 линии, 111 км, 97 станций Калькутта (1984) — Калькуттский метрополитен Ченнаи (Мадрас) (1995) — метрополитен Ченнаи (наземный; строится подземное дополнение — открытие запланировано на 2014) Мумбаи (Бомбей) — Мумбайский метрополитен (строится; открытие запланировано на 2010) Бангалор (2011) — Бангалорский метрополитен — 2 линии, 41 станция Гургаон (входит в агломерацию Дели) — Гургаонский метрополитен (строится; открытие запланировано на 2012) Хайдарабад — Хайдарабадский метрополитен (строится; открытие запланировано на 2014) Нави Мумбаи (входит в агломерацию Мумбая) — метрополитен Нави Мумбаи (планируется) Канпур — Канпурский метрополитен (планируется) Пуна — метрополитен Пуны (планируется) Чандигарх — метрополитен Чандигарха (планируется) Кочи — метрополитен Кочи (планируется) Лакхнау — метрополитен Лакхнау (планируется) Джайпур — Джайпурский метрополитен (планируется) Ахмедабад — Ахмедабадский метрополитен (планируется) Багдад — Багдадский метрополитен (планировался) Тегеран (1999) — Тегеранский метрополитен — 4 линии, 120 км, 67 станций Мешхед (2011) — Мешхедский метрополитен — 1 линия, 19 км, 22 станции Ахваз — Ахвазский метрополитен (строится) Исфахан — Исфаханский метрополитен (строится) Кередж — Кереджский метрополитен (строится) Тебриз — Тебризский метрополитен (строится) Шираз — Ширазский метрополитен (строится) Гонконг: Гонконгский метрополитен (1979) — 7 линий, 91 км, 53 станции, Железная дорога Цзюлун — Гуанчжоу (1910) Гуанчжоу (1999): Гуанчжоуский метрополитен — 6 линий, 155 км, 98 станций Далянь (2003): Метрополитен Даляня — 1 линия с ответвлением, 63 км, 18 станций Нанкин (2005): Нанкинский метрополитен — 2 линии с 1 ответвлением, 85 км, 57 станций Пекин (1969): Пекинский метрополитен — 14 линий, 336 км, 172 станции Сиань (2011): Сианьский метрополитен — 1 линия, 17 станций Тяньцзинь: Тяньцзинский метрополитен (1980), Бинхайское лёгкое метро (2004) Ухань (2004): Уханьский метрополитен — 1 линия, 29 км, 27 станций Фошань (2010): Фошаньский метрополитен — 1 линия, 20 км, 14 станций Чанчунь: Чанчуньская система метро — лёгкое метро (2001) будет дополнено строящимся метрополитеном Чунцин (2005): Чунцинский монорельсовый метрополитен — 1 линия, 14 км, 13 станций, Чунцинский метрополитен (2011) — 1 линия Чэнду (2010): Метрополитен Чэнду — 1 линия, 19 км, 16 станций Шанхай (1995): Шанхайский метрополитен — 11 линий, 420 км, 228 станций Шэньчжэнь (2004): Шэньчжэньский метрополитен — 2 линии, 25 км, 23 станции Шэньян (2010): Шэньянский метрополитен — 1 линия, 28 км, 22 станции большое количество строящихся и планируемых других систем метро Монголия Улан-Батор (планируется) Пхеньян (1973): Пхеньянский метрополитен Куала-Лумпур (1996): Куала-Лумпурский метрополитен Дубаи (2009): Дубаи аметрополитен — 2 линии, 74,6 км, 43 станции Абу-Даби: Метрополитен Абу-Даби (открытие запланировано на 2015 год) Шаржда: Шарджийский метрополитен (открытие запланировано на 2017 год) Пакистан Лахор (планируется) Карачи (планируется) Сеул (1974): Сеульский метрополитен — 287 км, 266 станций Инчхон (общий с Сеулом) Пусан (1985): Пусанский метрополитен Тэгу (1997): Метрополитен Тэгу Кванджу (2004): Метрополитен Кванджу Тэджон (2006): Тэджонский метрополитен Саудовская Аравия Џьыдда: строится Џьыдда аметрополитен Мекка: (2010), Метрополитен Мекки (полностью эстакадный) — 1 линия, 9 станций Ер-Риад: строится Метрополитен Эр-Рияда Сингапур (1987): Сингапурский метрополитен Дамаск(планируется) Бангкок (2004): Метрополитены Бангкока Тайбэй (1996): Тайбэйский метрополитен Гаосюн (2008): Гаосюнский метрополитен Тайчжун: Тайчжунский метрополитен (строится) Таоюань: Таоюаньский метрополитен (планируется) Тайнань: Тайнаньский метрополитен (планируется) Синьчжу: метрополитен Синьчжу (планируется) Анкара (1996): метрополитен Анкары Измир (2000): Измирский метрополитен Асҭампыл (2000): Стамбульский метрополитен Бурса (2002): метрополитен Бурсы Адана (2009): лёгкое метро Аданы Манила (1984): Манильский метрополитен Токио (1927): Токийское метро — 13 линий, 304,5 км, 290 станций Осака (1933): Осакский метрополитен — 8 линий, 129,9 км, 123 станции Нагоя (1957): Нагойский метрополитен Иокогама (1971): Иокогамский метрополитен Саппоро (1971): метрополитен Саппоро Кобэ (1977): метрополитен Кобэ Киото (1981): Киотский метрополитен — 2 линии, 32 станции Фукуока (1981): Фукуокский метрополитен — 3 линии, 29,8 км, 35 станций Китакюсю (1985): метрополитен Китакюсю Сэндай (1987): Сэндайский метрополитен Хиросима (1994): Хиросимский метрополитен Наха (2003): метрополитен Нахи Кавасаки (планируется) Африка Алжыр (2011) — Алжирский метрополитен — 1 линия, 9,5 км, 10 станций. Каир (1987) — Каирский метрополитен — 3 линии, 69,8 км, 58 станций. Алеқсандриа — Алеқсандриа атрамваи иногда именуется как метро, а также есть планы его модернизации в Алеқсандриа аметро Ливия Триполи (проектировался при режиме Каддафи) — метрополитен Триполи Марокко Касабланка (проектируется) — Касабланкский метрополитен Рабат (проектируется) — Рабатский метрополитен Нигерия Лагос (проектируется) — Лагосский метрополитен Тунис Тунис — Тунисский трамвай официально именуется на французском как «метро», однако ничего общего с метрополитеном, лёгким метро и даже с метротрамом этот вид транспорта не имеет. Это — обыкновенный трамвай. Кейптаун — функционирует наземная городская электричка, выполняющая функции метрополитена. Претория (Городская электричка) Америка Буенос-Аирес (1913) — Буенос-Аирес аметрополитен Кордова — метрополитен Кордовы (строится) Сан-Паулу (1974) — метрополитен Сан-Паулу Рио-де-Жанейро (1981) — метрополитен Рио-де-Жанейро Порту-Алегри (1985) — метрополитен Порту-Алегри Ресифи — (1985) метрополитен Ресифи Белу-Оризонти (1986) — метрополитен Белу-Оризонти (полностью наземный) Терезина (1991) — метрополитен Терезины Бразилиа (2001) — метрополитен Бразилиа Форталеза — Форталезский метрополитен Салвадор — метрополитен Салвадора Каракас (1983) — Каракасский метрополитен Валенсия (2006) — метрополитен Валенсии (Венесуэла) Маракайбо (2006) — Метрополитен Маракайбо (полностью наземный) Лос-Текес, входит в агломерацию Каракаса (2006) — метрополитен Лос-Текеса Гуаренас—Гуатире, входят в агломерацию Каракаса — метрополитен Гуаренаса—Гуатире (строится) Санто-Доминго (2009) — Метрополитен Санто-Доминго Торонто (1954) — метрополитен Торонто Монреаль (1966) — Монреальский метрополитен Ванкувер(1985) — Ванкуверский метрополитен Калгари (1981) — метрополитен Калгари Эдмонтон (1978, ЛРТ) — Эдмонтонский ЛРТ Оттава (2001, городская электричка) — Оттавская городская электричка Медельин (1995) — Медельинский метрополитен (полностью наземный) Гавана — Гаванский метрополитен (проектируется) Мехико (1969) — метрополитен Мехико Гәадалахара (1989) — Гвадалахарский метрополитен Монтерреи (1991) — Монтеррейский метрополитен Лима (2003) — метрополитен Лимы (полностью наземный) Арекипа — метрополитен Арекипы (проектируется) Панама (планируется открыть к 2013 году) Чикаго (1892) — Чикагский метрополитен — 8 линий, 171 км, 144 станции Бостон (1897) — Метрополитен Бостона (также обслуживает Кембридж и другие города) Ниу-Иорк (1904) — метрополитен Нью-Йорка, PATH — 26 линий, 1355 км (используется 1056 км), 468 станций; также есть Нью-Йоркский аэроэкспресс-пиплмувер Филадельфия (1907) — Филадельфийский метрополитен Рочестер (1928; закрыт в 1957) Ниуарк (1935) — лёгкое метро Кливленд (1955) — Кливлендский метрополитен — 3 линии, 54 км, 49 станций Сан-Франциско (1972) — метрополитен Сан-Франциско (также обслуживает Окленд и другие города), Метротрам Сан-Франциско — метротрам Вашингтон(1976) — Вашингтонский метрополитен — 5 линий, 171 км, 86 станций Атланта (1979) — метрополитен Атланты — 4 линии, 77 км, 38 станций Балтимор (1983) — Балтиморский метрополитен Маиами (1984) — метрополитен Майами (надземный) Буффало (1985) — лёгкое метро Детроит (1987) — Детройтский пиплмувер (надземный); планируется метро Џексонвилл (монорельс, с 1989) — Монорельс Джексонвилла Лос-Анджелес (1990) — метрополитен Лос-Анджелеса — 5 линий, 118 км, 62 станции Сент-Луис (1993) — метрополитен Сент-Луиса — лёгкое метро (также обслуживает Иллинойс) — 2 линии, 74 км, 37 станций Солт-Леик-Сити (2002) — лёгкое метро Лас-Вегас (монорельс, с 2004) Сан-Хуан (Пуерто-Рико) (2005) — метрополитен Сан-Хуана Сан-Диего (1 подземная станция ЛРТ) Денвер (наземный легкорельсовый транспорт) Портленд (1 подземная станция ЛРТ) Даллас (2 подземные станции ЛРТ) Финикс (наземный ЛРТ) Уругвай Монтевидео (проектируется) Сантьяго (1975) — метрополитен Сантьяго Консепсион (1999) — метрополитен Консепсион Вальпараисо (2005) — Метрополитен Вальпараисо Австралия и Океания Мелбурн — Особая частично подземная легкорельсовая система, отдаленно напоминающая S-bahn Сиднеи (1980-е): Действует особая система ЛРТ. Планируется строительство метрополитена. Перҭ — 3 подземные станции городской ЖД. Брисбен — одна подземная станция городской ЖД. Веллингтон (подземный участок городской железной дороги, не имеющий станций) В Окленде нет метро, есть городская скоростная железная дорога с 3 маршрутами и одной подземной станцией (Public_transport_in_Auckland) Гонолулу (планируется открыть наземный метрополитен к 2015 году) Уба нас Ссылки UrbanRail.Net World Metro List (at Metro Bits)
Аметрополитенқәа рыхьӡынҵа
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BC%D0%B5%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BD%D2%9B%D3%99%D0%B0%20%D1%80%D1%8B%D1%85%D1%8C%D3%A1%D1%8B%D0%BD%D2%B5%D0%B0
ab
abk
Cyrl
|} Аихамҩа Афон Ҿыц аҳаԥы аҟны 4 ԥхынгәы 1975 ш. аҿы Афон Ҿыц ақалақь аҟны аадыртит. Аԥснытәи аметрополитен Аԥсны Аихамҩа
Афон Ҿыц аҳаԥытә метро
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%84%D0%BE%D0%BD%20%D2%BE%D1%8B%D1%86%20%D0%B0%D2%B3%D0%B0%D4%A5%D1%8B%D1%82%D3%99%20%D0%BC%D0%B5%D1%82%D1%80%D0%BE
ab
abk
Cyrl
Степанакерт / Ханкенди ( / ) — Арцах Аҳәынҭқарра иаҳҭнықалақьыуп. Азхьарԥшқәа www.stepanakert.am Арцах ақалақьқәа Аҳҭнықалақьқәа
Степанакерт
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%82%D0%B5%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D1%80%D1%82
ab
abk
Cyrl
Перу (, , ), аофициалтә хьʒы — Перу Ареспублика (, , ) — Аладатәи Америка атәыла иауакуп.
Перу
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B5%D1%80%D1%83
ab
abk
Cyrl
Тоширо Мифуне ( — Мифуне Тоширо; , Циндао, Шаньдун, Китаитәи ареспублика — , Митака, Апрефектура Токио, Иапониа) — Иапониатәи актиор. Азхьарԥшқәа Официалтә саит Иапониатәи актиорцәа Иапониатәи аруаа 1920 шықәсазы ииз Мшаԥымза 1 рзы ииз 1997 шықәсазы иԥсыз Ԥхынҷкәынмза 24 рзы иԥсыз
Мифуне, Тосиро
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B8%D1%84%D1%83%D0%BD%D0%B5%2C%20%D0%A2%D0%BE%D1%81%D0%B8%D1%80%D0%BE
ab
abk
Cyrl
Утик () — Ермантәыла Ду аҭоурых арегион. Абара Апровинциа акарта Ермантәыла Азербаиџьан
Утик
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D1%82%D0%B8%D0%BA
ab
abk
Cyrl
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
2012
https://ab.wikipedia.org/wiki/2012
ab
abk
Cyrl
Чҳалҭа — Гәылрыԥшь араион ақыҭа, Аԥсны. Гәылрыԥшь араион ақыҭақәа
Чҳалҭа
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%A7%D2%B3%D0%B0%D0%BB%D2%AD%D0%B0
ab
abk
Cyrl
Австралиа (), аофициалтә хьӡы: Австралиатәи Аидгыла () — Австралиа аконтинент аҳәынҭқарра иауакуп. Шәахә. иара убас Аҳәынҭқаррақәа рсиа Австралцәа
Австралиа
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B2%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B0
ab
abk
Cyrl
Биoбиo - Чили аӡиас. Аладатәи Америка Чили Аӡиасқәа
Биобио
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D0%B1%D0%B8%D0%BE
ab
abk
Cyrl
Мустафа Қьемал Аҭаҭиурқ (; 1881, Салоники — , Сҭампыл) — Ҭырқәтәылатәи аҳәынҭқарра ахада 1923 — 1938 шш. Ҭырқәтәыла апрезидентцәа Ҭырқәтәылатәи аполитикцәа 1881 шықәсазы ииз 1938 шықәсазы иԥсыз Абҵарамза 10 рзы иԥсыз
Аҭаҭиурқ, Мустафа Қьемал
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D2%AD%D0%B0%D2%AD%D0%B8%D1%83%D1%80%D2%9B%2C%20%D0%9C%D1%83%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%84%D0%B0%20%D2%9A%D1%8C%D0%B5%D0%BC%D0%B0%D0%BB
ab
abk
Cyrl
Архави () – Ҭырқтәыла ақалақь. Иаланхо .
Архави
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D1%85%D0%B0%D0%B2%D0%B8
ab
abk
Cyrl
Иуaне Серго-иԥа Мерaбишвили (; Адигени aрaион aқыҭa Уде aҿы диит) — Қырҭтәыла аԥызa-министр 2012. Абиографиа 1992 шықәсaзы Қырҭәтылa aтехникaтәи университет aшьхaтә химиa aфaкультет дaлгеит. 1992-1995 шш. рзы Қырҭтәыa aтехникaтә университети Агрaртә университети рҿы лаборантс, aлaборaнт еиҳaбыс, aсистентс, aҭҵaaрaдыррaтә усзуҩ еиҵбыс aус иуaн. 1995 шықәсa инaркны aдгьылқәa зтәу рзинқәa рыхьчaрa еилaaзaaрa aпрезидент. 1999 шықәсaзы Қырҭтәылa aпaрлaмент aлaхәылaс дaлырхит. 2000 шықәсa инaркны Қырҭәтылa aпaрлaмент aекономикaтәи политикеи aреформaқәеи рхеилaк aхaнтәaҩы, 2002 шықәсa инaркны Қырҭтәылa aнaционaлтә пaртиa aмaӡaныҟәгaҩ хaдa. 2004 шықәсa aжьырныҳәa 26 инaркны рaшәaрa 27 рҟынӡa Қырҭтәылa aхaдa ицхырaaҩ aмилaҭтә aшәaрҭaдaрaтә aзҵaaрaқәa рҿы - aмилaҭтә aшәaрҭaдaрaтә aхеилaк aмaӡaныҟәгaҩ. 2004 шықәсa рaшәaрa 7 инaркны ԥхынҷкәын 18 рҟынӡa Қырҭтәылa aҳәынҭқaррa aшәaрҭaдaрaтә министр дыҟaн, 2004 ԥхынҷкәын 18 рзы Қырҭтәылa aҩнуҵҟaтәи aусқәa рминистрс дҟaрҵеит. Шәахә. иара убас Facebook Қырҭтәыла аԥыза-министрцәа Қырҭтәылатәи аполитикцәа 1968 шықәсазы ииз Мшаԥымза 15 рзы ииз
Мерабишвили, Иуане
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%B1%D0%B8%D1%88%D0%B2%D0%B8%D0%BB%D0%B8%2C%20%D0%98%D1%83%D0%B0%D0%BD%D0%B5
ab
abk
Cyrl
Верa (Вероника) Қобaлиa (, , Аҟәа) — Қырҭтәыла aекономикеи ишьaқәгылоу aҿиaреи рминистр. Еицырдыруа ахҭысқәа рaaн, aхҵәa aстaтус aлa Верa Қобaлиеи лҭаацәеи Канадаҟa aнхaрa иaсын, уa 15 шықәсa рыҩнуҵҟa инхон. 2004 шықәсaзы "Бриҭиш Қaлaмбиa институт" дaлгеит, aбизнес aныҟәгaреи aинформaциaтә технологиaқәa. 2004 шықәсa инaркны Кaнaдaтәи aбизнес еилaхәырaқәеи жәлaрбжьaррaтәи иҳәынҭқaррaтәым еилaзaaрaқәеи рҿы еиуеиԥшым aпозициaқәa aнылкылон. Иaрa убaс Вaнкувертәи aтелееилaхәырa "Глобaлтиви" aпродиусерс aус луaн. 2008-2010 шш. Вaнкувер aҿы ишьaҭaкхaз aбизнес еилaхәырa дпaртниоруп. 2010 шықәсa жәaбрaн мзaзы Қырҭтәылaҟa дхынҳәын, aхҵәaцәa рзинқәa рыхьчaрa aзҵaaрaқәa aус aдызуло иҳәынҭқaррaтәым еилaзaaрa "Акоaлициa aиaшaзы" дaхaгылеит. 2010 ш. ԥхынгәы инaркны Қырҭтәылa aекономикеи ишьaқәгылоу aҿиaреи рминистр. Қырҭтәылатәи аполитикцәа 1981 шықәсазы ииз Нанҳәамза 24 рзы ииз
Қобалиа, Вера
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D2%9A%D0%BE%D0%B1%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B0%2C%20%D0%92%D0%B5%D1%80%D0%B0
ab
abk
Cyrl
Зураб Виссарион-иԥа Жваниа (; , Қарҭ, Қырҭтәылатәи ССР — , Қарҭ, Қырҭтәыла) — ақырҭуа аполитикатә усзуҩы. Абиографиа 1985 шықәсaзы, aуниверситет дaнaлгa aaмышьҭaхь, aҿaр ргәыԥ дрывaгылaны, еицырдыруa aҵaрaуaa рыцхырaaрaлa, aекологиaтә aсоциaциa еиҿикaaит. Уи иaшьaҭaкны иaԥҵaхеит «Қырҭтәылa aиaҵәaқәa» (1988), урҭ рнaпхгaҩны дaлырхит Зурaб Жвaниa. 1992 шықәсaзы, Мрaгылaрaтә Европa aтәылaқәa рҟнытә рaԥхьaӡa, европaтәи «aиaҵәaқәa» aхaнтәaҩцәa дыруaкхеит. 1993 шықәсaзы Қырҭтәылa aтәылaуaa реидгылa aмaӡaныҟәгaҩ хaдaны дaлырхит, 1995 - 1999 шықәсқәa рзы Қырҭтәылa aпaрлaмент aнaпхгaрa aзиуaн. Зурaб Жвaниa ихaнтәaҩрa aaн, Қырҭтәылa aпaрлaмент aҟны, aсоветтә aaмышьҭaхьтәи aқәыԥшылaрaҿы рaԥхьaӡa иaԥҵaхеит aзaкәaнԥҵaрaтә системa ҿыц. Уи aдемокрaтиеи, aуaҩытәыҩсa изинқәa рыхьчaреи, aџьaрмыкьaтә економикa aпринципқәеи ирышьaҭaкын. Абри зегьы жәлaрбжьaрaтәи aуaaжәлaррaхь Қырҭтәылa aинтегрaциa иaцхрaaит. Уи илaгaлa дууп ҳтәылaҟны ихьыԥшым, иӷәӷәоу, aныррa змоу aтәылaуaҩрaтә уaaжәлaрреи, ихaқәиҭу aмaсмедиеи рышьaқәгылaрaҿы. Анaгӡaрaтә aмчрaҟны aҳрa змaз aкорупциеи, aжәa aхaқәиҭрa иaҿaгылaз aнaпхгaрaтә политикеи ирыхҟьaны, 2001 шықәсa aбҵaрaзы aпaрлaмент aхaнтәaҩы иҭыԥ aҟнытә иҽԥхьеитәеит. 2002 шықәсa рaшәaрaмзaзы Зурaб Жвaниa ицхәыҩцәa дрыцны «Еидҵоу aдемокрaтцәa» ҳәa хьӡыс измaз aпaртиa еиҿикaaит. 2003 шықәсa ԥхынгәы aзы, еицырдыруa ахҭысқәа рaaмышьҭaхь, aпaрлaмент aлa дшьaқәырӷәӷәaн Қырҭтәылa aҳәынҭқaррaтә министр aҭыԥ aзы, 2004 шықәсa жәaбрaн 17 рзы - Аԥызa-министр иҭыԥ aзы. Зурaб Жвaниa дҭaхеит 2005 шықәсa жәабран 3 рзы. Анышә дaмоуп aшәҟәыҩҩцәеи aуaaжәлaррaтә усзуҩцәеи Дидубетәи рпaнтеон aҟны. Зурaб Жвaниa aлидерҵәҟьa иaкәын, уи aбиԥaрa ҿыц иaтәыз aполитикцәa ргәыԥ aԥхьaгылaрa риҭеит, дaӡәымкуa aҿaр политикцәa рымҩa иқәиргылеит. Уи aгәыԥрa aцәaныррa ишьaҭеикит. Зурaб Жвaниa ҩнуҵҟaлa ддемокрaтын, ихaтә ментaлитет иӷәӷәоу aԥсaзaрaтә системaны aшьaқәыргылaны, aполитикaтә стрaтегиaны иҟaиҵaр илшон. Ацәaжәaҩ бзиa иaкәын, игәaaнaгaрaқәеи, ипозициеи, идунеихәaԥшышьеи, ихaҵaреи aқырҭшәaлa еиԥшҵәҟьa ибзиaӡaны иaaирԥшуaн урысшәaлеи aнглыз бызшәaлеи. Иҟоу aҭaгылaзaaшьa aхшыҩ хьшәaшәaлa aхушьaрaҭaрa илшон, aхa игәы шшны aинерциa дaҿaгылон, aстереотипқәa еихaирбгон, ибзиaҵәҟьaны ибоз aструқтурaқәеи aсистемaқәеи рыргылaрa илшон, зылaԥшҳәaa ҭбaaз aӡә иaкәын, aхa aaмҭaкaлa, зуaҩышьa бзиaз, згәы рaзыз, зеиԥшыҟaмыз aиумор злaз дуaҩын. Зурaб Жвaниa иԥсыжрa aҽны, Сaмебa aкaфедрaтә уaхәaмaҟны Қырҭтәылa aкaтaликосҽ пaтриaрх Илиa II aбри еиԥш aжәaқәa иҳәеит: «Ҳaҭыр зқәу Зурaб Жвaниa aинтеллеқт ду aлa далкаан, иaрa убaс, aхaҵaрaгьы илaн, уи еснaгь зегь рaԥхьa дгылaн, aхәыцшьaҿы, aбзиaрaҿы, aбзиaрa aҟaҵaрaҿы, иaхьaгьы, aпaтын Зурaб Жвaниa, aбри aуaхәaмa ҿыц aҟны aԥхьaгылaрa имоуп, зегьы рaԥхьa уи иоуп aбри aуaхәaмa цқьa aҟны икҿaрҵaз, уигьы Анцәa идыргa aкәзaр ҟaлaп, Иaҳхылaԥшху дшизaaигәaхо иҳaнaҳәоит». Зурaб Жвaниa иԥҳәыс Нино Қaдaгиӡеи, хҽҩык ихәыҷқәa: Лизеи, Анеи, Бесуи изaaнхеит. Азхьарԥшқәа Зурaб Жвaниa Қырҭтәыла аԥыза-министрцәа Қырҭтәылатәи аполитикцәа 1963 шықәсазы ииз Ԥхынҷкәынмза 9 рзы ииз 2005 шықәсазы иԥсыз Жәабранмза 3 рзы иԥсыз
Жваниа, Зураб Виссарион-иԥа
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B0%2C%20%D0%97%D1%83%D1%80%D0%B0%D0%B1%20%D0%92%D0%B8%D1%81%D1%81%D0%B0%D1%80%D0%B8%D0%BE%D0%BD-%D0%B8%D4%A5%D0%B0
ab
abk
Cyrl
Перенка — Урыстәыла ақыҭа. Урыстәыла ақыҭақәа
Перенка
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%B0
ab
abk
Cyrl
Аидо () — адунеижәларбжьа-ратә бызшәа. Аԥҵаҩы абызшәа Луи Кутиура. Шәахә. иара убас Аид грамматик Иԥсабаратәым абызшәақәа
Аидо
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B8%D0%B4%D0%BE
ab
abk
Cyrl
Силигo (Siligo) — Сардиниа, Италиа ақыҭа. Атерриториа — ; иаланхо — .
Силиго
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D0%B3%D0%BE
ab
abk
Cyrl
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
2013
https://ab.wikipedia.org/wiki/2013
ab
abk
Cyrl
А́мра (асимвол: ) — ҳара ҳгалактика "Ассар рымҩа" аиаҵәақәа ируакуп. Уи амратәи асистема иаҵәа мацароуп. Амра акәша-мыкәша игьежьует егьырҭ асистема обиектқәа: апланетақәеи дара рымҩанызақәеи, апланета хәыҷқәеи даргьы рымҩанызақәеи, астероидқәа, афырхықәа, акометақәеи акосмостә сабеи. Азгəаҭақəа Амратә система Аеҵәақәа
Амра
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BC%D1%80%D0%B0
ab
abk
Cyrl
Гьаргь IV Лаша (; 1191—1223) — Қырҭтәыла аҳ 1213—1223 шықәсқәa рзы. Аҳәынҭқарԥҳәыс Ҭамар иԥҳа. Абхша-анхша Русудан. Анцәа ихьӡ иаанагоит «адунеи лашарас шәамоуп» аԥсуа бызшәала, насгьы қырҭтәыла уи еиҭагоуп «Лаша» ҳәа. Азхьарԥшқәа Қырҭтәылатәи аҳцәа Багратиони 1191 шықәсазы ииз 1223 шықәсазы иԥсыз
Гьаргь IV (Қырҭтәыла)
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D1%8C%D0%B0%D1%80%D0%B3%D1%8C%20IV%20%28%D2%9A%D1%8B%D1%80%D2%AD%D1%82%D3%99%D1%8B%D0%BB%D0%B0%29
ab
abk
Cyrl
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
2014
https://ab.wikipedia.org/wiki/2014
ab
abk
Cyrl
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
2015
https://ab.wikipedia.org/wiki/2015
ab
abk
Cyrl
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
2016
https://ab.wikipedia.org/wiki/2016
ab
abk
Cyrl
Франциа, Францызтәыла (), аофициалтә хьʒы: Францызтәи Ареспублика () — атәыла аҩадатәи Европаҿы.
Франциа
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%B0
ab
abk
Cyrl
Испаниа (), аофициалтә хьӡы: Испаниа Акралра () — Европатәи атәылоуп.
Испаниа
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B0
ab
abk
Cyrl
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
2017
https://ab.wikipedia.org/wiki/2017
ab
abk
Cyrl
Ԥсоу (, урыс: Псоу) — Аԥсны Урыстәыла аӡиас. Аӡиасқәа
Ԥсоу
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D4%A4%D1%81%D0%BE%D1%83
ab
abk
Cyrl
Аԥрҩа, Ҳаԥрҩа, Раԥырҩа (; ) — Аԥсны аӡиас.
Аԥрҩа
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D4%A5%D1%80%D2%A9%D0%B0
ab
abk
Cyrl
Лидневи (Lydnevi) — адунеижәларбжьа-ратә бызшәа. Аԥҵаҩы абызшәа Либор Сзтемон.
Лидневи
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B8%D0%B4%D0%BD%D0%B5%D0%B2%D0%B8
ab
abk
Cyrl
Иоганн Себастиан Бах (; (Хәажәкырамза 21 иулиантәи амзарла), Аизенах, Саксен-Аизенах — , Леипциӷ, Саксониа) - агермантә композитор, адирижиореи апианистеи, аӡәы х-"вентәи классикқәа" рыҟныҭә. Амузикатә хәҭақәа Азхьарԥшқәа Johann Sebastian Bach Sheet Music - Musopen project. Category:Bach, Johann Sebastian - IMSLP project Германиатәи акомпозиторцәа Германиатәи амузикантцәа 1685 шықәсазы ииз Хәажәкырамза 31 рзы ииз 1750 шықәсазы иԥсыз Ԥхынгәымза 28 рзы иԥсыз
Бах, Иоганн Себастиан
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%85%2C%20%D0%98%D0%BE%D0%B3%D0%B0%D0%BD%D0%BD%20%D0%A1%D0%B5%D0%B1%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B8%D0%B0%D0%BD
ab
abk
Cyrl
Чехиа (), аофициалтә хьʒы: Чехтәи Ареспублика () — Агәҭабжьаратәи Европаҿы аладатәи агаҟны аҳәынҭқарра ауп. Амраҭашәараҿы уи Алмантәыла еидуп, алада-мраҭашәараҿы — Австриа алада-мрагылараҿы — Словакиа, аҩада-мрагылараҿы — Полшеи. Аҵанакы – . Аҳәынҭқарра иаланхо – . Аҭоурых Административтә ашара Аекономика Алахтыра
Чехиа
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%A7%D0%B5%D1%85%D0%B8%D0%B0
ab
abk
Cyrl
Ашьапылампылтә клуб «Кoритиба» () Бразилиатәи азанааҭтә ашьампылампылтә клуб. Аофициалтә клуб ахаҿсахьақәа Апрезидент дахь: Рогерио Пopтугaл бaсeллaр Aбара Web Кoритиба Бразилиатәи ашьапылампылтә клубқәа
Коритиба (ашьампылампылтә клуб)
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B8%D0%B1%D0%B0%20%28%D0%B0%D1%88%D1%8C%D0%B0%D0%BC%D0%BF%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%BF%D1%8B%D0%BB%D1%82%D3%99%20%D0%BA%D0%BB%D1%83%D0%B1%29
ab
abk
Cyrl
Ахимиа Ахимиатә елементқәа
Аелементқәа рпериодикатә система
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82%D2%9B%D3%99%D0%B0%20%D1%80%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BE%D0%B4%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D1%82%D3%99%20%D1%81%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B5%D0%BC%D0%B0
ab
abk
Cyrl
Ҩадахьтәи амшын Атлантикатә амшынду аҩныҵҟатәи амшын. Амшынқәа
Ҩадахьтәи амшын
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D2%A8%D0%B0%D0%B4%D0%B0%D1%85%D1%8C%D1%82%D3%99%D0%B8%20%D0%B0%D0%BC%D1%88%D1%8B%D0%BD
ab
abk
Cyrl
Касп () — Қырҭтәыла ақалақь. Аҩнуҵҟатәи Қарҭли агәы. Иаланхо 13 423-ҩык. (2014 ш.) имоуп. Аланхо Абара Аофициалтә саит
Касп
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%81%D0%BF
ab
abk
Cyrl
Аԥснытәи Автономтә Ареспублика (). Аҳҭнықалақь Аҟәа (), Қырҭтәыла Аҳәынҭқарра, Атерриториа – 8700 км², иаланхо – 180 000-200 000-ҩык Ақалақьқәа Ақалақь Аҟәа () Аԥсны иаҳҭнықалақьуп. Даҽа қалақьқәа: Гагра (), Гәдоуҭа (), Гал (), Тҟәарчал (), Очамчыра (), Афон Ҿыц (). Административ-территориатә шара Аԥснытәи Автономтә Республика; 6 районар Гагра амуниципалитет Гәдоуҭа амуниципалитет Аҟәа амуниципалитет Гәылрыԥшь амуниципалитет Очамчыра амуниципалитет Гал амуниципалитет Агалериа
Аԥснытәи Автономтә Ареспублика
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D4%A5%D1%81%D0%BD%D1%8B%D1%82%D3%99%D0%B8%20%D0%90%D0%B2%D1%82%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D1%82%D3%99%20%D0%90%D1%80%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0
ab
abk
Cyrl
Мигель де Сервантес Сааведра (; , Алькала-де-Енарес, Испаниа — Мaдрид) — Аиспан шәҟәыҩҩы. Азхьарԥшқәа Испаниатәи ашәҟәыҩҩцәа Ауриа ашәҟәыҩҩцәа Испаниатәи аруаа 1547 шықәсазы ииз Цәыббрамза 29 рзы ииз 1616 шықәсазы иԥсыз Мшаԥымза 22 рзы иԥсыз
Сервантес, Мигель де
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B5%D1%80%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%B5%D1%81%2C%20%D0%9C%D0%B8%D0%B3%D0%B5%D0%BB%D1%8C%20%D0%B4%D0%B5
ab
abk
Cyrl
Ҭелaу, Ҭелaви () — Кахеҭи иаҳҭнықалақьыуп (Қырҭтәыла). Аланхо
Ҭелау
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D2%AC%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%83
ab
abk
Cyrl
Адриатик амшын Атлантикатә амшынду аҩныҵҟатәи амшын. Амшынқәа
Адриатик амшын
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B4%D1%80%D0%B8%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BA%20%D0%B0%D0%BC%D1%88%D1%8B%D0%BD
ab
abk
Cyrl
Алигур амшын Атлантикатә амшынду аҩныҵҟатәи амшын. Амшынқәа
Алигур амшын
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B8%D0%B3%D1%83%D1%80%20%D0%B0%D0%BC%D1%88%D1%8B%D0%BD
ab
abk
Cyrl
Анорвег амшын Атлантикатә амшынду аҩныҵҟатәи амшын. Амшынқәа
Анорвег амшын
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%BE%D1%80%D0%B2%D0%B5%D0%B3%20%D0%B0%D0%BC%D1%88%D1%8B%D0%BD
ab
abk
Cyrl
Рим () – Италиа иаҳҭнықалақьыуп. Иаланхо .
Рим
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B8%D0%BC
ab
abk
Cyrl
Крушинка – Украина ақыҭа. Украина ақыҭақәа
Крушинка
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%80%D1%83%D1%88%D0%B8%D0%BD%D0%BA%D0%B0
ab
abk
Cyrl
Фиодор Михаил-иԥа Достоевски (; , Москва — Ажьырныҳәа 28, 1881, Санкт-Петербург) — аурыс ашәҟәыҩҩы, афилософ. Абиографиа Достоевски адунеизегьтәи алитератураҿы иналукааша ашәҟәыҩҩцәа дыруаӡәкуп ҳәа иԥхьаӡоуп. Зегь раԥхьа иргыланы, уи ироманқәа «Ацәгьауреи ахьырхәреи» (1866) «Аишьцәа Карамазааи» (1880) рыбзоурала XX ашәышықәсазы афилософиатә хәыцра, ҷыдала, аԥсихоонализи аекзистенциализми аҿиараҿы крызҵазкуа акакәхеит. Уи адагьы, Достоевски илитературатә хаҿсахьа ӷәӷәақәа анырра дуӡӡа рырҭеит Франц Кафка еиԥш иҟаз уи аамҭазтәи ашәҟәыҩҩцәа. Кроме того, сильные Иуадаҩыз ашәҟәыҩҩы иԥсҭазаара цәаныррала, доуҳала игәҽыз, адоуҳаи ацәеижьи ахаанаахыс ирыбжьоу ақьырсиантә еимакы зныԥшуа, ифырхацәа бзиабарала раарԥшра илнаршеит. Достоевски Москва абжьаратәи акласс иаҵанакуаз аҭаацәараҿы далҵит изҳауан. Иҳақьымыз иаб, тиранын, иан ԥҳәыс татан, анцәа дхалҵон, лыԥсҭазаара далҵит Достоевски 16 шықәса ихыҵаанӡа. Аҷкәын қәыԥш аҩны имаз аҭагылазаашьа бааԥс далацәцарц азы ашәҟәыԥхьара бзиа ибаны ихҭаикит. Ҷыдала игәаԥхон Гогольи, Гофмани Бальзаки рырҿиамҭақәа. Достоевски иаб игәаԥхарала анџьныр ус иҵон Санкт-Петербург. Ҽнак, ахәыҷқәа ашкол аҿы ианыҟаз иаб имаҵуҩцәа дыршьит иаҳтынраҿы. Достоевски, шамахамзар, игәалашәаӡомызт, иаб дшыршьыз атәы. Зигмунд Фреид ароманист имаз аепилепсиа гәынхәҵысҭала иаб иԥсра дахьазхәыцуаз ихы иавибоз иахылҵуазар ҟалоит ҳәа игәы иаанагон. Акритикцәа разхаҵарала «Ацәгьареи ахьырхәреи» – шедевруп, ари ароман аҿы Достоевскии ишьҭихуеит ахьырхәра апроблема уи ауаҩы гәаҟрыла ихихыр шауа. Алитературатә критикцәа ароманист инарҵауланы ҩныҵҟала ауаҩы иҭҵаара дашьҭан, ауаҩытәҩса ицәанырра ахкқәа зегьы раарԥшразы – илаҟәӡоу аҭахрақәа инадыркны иҳараку адоуҳатә цәаныррақәа рҟынӡа. Раԥхьа инаргыланы, иара дазҿлымҳан ауаҩытәҩса ахаанаахыс дзышьҭоу – Анцәеи ихи реилкаара. Достоевскии аҵыхәтәантәи ироманқәа ируакхеит ҭаацәарак рытрагедиа аазырԥшуа «Аишьцәа Карамазаваа» 1880 ш. Ароман аҿы ԥшьҩык аԥацәа руаӡәык иаб дишьуеит. 1881 шықәса азы «Аишьцәа Карамазоваа» ароман даналга анаҩс мызқәак рнаҩс иԥсҭазаара далҵит, иара иҩны Санкт-Петербург. Алитература «100 текстк аԥсышәала», Аҟәа: Агәыҳалалратә Фонд Аԥсны аҿиара Афонд «Амшра», 2015 Урыстәылатәи ашәҟәыҩҩцәа 1824 шықәсазы ииз Абҵарамза 11 рзы ииз 1881 шықәсазы иԥсыз Жәабранмза 9 рзы иԥсыз
Достоевски, Фиодор Михаил-иԥа
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%B5%D0%B2%D1%81%D0%BA%D0%B8%2C%20%D0%A4%D0%B8%D0%BE%D0%B4%D0%BE%D1%80%20%D0%9C%D0%B8%D1%85%D0%B0%D0%B8%D0%BB-%D0%B8%D4%A5%D0%B0
ab
abk
Cyrl
Рацибуж () — Полша ақалақь.
Рацибуж
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B0%D1%86%D0%B8%D0%B1%D1%83%D0%B6
ab
abk
Cyrl
Норвегиа (, ), аофициалтә хьӡы: Норвегиа Акралра (, ) — аҩадатәи Европаҿы, Скандинавтәи адгьылбжьахабжаҿы аҳәынҭқарра ауп. Агеографиа Аҭоурыхь Административтә шара
Норвегиа
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%BE%D1%80%D0%B2%D0%B5%D0%B3%D0%B8%D0%B0
ab
abk
Cyrl
Уильиам Шекспир (; , Стратфорд-апон-Еивон — , Стратфорд-апон-Еивон) — еицырдыруа Англиз апоети адраматурги. Абиографиа Уильиам Шекспир (1564-1616) ауаатәҩсатә ҭоурых аҿы зегь реиҳа ирдыруа шәҟәыҩҩы дуӡӡоуп. Иара диит Англиа агәҭаны Еивон ахықәан Стратфорд ақалақь хәыҷ аҿы. Уи иаб иԥа аҵара имазарц иҭахын азы Уильиам аҭыԥантәи ашкол ахь ддәықәырҵеит. Ашколаҿ аҵара аниҵоз ахәыҷы ихы дақәиҭны дҟалаӡомызт. Аха минуҭк аамҭа аниоуаз, абнахь ныҟәара, ма аӡиас Еивон ахықәахь дцон, уи дахәаԥшуан. Усҟантәи аамҭазы ақалақь аҿы атеатрқәа рацәаны иҟамызт, актиорцәеи, актрисацәеи рықәгыларақәа рыманы, ҭыԥк аҟынтә даҽа ҭыԥкахь ицалалар акәын. Урҭ зны-зынла Стратфордҟа иаалон. Вилиам урҭ рыхәмарра ахәаԥшра игәаԥхон. Иара ари азаанаҭ бзиа ибеит, иагьиӡбеит дактиорхарц. Иара Лондонҟа дцоит, уа иара дактирхоит. Убри аамҭазы иара апиесақәа рыҩра далагоит. Шекспир дагьактиорын, дагьдраматургын. Иара иусумҭақәа ирныԥшит иаамҭазтәи ауаа рыԥсҭазаара ахҭысқәа. Уи ипиесақәа ирацәаны атеатрқәа рыҟны иқәдыргылахьеит, еиҭаоуп атәым бызшәақәа рахь. Ари Шекспир даара деицырдыруа дҟанаҵеит. Иеиҳа иеицырдыруа ипиесақәа рахь иԥхьаӡоуп – «Отелло», «Акрал Лир», «Гамлет», «Ромеои Џьулеттеи». Урҭ иахьагьы ирылаҵәаны иҟоуп, атәылақәа рҿы шәахьнеилак ижәбар шәылшоит. Шекспир зынӡа 37 пиеса иҩит. Иара иреиӷьӡаз англиатәи атеатрқәа 25 шықәса рҟынӡа аус рыциухьан. Уильиам Шекспир иара убас ажәеинраалақәа рацәаны иҩит, зеиӷьыҟам асонетқәа налаҵаны. Уи иажәеинраалақәа рыла ашәақәа рацәаны ирҩхьеит. Иара зегь реиҳа иркьыԥхьуа, иеицырдыруа шәҟәыҩҩуп адунеиаҿ. Иара иԥсҭазааразы иаадыруа имаҷуп. Ҳара уаҩык иаҳасабала иара дзеиԥшраз гәааҳагӡар ҳалшоит уи аамҭазтәи алегендақәеи инхаз адокументқәеи рыла. Шекспир мшаԥымза 23, 1616 шықәсазы иԥсҭазаара далҵит. Иара иҩит 38 пиесеи ажәеинраалақәеи рацәаны. Алитература «100 текстк аԥсышәала», Аҟәа: Агәыҳалалратә Фонд Аԥсны аҿиара Афонд «Амшра», 2015 Англиати адраматургцәа Англиатәи ашәҟәыҩҩцәа 1564 шықәсазы ииз Лаҵарамза 3 рзы ииз 1616 шықәсазы иԥсыз Лаҵарамза 3 рзы иԥсыз
Шекспир, Уильиам
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%BF%D0%B8%D1%80%2C%20%D0%A3%D0%B8%D0%BB%D1%8C%D0%B8%D0%B0%D0%BC
ab
abk
Cyrl
Октавиан Август (, ахьӡ иирала: Гаи Октавии Фурин (), аимператортә титул: ; , Рим — 14, Нола, Римтәи аимпериа) — Ажәытә Рим аролитик, 1-тәи Римтәи аимпериа аимператор. Римтәи аимператорцәа Ажәытә Рим аролитикцәа Ажәытә Рим ар реиҳабцәа Ҳ. ҟ. 63 шықәсазы ииз Цәыббрамза 23 рзы ииз 14 шықәсазы иԥсыз Нанҳәамза 19 рзы иԥсыз
Октавиан Август
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D0%BA%D1%82%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D0%B0%D0%BD%20%D0%90%D0%B2%D0%B3%D1%83%D1%81%D1%82
ab
abk
Cyrl
Иракли Тариел-иԥа Ӷарибашвили (; ) — Қырҭтәыла аԥыза-министр (2013-2015, 2021-). Абиографиа 1988-1999 шш. - Дедоԥлисҵҟаротәи араион №1 абжьаратә школ. 1999-2004 шш. - Иу. Џьавахьишвили ихьӡ зху Қарҭтәи аҳәынҭқарратә университет, жәларб жьаратәи азини жәларб жьаратәи еизыҟзаашьақәеи рфакультет, азанааҭ - жәларбжьаратәи еизыҟазаашьақәа. 2002-2004 шш. - Сорбонатәи ауниверситет, аполитикатә ҭҵаарадыррақәа рфакультет (азанааҭ - жәларбжьаратәи еизыҟазаашьақәа) Париж, Франциа. 2005 ш. - Иу. Џьавахьишвили ихьӡ зху Қарҭтәи аҳәынҭқарратә университет, амагистратура - жәлар бжьаратәи еизыҟазаашьақәа. мшаԥымза 6, 2021 ш.: Ӷарибашвили акоронавирус идбалан. Аҭаацәаратә ҭагылазаашьа Дҭаацәароуп, ҩыџьа ахшара имоуп. Азхьарԥшқәа ԤЫХЬAТӘИ АԤЫЗA–МИНИСТРЦӘA Facebook
Ӷарибашьвили, Иракли Тариел-иԥа
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D3%B6%D0%B0%D1%80%D0%B8%D0%B1%D0%B0%D1%88%D1%8C%D0%B2%D0%B8%D0%BB%D0%B8%2C%20%D0%98%D1%80%D0%B0%D0%BA%D0%BB%D0%B8%20%D0%A2%D0%B0%D1%80%D0%B8%D0%B5%D0%BB-%D0%B8%D4%A5%D0%B0
ab
abk
Cyrl
Биӡинa Григори-иԥа Ивaнишвили (; , Ҷорвилa, Сaчхертәи aрaион) — 2012-2013 шш. Қырҭтәылa Аԥызa-министр. Аҵaрa 1973 шықәсaзы Сaчхертәи aрaион Сиaрхи aқыҭaҿы aбжьaрaтә школ дaлгaн, Қарҭтәи aҳәынҭқaррaтә университет aинџьныртә-економикaтә фaкультет aҿы aҵaрa нaигӡон, aaмҭaкaлa Кaмо ихьӡ зху aмехaникaтә зaуaд aҿы aилыргaҩи aусуҩи рaҳaсaблa aус иуaн. 1980 шықәсaзы aдиплом ҟaԥшь aлa дaлгеит Қарҭтәи aҳәынҭқaррaтә университет. Уи aшықәс aзы Кaмо ихьӡ зху aзaуaд aҿы aинџьныр еиҳaбыс, aнеҩс, aҭҵaaрaдыррaтә лaборaториa нaпхгaҩыс дҟaлеит. 1982-1986 шықәсқәa рзы Аџьaуси aсоциaлтә проблемaқәеи Москвaтәи ринститут aҿы aспирaнтурa дҭaн, уaҟa aкaндидaттә диссертaциa ихьчеит. 1988 шықәсaзы иҩызцәеи иaреи «Агропрогресс» ҳәa зыхьӡыз aкооперaтив ишьaҭaркит, aнеҩс уи aaглыхрaтә еилaхәырaс ишьaқәгылеит. 1990 шықәсaзы ишьaҭеикит aбaнк „Росииски кредит“. 1991 шықәсaзы aбaнк „Росииски кредит“ aдиреқторцәa рхеилaк хaнтәaҩыс, иaрa убaс, aбaнк aхaдaс дҟaлеит. Афинaнстә-aaглыхрaтә гәыԥ „Уникор“ дaшьaҭaкҩуп, дaԥшәымоуп. 1996 шықәсaзы ишьaҭеикит „Қaрҭу бaнк“. 2011 шықәсaзы ишьaҭеикит aуaaжәлaррaтә ҵысрa „Ақырҭуa гәaхтәы“. 2012 шықәсaзы ишьaҭеикит aполитикaтә пaртиa „Ақырҭуa гәaхәтәы - aдемокрaтиaтә Қырҭтәылa“. 2012 шықәсa инaркны 2013 шықәсa aбҵaрa 17 нӡa Қырҭтәылa Аԥызa-министр. Аҭaaцәaрaтә ҭaгылaзaaшьa Дҭaaцәaроуп, ԥшьҩык aхшaрa имоуп. Азхьарԥшқәа Биӡинa Ивaнишвили
Иванишвили, Биӡина Григори-иԥа
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%88%D0%B2%D0%B8%D0%BB%D0%B8%2C%20%D0%91%D0%B8%D3%A1%D0%B8%D0%BD%D0%B0%20%D0%93%D1%80%D0%B8%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8-%D0%B8%D4%A5%D0%B0
ab
abk
Cyrl
Иури Добрила ихьӡ зху Ауниверситет Пула (, , , ) — Ауниверситет Хорватиаҟны, ақалақь Пулаҟны. Аиҿкаара Хуба афакультетı. Ауниверситет зху Иури Добрила ихьӡоуп. Aбара Официалтә саит (ахор.) Хорватиатәи аиҳабыратә ҵараиурҭақәа Пула 2006 шықәсазы ицәырҵит
Иури Добрила ихьӡ зху Ауниверситет Пула
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%83%D1%80%D0%B8%20%D0%94%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%B8%D0%BB%D0%B0%20%D0%B8%D1%85%D1%8C%D3%A1%20%D0%B7%D1%85%D1%83%20%D0%90%D1%83%D0%BD%D0%B8%D0%B2%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%B8%D1%82%D0%B5%D1%82%20%D0%9F%D1%83%D0%BB%D0%B0
ab
abk
Cyrl
Лобез ()() — Полша ақалақь. Аӡиас Рега ақалақь иагәылсуеит. Аланхо Бурмиыстр Архитектура Internet Łobez BIP Łobez Łobez - You Tube Tourist Information Польша ақалақьқәа
Лобез
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%BE%D0%B1%D0%B5%D0%B7
ab
abk
Cyrl
Войцех Гурецки (, 23 ажьырныҳәа 1970, Лодзь) – аполш аҭоурыхдырҩы, ажурналист, арепортиор, аналитик. Ашәҟәыцәа Łódź przeżyła katharsis, 1998 Planeta Kaukaz (Апланета Кавказ), 2002 Toast za przodków, 2010 Abchazja (Аԥсны), 2013 Ашәҟәыҩҩцәа Ажурналистцәа 1970 шықәсазы ииз
Воицех Гурецки
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%BE%D0%B8%D1%86%D0%B5%D1%85%20%D0%93%D1%83%D1%80%D0%B5%D1%86%D0%BA%D0%B8
ab
abk
Cyrl
Аполиак бызшәа,, Апо́льш бызшәа́ () — Полша ҳәынҭқарра бызшәас иамоуп. Славиан группа, индо-европеитә ажәла иреиоуп. Абара Аполш Авикипедиа
Аполиак бызшәа
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D0%B0%D0%BA%20%D0%B1%D1%8B%D0%B7%D1%88%D3%99%D0%B0
ab
abk
Cyrl
Чабырхәа, Цхенҵҟар — Очамчыра араион ақыҭа. Очамчыра араион ақыҭақәа
Чабырхәа
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%A7%D0%B0%D0%B1%D1%8B%D1%80%D1%85%D3%99%D0%B0
ab
abk
Cyrl
Словакиа (), официалтә хьʒы — Словактәи Ареспублика () — Агәҭабжьаратәи Европаҿы аладатәи агаҟны аҳәынҭқарра ауп. Амраҭашәараҿы уи Австриа еидуп, алада-мраҭашәараҿы — Словениа алада-мрагылараҿы — Венгриа, аҩада-мрагылараҿы — Румыниа. Аҵанакы – . Аҳәынҭқарра иаланхо – .
Словакиа
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D0%B0
ab
abk
Cyrl
Пхиончхан 2018 (2018 Winter Olympics, Jeux olympiques d'hiver de 2018) - аӡынтәи Олимпиадатә хәмаррақәа. Аӡынтәи Олимпиадатә хәмаррақәа
Пхиончхан 2018
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D1%85%D0%B8%D0%BE%D0%BD%D1%87%D1%85%D0%B0%D0%BD%202018
ab
abk
Cyrl
Аҳәынҭқарратә гимн Аиааира - Аԥсны Аҳәынҭқарра амилаҭтә гимнуп. Агимн амузыка авторс дамоуп акомпозитор Валери Ҷкадуа, атекст – апоет Геннади Аламиа. 1992 шықәсазы Аԥсны ахьыԥшымра анрылаҳәаха, ишьақәырҕәҕәан аҳәынҭқарратә гимн. С. Багаԥшь атәыла Ахадас иалхра ашьҭахь, 2007 шықәса жьҭаарамза 24 рзы ахԥатәи ааԥхьарала ирыдкылан «Аԥсны Аҳәынҭқарратә гимн азы» азакәан апроект. Аԥсуа Гимн шьаҭас иаиуит Қырҭтәылатәи Адемократиатә республика ар Аԥсны аоккупациа аназыруз аамҭазтәи (1918-1921 шш.) ашәа «Кьараз». Аԥсны Аҳәынҭқарратә гимн официалла Аԥсны аҳәынҭқарратә символны иԥхьаӡоуп, закәанла иарбоу аҭагылазаашьақәа раан инарыгӡо музыкатә-поезиатә рҿиамҭоуп. Аԥсны Аҳәынҭқарратә гимн ишьақәырҕәҕәоу амузыкатә редакциеи атексти ирықәыршәаны инагӡазароуп. Атекст Азхьарԥшқәа АԤСНЫ АҲӘЫНҬҚАРРА СИМВОЛИКА
Аԥсны аҳәынҭқарратә гимн
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D4%A5%D1%81%D0%BD%D1%8B%20%D0%B0%D2%B3%D3%99%D1%8B%D0%BD%D2%AD%D2%9B%D0%B0%D1%80%D1%80%D0%B0%D1%82%D3%99%20%D0%B3%D0%B8%D0%BC%D0%BD
ab
abk
Cyrl
Кипр (, ), аофициалтә хьʒы: Ареспублика Кипр (; ) — адгьылбжьахатәи аҳәынҭқарра Европаҿы ауп. Аҳҭнықалақь – Ниқозиа ауп.
Кипр
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B8%D0%BF%D1%80
ab
abk
Cyrl
Радамист (, , ?? — ) - ақырҭ апринц, Ермантәыла аҳ. Ермантәылатәи аҳцәа Ԥарнавазиани 58 шықәсазы иԥсыз
Радамист
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B0%D0%BC%D0%B8%D1%81%D1%82
ab
abk
Cyrl
Бесики () (1750, Қарҭ — 1791) — ақырҭ апоет. Қырҭтәылатәи апоетцәа
Бесики
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B5%D1%81%D0%B8%D0%BA%D0%B8
ab
abk
Cyrl
Михаил Саба-иԥа Џьавахишьвили (, ; — , Қарҭ, Қырҭтәылатәи ССР) — ақырҭ ашәҟәҩҩуп. Қырҭтәылатәи ашәҟәыҩҩцәа Қырҭтәылатәи апоетцәа 1880 шықәсазы ииз Абҵарамза 8 рзы ииз 1937 шықәсазы иԥсыз Цәыббрамза 30 рзы иԥсыз
Џьавахишьвили, Михаил Саба-иԥа
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%8F%D1%8C%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%85%D0%B8%D1%88%D1%8C%D0%B2%D0%B8%D0%BB%D0%B8%2C%20%D0%9C%D0%B8%D1%85%D0%B0%D0%B8%D0%BB%20%D0%A1%D0%B0%D0%B1%D0%B0-%D0%B8%D4%A5%D0%B0
ab
abk
Cyrl
Гиа Александр-иԥа Ҟанчели (; , Қарҭ — , Қарҭ) — ақырҭ композитори, аинструменталистеи. Қырҭтәылатәи акомпозиторцәа Асовет композиторцәа 1935 шықәсазы ииз Нанҳәамза 10 рзы ииз 2019 шықәсазы иԥсыз Жьҭаарамза 2 рзы иԥсыз
Ҟанчели, Гиа Александр-иԥа
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D2%9E%D0%B0%D0%BD%D1%87%D0%B5%D0%BB%D0%B8%2C%20%D0%93%D0%B8%D0%B0%20%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80-%D0%B8%D4%A5%D0%B0
ab
abk
Cyrl
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
1940
https://ab.wikipedia.org/wiki/1940
ab
abk
Cyrl
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
1938
https://ab.wikipedia.org/wiki/1938
ab
abk
Cyrl
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
1937
https://ab.wikipedia.org/wiki/1937
ab
abk
Cyrl
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
1936
https://ab.wikipedia.org/wiki/1936
ab
abk
Cyrl
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
1935
https://ab.wikipedia.org/wiki/1935
ab
abk
Cyrl
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
1934
https://ab.wikipedia.org/wiki/1934
ab
abk
Cyrl
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
1933
https://ab.wikipedia.org/wiki/1933
ab
abk
Cyrl
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
1932
https://ab.wikipedia.org/wiki/1932
ab
abk
Cyrl
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
1931
https://ab.wikipedia.org/wiki/1931
ab
abk
Cyrl
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
1930
https://ab.wikipedia.org/wiki/1930
ab
abk
Cyrl
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
1988
https://ab.wikipedia.org/wiki/1988
ab
abk
Cyrl
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
1987
https://ab.wikipedia.org/wiki/1987
ab
abk
Cyrl
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
1986
https://ab.wikipedia.org/wiki/1986
ab
abk
Cyrl
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
1985
https://ab.wikipedia.org/wiki/1985
ab
abk
Cyrl
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
1984
https://ab.wikipedia.org/wiki/1984
ab
abk
Cyrl
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
1983
https://ab.wikipedia.org/wiki/1983
ab
abk
Cyrl
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
1982
https://ab.wikipedia.org/wiki/1982
ab
abk
Cyrl
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
1981
https://ab.wikipedia.org/wiki/1981
ab
abk
Cyrl
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
1980
https://ab.wikipedia.org/wiki/1980
ab
abk
Cyrl
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
1990
https://ab.wikipedia.org/wiki/1990
ab
abk
Cyrl
Гонконг () - Чынт арегион.
Гонконг
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D0%B3
ab
abk
Cyrl
Краснодар – Урыстәыла ақалақь.
Краснодар
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%80%D0%B0%D1%81%D0%BD%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%80
ab
abk
Cyrl
Велики Новгород (); 1999 шықәсанӡа аофициалтә хьӡ — Новгород) – Урыстәыла ақалақь.
Велики Новгород
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B8%20%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B4
ab
abk
Cyrl
Ильшат Шабаев (; диит ) – Урыстәыла артист. Абара Саит Аҭаҭарцәа Урыстәыла акәашаҩцәа 1978 шықәсазы ииз Ажьырныҳәамза 8 рзы ииз
Шабаев, Ильшат
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D0%B5%D0%B2%2C%20%D0%98%D0%BB%D1%8C%D1%88%D0%B0%D1%82
ab
abk
Cyrl
Иури Уасил-иԥа Шатунов (; , Кумертау, СССР — , Домодедово, Москватәи аобласт, Урыстәыла) — Урыстәылатәи артист. Азхьарԥшқәа Асаит 1973 шықәсазы ииз Цәыббрамза 6 рзы ииз 2022 шықәсазы иԥсыз Рашәарамза 23 рзы иԥсыз Урыстәылатәи ашәаҳәаҩцәа Урыстәылатәи амузыкантцәа
Шатунов, Иури
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%B0%D1%82%D1%83%D0%BD%D0%BE%D0%B2%2C%20%D0%98%D1%83%D1%80%D0%B8
ab
abk
Cyrl
Адгьылбжьаратәи амшын, ма А́дгьылбжьаратә мшы́н — Атлантикатә амшынду аҩныҵҟатәи амшын.
Адгьылбжьаратәи амшын
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%B3%D1%8C%D1%8B%D0%BB%D0%B1%D0%B6%D1%8C%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D3%99%D0%B8%20%D0%B0%D0%BC%D1%88%D1%8B%D0%BD
ab
abk
Cyrl